Wandelen op Schokland

Beginpunt: Parkeerplaats Gesteentetuin
Eindpunt: Parkeerplaats Gesteentetuin
Lengte: 7,5 (km)
Aantal bezienswaardigheden: 24
 

Parkeren:

• Parkeerplaats Gesteentetuin
  Keileemweg 1
  8319 AC  SCHOKLAND

Openbaar vervoer:

• Geen gevonden

Horeca:

• Geen gevonden

Links:

• Deze wandeling in tegengestelde richting
• Print deze wandeling
• Deze route op je mobiel wandelen
• Detailkaart bij deze wandeling
• Bekijk deze wandelroute op Google Earth
• Download de wandelroute op je GPS (GPX)
• Deze route als lijst met coördinaten

Tweeten

Op dit parkeerterrein kun je gratis parkeren met de auto om van hieruit een rondje te wandelen door de gesteente tuin en de naaste omgeving. Er is plaats voor een dertig tal auto's. Het pad door de gesteentetuin is geschikt voor rolstoelgebruikers en daarmee ook voor kinderwagens.
LET OP om vijf uur gaat de slagboom dicht.

Route:

• Loop vanaf de parkeerplaats een klein stukje richting de uitgang tot je links van de weg een paadje het bos in ziet gaan bij een bord over boommarters.

Zeventig jaar na drooglegging van deze polder hebben ook de dieren van het vaste land zich hier gevestigd. Bij de drooglegging is er veel onderzoek gedaan naar de natuurlijke invasie van soorten. Eerst zijn er meestal de vliegende dieren. pas later komen de roofdieren als de boommarters en de vos.
Ook de planten die zich met zaden via de lucht verspreiden zijn er meestal eerder dan die een andere wijze van verspreiding hebben. Toch zijn er speciale planten die de mens overal volgen, en dat is o.a. de breedbladige weegbree.

Route:

• Loop vanaf de parkeerplaats richting de uitgang.
• Loop door tot je op een splitsing met een asfaltweg uitkomt.

Op dit punt takt achter de slagboom een asfaltweg af richting de gesteentetuin, een geologisch park met een informatiecentrum dat een bezoekje zeker waard is.

Route:

• Neem vanaf de Y-sprong de linker asfaltweg in zuidelijke richting. (Het pad naar de gesteententuin is de rechter weg, die moet je niet hebben.)
• Loop door tot je op een parkeerplaats aankomt.

Midden in het Schokkerbos buiten het hek van de gesteentetuin ligt een parkeerplaats voor ongeveer 10 auto's. Deze parkeerplaats wordt in tegenstelling tot die bij de gesteentetuin 's avonds niet afgesloten en is dus erg geschikt voor het maken van lange wandelingen over het voormalige Zuiderzee eiland Schokland.

Route:

• Neem vanaf de parkeerplaats de asfaltweg in zuidelijke richting. (Dit is met de kapvlakte links van de weg).
• Loop door tot je bij de grote weg uitkomt.
• Steek de grote weg over en sla op het fietspad aan de overkant links af.
• Loop een paar meter door tot je bij een wegwijzer voor fietser staat.

Bij deze ANWB wegwijzer voor fietsers is een startpunt voor wandelingen over het voormalige Zuiderzee eiland Schokland. Op de meeste fietsknooppunten worden ANWB paddenstoelen voor fietsers neergezet. Deze ontsierend de blik op het landschap minder dan dit soort wegwijzers. Nadeel van de paddenstoelen is dat ze alleen te lezen zijn als je van de fiets afstapt. Op punten waar stilstaande fietsers een gevaar kunnen vormen staan dus ANWB wegwijzers.

Route:

• Neem vanaf de wegwijzer de weg richting Ens en Kampen.
• Loop door tot je aan het einde van de parkeerplaats een zandweg kruist vlak voor een boerderij.

Nieuw knooppunt. Vanaf 1947 werd er begonnen met de uitgifte van land in de Noordoostpolder. De nieuwe boeren werden streng geselecteerd. Ze kwamen voornamelijk uit Zeeland (onder andere uit Walcheren dat in 1944 door de geallieerden onder water was gezet), Noord-Holland en Friesland. Er was veel werk voor heel veel verschillende ambtenaren om het nieuwe land economisch rendabel te maken. Zo was er een speciale groep van deskundigen, die voor de inscharing van vee in deze nieuwe polder zorg droeg. Je wilde toch wel graag met een gezonde veestapel beginnen.

Route:

• Neem het fietspad rechts van de provinciale weg dat voor de boerderij langs loopt.
• Sla na de boerderij rechts af een bruggetje over tot je op een splitsing van paadjes langs de rand van het weiland staat.

Op dit punt kun je genieten van alle verschillende soorten uitzichten die je op het voormalige Zuiderzee eiland Schokland hebt. Let bijvoorbeeld op de landbouwpercelen of de groene coulissen die het eiland omsluiten die doorsneden worden door de schattige houten huisjes van Middelbuurt, of wat dacht je van de seriematig gebouwde Noordoostpolder boerderij achter je?

Route:

• Neem het pad langs de rand van het boeren erf.
• Sla recht af en loop door tot je op een T-splitsing met een tractorpad uitkomt.

Het gezicht op Middelbuurt dat je vanaf dit knooppunt van wandelpaden hebt is misschien wel het bekendste beeld van Schokland. Als een speels ensemble van allerlei verschillende daken steekt het herbouwde dorpje Middelbuurt met zijn houten huisjes tegen de groene omgeving en de blauwe lucht af. Als je er tijdens de wandeling een aantal keer naar kijkt lijken de daken te dansen; iedere keer ziet het er anders uit. Het contrast met het streng ontworpen en ingerichte polderlandschap eromheen kan niet groter zijn.
Het voormalige eiland Schokland en het herbouwde dorpje Middelbuurt staan sinds 1996 op de lijst van Unesco Wereld erfgoed.

Route:

• Neem vanaf de splitsing het pad in zuidelijke richting. (Met het boeren erf in de rug).
• Loop door tot je op een vijfsprong van paden en fietspaden uitkomt.

Bij dit informatiebord komen verschillende routetrajecten samen. Overal op- en rondom het voormalige Zuiderzee eiland staan van dit soort informatieborden met informatie over de geschiedenis van Schokland.
Dat Schokland ooit een eiland was dat een eind boven de zeebodem uitstak kun je goed zien aan het betonnen fietspad dat aan beide kanten naar beneden loopt.

Route:

• Neem vanaf de vijfsprong van paden het pad dat tussen de landbouwpercelen door loopt naar de andere kant van het voormalige eiland.
• Loop door tot je aan de andere kant op het fietspad bij een informatiebord staat.

In de loop van de 16e en 17e eeuw was Schokland een redelijk groot eiland dat in de voormalige Zuiderzee lag. Het Noordelijke gedeelte was eigendom van de stad Amsterdam. Het zuidelijke deel behoorde aan de Provincie Overijssel. Toen in de 19e eeuw er slechts drie terpen over waren en er weer eens een grote stormvloed was geweest in 1829, heeft men in 1859 het eiland verplicht ontruimd. Het was te gevaarlijk hier te wonen.
Pas bij de drooglegging van de Noord-oostpolder heeft men de vroegere Middelbuurt in oude stijl herbouwd.

Route:

• Neem het fietspad in zuidelijke richting. (Dit is met de landbouwpercelen aan je rechter hand en het natuurgebied met riet aan je linker hand.)
• Loop door tot je links van het fietspad een terp ziet met een put en een huisje erop.

Je staat nu bij de terp waarop het voormalige dorp de Zuidert van Schokland, ook wel Zuiderbuurt genoemd, lag. De terp was ook voorzien van een waterput waar lange tijd zoet water in te vinden was. Ondanks dat het hele eiland door zout zeewater omgeven was, zorgden het zand en de kleipakketten ervoor dat er op grotere diepte zoet water beschikbaar was als drinkwater.
Waar op Schokland geen zoet water voorhanden was, werd dit aangevoerd per schip.

Route:

• Vervolg je route over het fietspad loop door tot je bij een rij scheef gegroeide bomen aankomt.

In de vorige eeuw is er ter markering van het voormalige Eiland een rij laanbomen, in dit geval essen aangeplant. Zo kun je zien en beleven hoe klein het eiland al die jaren eigenlijk geweest is. Je moet je voorstellen dat het geheel door water omgeven was.
Omdat deze rij essen (Fraxinus) erg in de wind staat, die hier vaak vanuit het zuidwesten blaast, zijn de bomen een beetje scheefgegroeid in de loop van de jaren. Als er naast de zeewind ook nog zout zou wordt meegevoerd uit zee, groeien deze bomen snel nog veel schever.

Route:

• Volg het fietspad met de scherpe bocht naar rechts en loop door tot bij de ruïne van de kerk.

Hier op de zuidpunt van het voormalige Zuiderzee eiland Schokland is de ruïne van de kerk van oud Ens te vinden. De fundamenten van deze kerk zijn nog steeds in gebruik als een grafmonument. Bij een hevige storm in 1829 spoelden de graven rondom de kerk weg. De restanten zijn na de storm verzameld en overgebracht naar Amsterdam. Daar zijn ze bewaard tot het droogvallen van de polder. Daarna zijn de restanten herbegraven in deze kerk ruïne.
Aan de fundamenten is ook te zien dat er twee verschillende bouwfasen van de kerk te onderscheiden zijn. De oude kerk werd te klein en op dezelfde plaats is een nieuwe grotere kerk gebouwd met behoud van de toren.

Route:

• Vervolg je route over het fietspad en loop een klein stukje door tot er links een ronde baksteen cirkel te zien is.

Op de zuidpunt van Schokland werd in 1825 een vuurtoren gebouwd op schepen op de Zuiderzee de weg rondom het eiland te wijzen. De stenen ring in het grasveld geeft aan waar het fundament van deze vuurtoren van Schokland heeft gestaan. Na de ontruiming van 1859 was het eiland verlaten. Vanaf 1862 verbleven nog enkele rijksambtenaren op Schokland waaronder de vuurtorenwachter voor de vuurtoren op de zuidpunt. De bewoning heeft tot 1941 geduurd.

Route:

• Loop verder over het fietspad tot je bij een splitsing van fietspaden uitkomt.

Op dit knooppunt bij de zuidpunt van Schokland verlaat het fietspad het eiland.
Om verschillende routetrajecten aan elkaar te knopen zijn in de software van dit wandelprojecten knooppunten nodig. Dit is zo'n knooppunt. Ons systeem van knooppunten en routetrajecten zorgt ervoor dat je ook zelf naar eigen smaak wandelroutes kan samenstellen. Probeer het maar eens met de optie 'plan je eigen route' onder wandelingen in het wandelingen-menu.

Route:

• Neem vanaf de splitsing het fietspad langs de rand van de akker in noordelijke richting. (Dit is met het bos links van het pad en de akker rechts.)
• Loop door tot je op een splitsing komt waar het fietspad het eiland verlaat en het bos in duikt.

Op dit punt splitst de wandelroute zich in een wandelroute die langs de bosrand loopt en een andere die het fietspad volgt dat door het bos loopt. Dit bos volgt als een begrenzing de contour van het voormalige eiland.
In onze software is op zo'n punt een knooppunt nodig. Beide paden hebben een eigen charme: het fietspad slingert door de strook bos en biedt vergezichten over het polderlandschap. Het pad lang de akkers geeft vergezichten over de landbouwpercelen op het voormalige eiland.

Route:

• Neem vanaf de splitsing het fietspad in noordelijke richting. (Dit fietspad gaat het bos in en meteen een helling af.)
• Loop door tot onderaan de helling en kijk achterom.

Bij deze heuveltjes in het betonnen fietspad is goed te zien dat Schokland een eiland was dat inderdaad een paar meter hoger ligt dan de omgeving. Schokland stak dus boven het water van de Zuiderzee uit.
Als de polder vol zou lopen zou het water ongeveer 4 meter hoog staan, daarmee steekt het eiland net boven water uit maar het is niet veel. Bij storm sloegen de golven dan ook in het verleden over het eiland heen. Huizen werden dan ook gebouwd op nog hoger gelegen kunstmatig opgehoogde terpen, zoals nog steeds te zien is.

Route:

• Loop door over het fietspad tot je aan de andere kant van het bos een vrij uitzicht over de polder hebt en links van het pad een bankje staat.

Bankje met uitzicht over het polderlandschap. De voorgrond van het landschap is begroeid met enkele wilde soorten gras, daarachter begint het volledig door de mens bedachte, gebruikte en ingevulde landschap van de polder. Ooit was de Beemster de eerste grootschalige ontginning door de mens. De Noordoost polder en de Wieringermeer polder zijn tweede generatie. Opvallend verschil met de Beemster is dat er in het landschap plaatsgemaakt is voor bomenrijen en stroken bos voor recreatie, zoals het Schokkerbos ten westen van Schokland.

Route:

• Loop een klein stukje verder tot je bij een metalen driehoek links naast het fietspad uitkomt.

Dit driehoekige monument hoort bij de stenen die even verderop liggen. Ze gedenken de poging van 1804 om de westkust van Schokland te voorzien van een stenen zeewering, omdat een eerder geplaatste houten zeewering uit de 17de eeuw vergaan was dor de paalworm. De stenen die in de polder en rondom Schokland gevonden zijn na het droogvallen zijn gebruikt om dijken elders langs het IJsselmeer te verstevigen. De stenen die hier liggen zijn dus ook hier later neergelegd om de strijd tegen het water van de Schoklanders te gedenken.

Route:

• Loop verder over het fietspad tot het fietspad weer voor eventjes de helling van het eiland omhoog gaat en je op een vijfsprong van paden staat.

Bij dit informatiebord komen verschillende routetrajecten samen. Overal op- en rondom het voormalige Zuiderzee eiland staan van dit soort informatieborden met informatie over de geschiedenis van Schokland.
Dat Schokland ooit een eiland was dat een eind boven de zeebodem uitstak kun je goed zien aan het betonnen fietspad dat aan beide kanten naar beneden loopt.

Route:

• Ga met je rug richting het pad over de velden staan en neem het fietspad dat rechts het voormalige eiland afloopt en verder slingert door het bos.
• Loop door tot je links een uitzicht hebt en er ook links van het fietspad een bankje staat.

Langs de route staat een bankje om even op uit te rusten. Je kunt tegelijkertijd genieten van een prachtig uitzicht over het uitgestrekte polderlandschap. Hier en daar een boerderij en rijtjes bomen die als pluimpjes aan de horizon staan. Vooral in de winter is zo'n rijtje laanbomen een silhouet dat doet denken aan een fijne gedetailleerde pentekening.

Route:

• Vervolg je route over het fietspad tot je op een splitsing met een ANWB-wegwijzer voor fietsers uitkomt.

Bij deze ANWB wegwijzer voor fietsers is een startpunt voor wandelingen over het voormalige Zuiderzee eiland Schokland. Op de meeste fietsknooppunten worden ANWB paddenstoelen voor fietsers neergezet. Deze ontsierend de blik op het landschap minder dan dit soort wegwijzers. Nadeel van de paddenstoelen is dat ze alleen te lezen zijn als je van de fiets afstapt. Op punten waar stilstaande fietsers een gevaar kunnen vormen staan dus ANWB wegwijzers.

Route:

• Neem het fietspad richting Gesteententuin, Nagele en Urk.
• Loop een klein stukje door en sla rechts af om de provinciale weg over te steken.
• Links naast de asfaltweg door het bos loopt een bospad langs de bosrand. Neem dit pad.
• Ga min of meer rechtdoor op de kruising.
• Loop langs de waterplas (rechts van het pad) het bruggetje over tot je op een T-splitsing van bospaadjes uitkomt.

Bij dit bruggetje is een knooppunt waar verschillende wandelroutes samen komen. Door het aanleggen van dit soort bruggetjes over de sloten neemt het aantal mogelijke wandelroutes toe.

Route:

• Neem het pad met het bruggetje aan je linker hand.
• Loop door tot je door een bos met allemaal slootjes loopt.

In de polder staat het grondwater altijd slechts een klein stukje onder het maaiveld. Bomen wortelen tot aan het grondwater, want diepere wortels gaan dood en rotten snel weg.
Om de bomen toch voldoende houvast in de grond te geven zijn hier op regelmatige afstand afwateringsgreppeltjes in het bos aangelegd. Deze ontwateren het bos en het zand uit de greppeltjes verhoogt het maaiveld. Zo houden de bomen droge voeten en geven de wortels meer verankering voor de kronen.

Route:

• Loop verder tot je op de parkeerplaats van de gesteententuin staat.

Op dit parkeerterrein kun je gratis parkeren met de auto om van hieruit een rondje te wandelen door de gesteente tuin en de naaste omgeving. Er is plaats voor een dertig tal auto's. Het pad door de gesteentetuin is geschikt voor rolstoelgebruikers en daarmee ook voor kinderwagens.
LET OP om vijf uur gaat de slagboom dicht.

Deze pagina voldoet aan de volgende internet standarden van het W3 Consortium (W3C).

• Home
• Nieuws
• Wandelingen
• Achtergrond informatie over dit project
• Technische achtergronden
• Contact informatie
• Links

• Index: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

• Meer wandelingen.