In het Bronnenbos is geprobeerd om de natuurlijke situatie van een Ooijbos in de uiterwaarden na te maken. De bomen staan dan ook met de voeten in het water en ook dieren en insecten die in zulke bosgebieden thuishoren en genoegen nemen met een beperkt leefgebied zijn er welkom. In het Bronnenbos vind je de nieuwbouw van de N&ocric;tre Dame des Agnes. Rondom het schoolgebouw is vrij ruimte voor natuur en kunst. In het Bronnenbos zijn verschillende vlonders aangelegd. Vanaf een vlonder ben je dicht bij het ondiepe water vol waterdieren zoals libellen en waterjuffers. Helemaal onder aan de stuwwal op het laatste droge randje voor het begin van de uiterwaarden vind je een serie witte huisjes en boerderijen. Aan de voet van de stuwwal op een paar meter verhoging bleef het boeren bedrijf bij hoog water 's winters droog, terwijl het vee 's zomers kon grazen in de uiterwaarden. Geniet van het agrarische landschap onder aan de Boterberg met zijn afwisselende geslotenheid en open vergezichten. Vanuit elke hoek en in elk seizoen zien de Elyseese velden er anders uit. Genieten tijdens de wandeling en vanaf de vele uitzichtpunten van deze vele aanzichten.
Kiss and ride staat er bij deze parkeerplaats. Het is niet de bedoeling dat je hier uw auto parkeert. Je kunt er staan om je kinderen naar school af te zetten.
Route:
Loop over de parkeerplaats naar achteren.
Loop voorbij het hek tot je in een Berkenlaantje staat.
Berkenlaantje
Berkenlaantje Ineke schrijf t hier wel wat over.
Let een op de witte stammen.
Route:
Loop een stukje verder en zie links van het pad de bomen met de voeten in het water staan.
Ooijbos
Ooijbos Info opzoeken, grienden in aanleg hier.
wiki: Ooibos is op natuurlijke wijze ontstaan bos langs rivieren. Ooi is een oud woord voor nat terrein nabij een rivier (cf. Duits: Au en Auwald). De aanwezigheid van dit biotoop is een belangrijke voorwaarde voor een natuurlijk riviersysteem. Waar rivieren bedijkt zijn en uiterwaarden het beeld bepalen zijn de bossen in de afgelopen eeuwen vrijwel overal omgevormd tot weidegrond en hooilanden. Zachthout van de ooibossen:Schietwilg en kraakwilg domineren het zachthoutooibos, ze zijn vaak aangeplant. Daarnaast kunnen lagere bosschages ontstaan met amandelwilg, bittere wilg en katwilg. Langs Rijn en Waal komt ook de zwarte populier
Route:
Loop verder over het pad tot je links van het pad een schoolgebouw ziet liggen.
Notre dame des Anges
Havo Notre Dame des Anges is een kleine school, maar in meer dan één opzicht een grote Havo.
De school heeft een rijke geschiedenis van meer dan 100 jaar, maar staat met beide benen in de tegenwoordige tijd. Halverwege het schooljaar 2010-2011 is een compleet nieuw gebouw gerealiseerd midden in de natuur.
Notre Dame is de enige categorale Havo van Nederland. Onze school is een onafhankelijke, eigenzinnige eenpitter, die samenwerkt met anderen waar mogelijk. De school heeft 570 leerlingen, die we graag als individu zien en waarderen
Route:
Neem vanaf de splitsing van paden het pad richting het schoolgebouw.
Kijk naar de vijver direct links van het pad.
Meertje
Water uit de stuwwal zorgt ervoor dat dit gebied zo drassig is. Het was dus makkelijk hier met zuiver bronwater een meertje aan te leggen. Maar de rietsigaren Lisdodde, wijzen op een zekere vervuiling van voedselrijk water. De grote lisdodde is een zeer algemene plant en komt voor aan waterkanten in zeer voedselrijke omstandigheden en in zure, voedselrijk wordende vennen en plassen. De plant komt niet voor aan grote open wateren.
De plant kan zich onder gunstige omstandigheden door middel van zijn wortelstokken snel verspreiden en speelt vaak een belangrijke rol bij het verlanden van ondiep water
Route:
Loop verder tot je op de hoek van het schoolgebouw een rond bosje wilgen ziet staan met een bankje erin.
Bankje van wilgentenen
Bankje gevlochten van wilgententen. Uitnodigend Rond vormgegeven om samen in te gaan zitten en door een beperkte ruimte een goed gesprek van mens tot mens te hebben. Helaas is ook hier de goede intentie zonder voortdurende aandacht te snel vergaan.
Route:
Sla rechts af en loop een stukje parallel aan de gevel van het schoolgebouw tot je links van het pad opnieuw een bankje van Wilgentenen ziet staan.
Bankje van natuurmaterialen
Natuur en kunst gemaakt van levende natuur behoort kennelijk tot de visie die deze scholengemeenschap haar leerlingen wil meegeven. Geniet als passant van de uitnodigende rust en stilte van deze plek, bij voorkeur na schooltijd, in het weekend of tijdens de schoolvakanties.
Route:
Loop verder langs het schoolgebouw op en houdt rechts aan tot je bij een betonnen kunstwerk staat.
Kunstwerk
Kunstwerk een van de velen, maar deze is van beton, de rest van hout en wilgentenen.
Je kunt erop zitten en bij een zonnetje vangt de ronde vorm de warmte, dus ook aan functionaliteit lijkt gedacht.
Route:
Loop vanaf het kunstwerk terug richting de bosrand en de hoek van het schoolgebouw (niet over het vlonder, maar langs de rand).
Voordat het paadje het bos ingaat over je rechter schouder omhoog kijken.
Gezicht op de Refter
Kijk eens richting de stuwwal en zie hoe de toppen van de bomen overgaan in de blauwe lucht. Ergens halverwege kom je een toren en een groot dak van een oud kloostercomplex (de Refter) tegen. Let daarbij eens op het ritme van de lijnen van het dak, versus het ritme van de bomen langs de horizon. Ook de plaats van het klooster in het landschap, is typisch, grote delen van de dag staat het in de zon en accentueert de zon steeds andere vlakken van de dakconstructie.
Hoe mooi en indrukwekkend is dit gebouw vroeger niet geweest tussen de veel kleinere huizen? (Zie oude ansichtkaarten van Beek).
Route:
Loop door de groenstrook tussen de twee open gebieden.
Aan het einde kom je op een splitsing van paadjes.
Ooibos in ontwikeling
Landschap van de natte uiterwaarden begroeid met van halfwas ooibos is hier tot ontwikkeling gekomen. Griend (geknot wilgenstompen voor productie van wilgentenen.
Her en der een poel met stromend of stilstaand water, ook daar zit verschil in (vol met kroos of niet), enz. Voldoende info, samen formuleren.
Wat je ooknog ziet is oude weilanden omzoomd met elzen om de boel droger te houden. Zouden de bijzondere planten terug komen?
Route:
Ga met je rug richting de rechthoekige vijver staan en neem het paadje over het vlonder heen.
Loop door tot je op het vlonder staat en kijk om je heen.
Plankier bronnenbos
Het Bronnenbos ligt op de plek waar ooit lang voordat Beek-Ubbergen bewoond werd een stroomgeul van de rivier de Waal liep. Het ligt dus diep in het landschap. Enkele jaren geleden heeft men het besluit genomen om de afwatering af te dammen en het bronnenbos weer onder water te zetten. Zo is een vloedbos ontstaan, dat op de natuurlijke omgeving van de uiterwaarden moet lijken. Om er met droge voeten door heen te kunnen wandelen is er een vlonder door aangelegd.
Pas het kan glad zijn.
Route:
Loop verder tot het einde van het vlonder.
Loop vervolgens een stukje omhoog tot je op een splitsing van paadjes staat.
Hoger gelegen delen Bronnenbos
Hoger gelegen delen Bronnenbos.
Andere vegetatie? nakijken. Waterverzadiging? Ook invloed op de vegetatie van het bovengrond instromen van regenwater van de straat.
Route:
Neem vanaf de splitsing het paadje naar de huizen toe. (Een wit huis kun je links van het paadje al door de bomen vaag zien liggen.)
Neem vanaf de huizen de klinkerweg.
Loop door tot het tweede groepje huizen.
Sfeer onder aan de heuvels
Let eens op de sfeer hier aan de voet van de heuvel. Niet alleen de rechte vlakken van de heuvels rondom Beek-Ubbergen werden gebruikt voor de landbouw, dat gold zeker ook voor de uiterwaarden. Hier onder aan de heuvel vind je een hele rij met oude boerderijtjes en landarbeidershuizen aan de rand van de natter wordende uiterwaarden, waar het vee 's zomers kon weiden. De landbouw verdween, het straatje, de sfeer met kleine boerderijtjes, is nu ook na een verbouwing toch bewaard gebleven. Complimenten aan de gelukkige eigenaren.
Route:
Loop verder tot je links van de weg een grote boerderij achtige woning ziet liggen met een smal diep tuintje.
Tuintje
Tuinliefhebbers herken je meteen, zoals deze die dit Boerentuintje onderhoudt. Hoewel het huis al lang de functie van boerderij verloren is, is de tuin nog steeds aangelegd in een stijl die bij het huis past; met veel verschillende vakken van planten gescheiden door paadjes. Let eens op de verschillende stijlen die de er te zien zijn. Hier met hortensia's zoals ze dat op de boerderij vaak deden. Weinig onderhoud en toch het hele jaar door een aardig aanzicht.
Route:
Loop verder tot je op een splitsing met een andere weg (ook Kasteelselaan) uitkomt.
Boerderij
Verbouwde boerderij. Op dit rijtje kun je inspiratie opdoen op welke verschillende manieren je een boerderij naar jouw wensen kunt verbouwen.
Let eens op hoe de ene met behoud van de oorspronkelijke vorm zijn woning inricht en een ander het oorspronkelijke beeld verstoort.
Route:
Loop omhoog richting de grote weg en kijk naar het witte huis tegenover je.
Nieuw witte villa
Witte Villa. Er staat dacht ik wat op de gevel, nakijken met google streetview.
Route:
Sla links af en loop verder tot het volgende huis links van de weg (rechts is een pad de heuvels op.)
Jaren '30 woningen
Wie het originele ontwerp van deze jaren 30 woningen van de architect heeft bewaard, wordt na verloop van tijd beloont met klasse en stijl. Ontwerpen raken uit de mode en daarna dreigt een tijd het verval. Maar wie niet te veel verandert aan het oorspronkelijk ontwerp wordt meestal beloond, zodra de woning opnieuw gewild is door de retro uitstraling. En soms krijgt een woning zelfs een monumentale status.
De strakke en strenge lijnen in de vormgeving zijn kenmerkend voor de periode van het interbellum. Deze zelfde strengheid en evenwichtigheid kom je ook tegen bij de monumentale panden van de Amsterdamse school. Een substroming ontwikkelde tot Geldersche landhuizen, waar dit ontwerp meer aan doet denken.
Route:
Sla rechts af en volg het pad de heuvel op, door het hek met een aantal bochten omhoog, tot je bij een splitsing van paadjes bij een weiland uitkomt.
Op de hoek
Laagste en natste punt van het open veld dat nu als weiland in gebruik is. Als je naar de oorspronkelijke grootte kijkt, gezien de grenzen van de groene zoomvegetatie, is er een heel stuk vanaf gehaald, vermoedelijk vanwege de modder.
Bekijk je de oude ansichtkaarten van omstreeks 1920-1940, dan zie je dat de bosschages minder hoog waren. Er waren geen grote oude bomen op de hellingen, behalve in de tuinen van de landgoederen. Je had vroeger dus veel meer vrije uitzichten. Men gebruikte het hout uit het bos vaak als brandstof voor de kachel. Bomen kregen hier dus niet de tijd uit de groeien tot dikke stammen.
Route:
Neem het paadje onderlangs de weilanden (rechts van het pad).
Loop door tot je op een brede weg uitkomt.
Voormalige boerderij Natte Beek
Op de heuvels rondom Ubbergen werd van oudsher kleinschalige landbouw bedreven, zoals hier bij boerderij Natte Beek. De velden waren oorspronkelijk ontgonnen voor het uitvoeren van een klein gemengd bedrijf. Dus akkerbouw en veeteelt beide. Men verbouwde het voer voor de veestapel zelf op de omliggende akkers (é(én koe, wat schapen en geiten) Met de mest uit de eigen stallen uit te rijden over de akkers en weilanden, kon de grond vruchtbaar blijven. (gesloten ecosysteem!)
Route:
Sla links af en bij het kleine paadje meteen weer rechts af en loop de heuvel op.
Loop door tot je links van het pad een uitzicht hebt over Persingen in de polder.
Uitzicht op het kerkje van Persingen
Vanaf het paadje midden tussen de weilanden heb je vlak bij de bosrand een prachtig uitzicht op het kerkje van Persingen. Persingen zelf ligt op een verhoging, een zogenaamde strandwal in de uiterwaarden en is dus van oudsher een nederzetting, die bij hoog water veilig was en daardoor ook van strategisch belang. Wie goed kijkt ziet ook de dorpskroeg en een aantal boerderijen rondom het kerkje liggen op die verhoging.
Het paadje is voorzien van een haag van meidoorns en sleedoorns. In het vroege voorjaar bloeien deze prachtig wit, een extra element in het voorjaar.
Route:
Loop verder, het pad maakt een bocht naar rechts en je komt op een driesprong van paadjes uit.
Heggen in het landschap
De paadjes zijn aan weerszijden omzoomt door stekelige struiken als meidoorn en sleedoorn. Juist deze oude afscheidingen geven een bijzonder charme aan het landschap. Meidoorns en sleedoorn bloeien uitbundig wit in het voorjaar. Ze worden druk bezocht door vele insecten die de bloemen bestuiven.
Pas in de nazomer draagt de sleedoorn blauwe pruimpjes en de meidoorn rode bessen. Deze dienen vooral als vogelvoer voor de doortrekkers. De heggen kwetteren dus opgewekt. De blauwe pruimpjes zijn pas te eten nadat de eerste wintervorst eroverheen geweest is. In de zuidelijke landen wordt van deze vruchten jenever gestookt (Slivovitz)
Route:
Ga met je rug richting de heuvel staan en sla rechts af.
Loop tussen de weilanden door tot je op een kruispunt van wegen op een kruising bent.
Vrijstaande Eik
Te midden van de landbouwpercelen van de Elysese velden staat deze oude vrijstaande eik. Monumentale bomen bepalen toch meer de omgeving dan je vaak beseft. Als je er woont en er elke dag langskomt, vallen ze je weinig op. Pas als ze doodgaan en gekapt worden, besef je pas hoe beeldbepalend ze zijn in zowel een natuurlijk open landschap als in een stedelijke omgeving.
Bij het ontwerp van een nieuwbouw plan waar al volwassen bomen groeien, zouden eerst de bomen ingetekend kunnen worden in het stedenbouwkundig plan en vervolgens de gebouwen worden gesitueerd.
Route:
Neem vanaf de kruising de trapjes die tussen de bomen door omhoog lopen.
Loop door tot je aan de andere kant van de open plek omhoog gaat en naar rechts een pad is richting het uitzichtpunt. Geniet van het uitzicht.
Uitzichtpunt Elysese Velden
Vanaf deze bank heb je een uitzicht over de Elysese Velden. Elysion (spreek uit: Elusion) is in de griekse mythologoie de plaats waar zij verblijven die losgekomen zijn van het dagelijks leven. Op deze plek voel je je ook verlost van het dagelijks leven als je wat met de natuur hebt. Voor anderen is het een Illusie, wat weer afgeleid is van het griekse Elysion en het Romeinse Elysium.
Route:
Loop terug naar het pad en volg het paadje verder de heuvel omhoog.
Loop tussen de weilanden door tot je op een splitsing met een pad van links uitkomt.
Tussen de weilanden door
Let eens op de kleine perceelgrootte. Op hellingen als deze zien we restanten van het zogenaamde vroegere graften landschap, waar er door de eigenaars walletjes op de helling werden aangelegd met stenen uit de naastliggende akkers. Deze stenen wallen werden beplant met meidoorn en sleedoorn en soms ook met hazelaars. Zo werd de erosie van de landbouwgrond op steile hellingen voorkomen. Vroeger waren deze percelen groot genoeg, tegenwoordig heeft men veel grotere percelen.
Behouden om het landschap te behouden.
Route:
Neem vanaf de splitsing het paadje tussen de weilanden door, met het paadje aan je linker hand.
Loop door langs het laantje van eiken tot je op het einde van het weiland een splitsing met een paadje van rechts boven tegenkomt.
Laan forse oude Eiken
De rand van het weiland wordt begrensd door een prachtige laan met fors uitgegroeide eiken. Bomen in of langs het weiland dienden vroeger voor schaduw, zodat de koeien uit de zon konden herkauwen. Nu zijn de meeste koeien in Nederland in een loopstal te vinden.
Route:
Verlaat vanaf de splitsing het pad met de eiken ernaast, loop in plaats daarvan langs de rand van het weiland omhoog.
Klim verder omhoog door de haarspeldbocht en loop door tot je links van het pad een bankje ziet staan aan het einde van een vrij gekapte zichtas.
Zichtas kerkje van Persingen
Vanaf dit bankje naast het wandelpad heb je een doorzicht richting het oude karakteristieke kerkje van Persingen. Het kerkje is op een kleine verhoging in het landschap gebouwd. Een zichtas die vrijgekapt is in het bos zorgt ervoor dat je uitzicht over de uitgestrekte Betuwe beperkt blijft tot dit romantische, eeuwen oude tafereel. Veel landschapsschilders waren erdoor geïnspireerd.
Ook hier weer het thema bezinning bij een wandeling door de heuvels.
Route:
Loop verder tot je op de top van de Ravenberg bent, waar een bankje staat.
Top van de Ravenberg
Op de top van de Ravenberg is een bank met uitzicht door de bomen op het kerkje van Leuth. Spiritualiteit en bezinning zijn kennelijk als thema genomen om het landschap hier aantrekkelijk te maken voor de langskomende toerist of de voormalige pelgrim.
Helaas is de zichtas in de loop van de jaren weer wat dichtgegroeid. Onderhoud blijft nodig.
Route:
Loop verder naar beneden tot je op een splitsing met een zijpad uitkomt.
Voet van de Ravenberg
De Ravenberg is een top heuvel van de stuwwal. Het is een vooruitstekende punt, die min of meer los ligt van de rest van de stuwwal, zoals een vooruit geschoven rotspunt. Vanaf de Ravenberg heb je opnieuw twee vrij gekapte zichtassen, doorzichten op het dorp en de directe omgeving.
Route:
Neem het zijpad (het bankje links) de heuvel af tot je op een splitsing met een ander pad uitkomt.
Knooppunt met trappetje
In een routenetwerk, zoals dit bij Beek-Ubbergen waarbij je uit routestukken zelf een wandeling kunt samenstellen, heb je veel knooppunten nodig.
Dit is zo'n splitsing van wegen.
Hier dicht bij vind je de dikste boom van Nederland, een oude tamme kastanje, de beroemde Kabouterboom van Beek.
Route:
Ga met je rug richting het moeras staan en neem het meest linkse pad van alle splitsingen.
Loop verder tot je rechts van het pad een grote tamme kastanje ziet staan, de Kabouterboom.
Kabouterboom
Wist je wel dat de Kabouterboom bij Berg en Dal de oudste tamme kastanje van Nederland is?
Kabouters zijn van oudsher bekend. Ook hun goede relatie met de paddestoel, vooral die metrode met de witte stippen en met de ring om de steel is goed. Sommige kabouters schijnen er zelfs in te wonen.
Menigeen begrijpt deze ingewikkelde relatie niet goed en vandalen hebben de kabouterboom helaas meermalen in de fik gestoken.
Route:
Loop verder tot je links van het pad achter het hek een kabouter en een houten paddenstoel ziet staan.
Kabouterroute
Langs de rand van de heuvels rondom Ubbergen is voor de kleinste wandelaars en hun (groot-)ouders een Kabouterroute aangelegd.
De Kabouterroute is aangegeven met houten paddenstoelen en tuinkabouters. Ze staan overal langs de route. De route ligt ook langs de beroemde Kabouterboom in het Kastanjedal. De folder met routebeschrijving is te krijgen bij de plaatselijke VVV.
Zelfs als het lopen soms nog niet meevalt, kun je vanuit de wandelwagen gefascineerd zijn door het zoeken (en vinden!) van de paddenstoelen langs de route. Maar kun je ook al herkennen welke kabouters er langs de route staan en wat hun functie of beroep is?
Route:
Loop verder tot je op een groter pad terecht komt.
Villa 't Kaempke
Verspreid over de hellingen van de stuwwal rondom Berg en Dal en Beek Ubbergen vind je meerdere onder architectuur gebouwde villa's, zoals ook deze villa 't Kaempke. De soberheid van de jaren dertig is nog steeds zichtbaar in de vrijwel oorspronkelijke architectuur. Juist omdat deze villa ongeschonden de tijd heeft overleefd, is ze een aanwinst in het landschap.
Route:
Neem het bospad links van de oprit van het huis.
Loop door tot je op een splitsing van paden uitkomt.
Knooppunt Stollenberg
In de bossen tussen de Stollenberg en de Ravenberg ligt dit knooppunt, dat enige wandelroute trajecten aan elkaar verbindt. Met de optie, "Plan zelf een wandeling", kun je vanaf diverse startpunten zelf routes maken en uitprinten. Ook vanaf dit knooppunt is dat dus mogelijk.
Route:
Neem het pad dat vanaf de splitsing de heuvel oploopt met de heuvel duidelijk links van het pad. (Dit is het pad tegenover het pad dat via een aantal bankjes naar de top van de ravenberg loopt.)
Loop door tot je via een aantal trapjes op een splitsing van paden uitkomt.
Trapjes
Met deze traptreden kan de wandelaar het laatste stukje van deze glibberige helling gemakkelijk omhoog klimmen. Het hekje, dat ook de leuning van de trap vormt, maakt het buitenlandse gevoel af. Nederland is over het algemeen vrij vlak. Hier vind je veel hellingen.
Soms is een ingreep van de mens in de natuur, zoals het plaatsen van dit hekje, geheel in balans met de omringende natuur, en versterkt een stukje civilisatie het buitenlandse gevoel van de natuur hier op de grens met Duitsland.
Route:
Ga op de driesprong met je rug naar het trapje staan en neem het rechtse pad de heuvel op.
Loop door tot je rechts van het pad een lariks bos ziet staan.
Lariksbos
Lariksen zijn naaldbomen, die elk jaar in de late herfst hun naalden verliezen. In het voorjaar verschijnt een waas van fris groen om een nieuwe lente aan te kondigen. In de herfst kleuren de lariksen prachtig goudgeel. Kortom een bos wat gedurende het jaar telkens wisselt van sfeer.
Route:
Loop verder de heuvel omhoog.
Loop door tot je bij een splitsing van paden komt.
Het paadje dat met de trapjes omhoog loopt brengt je met een 5 meter lopen bij een prachtig uitzichtpunt.
Zichtas op Persingen
Wie even wil bijkomen van de het stijgen en dalen, die kan even een paar meter omhoog klimmen en genieten van het uitzicht vanaf dit kunstmatige plateau.
Het plateau ligt aan het einde van een groot dal, dat enigszins vrijgekapt is voor een prachtig vergezicht op het uiterwaardenlandschap. Zo'n vergezicht noemen we een zichtas.
Wie beter kijkt ziet dat deze zichtas ook een duidelijk point of interest heeft. (Daar waar het oog op valt, in gewoon Nederlands.)
Het beeld wordt bepaald door de kerktoren van het oude kerkje van Persingen. Fier vangt het de zonnestralen op en steken de rode bakstenen van het kerkgebouw af tegen het groene landschap van de uiterwaarden.
Route:
Loop vanaf het uitzichtpunt met trapje naar beneden tot je op de splitsing van wandelpaadjes staat.
Sla links af en loop door tot je opnieuw op een splitsing van bospaden uitkomt.
Trapje in het bos
Om het de wandelaar gemakkelijk te maken de hellingen te overwinnen, zijn er overal trapjes aangelegd. Steile paden in een hoek op de helling veroorzaken te gemakkelijk erosie. Daarom liggen de meeste aangelegde wandelpaden dus ook evenwijdig aan de helling met een klein stijgingspercentage.
Wat is jouw beleving van dit soort mensenlijke toevoegingen als trapjes op een steile helling in de natuur, noodzakelijk vanwege de altijd aanwezige en actieve natuurkrachten? Wij mensen kunnen veel tot stand brengen, maar de invloed van de natuur is erg sterk. Dat stemt tot nadenken, toch?
Route:
Ga met je gezicht richting de top van de heuvel staan en neem het pad naar rechts dat min of meer parallel aan de heuvel loopt.
Blijf dit pad volgen langs de countouren van de heuvels tot het door een dalletje gaat.
Erosie door oppervlakte water
Op de heuvels van de stuwwal stroomt al vele jaren ook oppervlakte water naar beneden. Het regenwater dringt natuurlijk voor een deel de bodem in en verzamelt zich op de ondoordringbare leemschollen. Waar deze lagen aan het oppervlak komen, treedt het water uit en ontstaat een er plek met kwel, een bron. Daarom komen er in dit gebied zoveel waterstroompjes voor.
Als er tijden zijn, waarop de heuvels onvoldoende begroeit zijn, stroomt het regenwater voornamenlijk oppervlakkig af en veroorzaak erosie. Er ontstaan dan dit type v-vormige geulen.
Route:
Volg het pad uit het dal weer omhoog.
Loop rechtdoor bij de trappetjes.
Loop door tot het pad breder wordt en je op een recreatie weide aankomt.
Recreatie veld
Het bermtoerisme was in de jaren '60, toen veel mensen hun eerste auto kregen pas echt een hit. In die tijd is dit recreatieveld kennelijk aangelegd. Of is het een verlaten akker? Als dagtoeristen bracht je met je gezin een hele zondag samen met andere gezinnen door op zo'n plak. Je ziet dat nu nog steeds bij grote steden, als Athene en Parijs. Daar gaat de Fransman nog steeds in het park zitten met een boek, een fles wijn, wat stokbrood en kaas.
Die (regionale) dagjesmensen met een gevulde picknickmand zie je hier zelden. Waarschijnlijk omdat de plek niet meer per auto te bereiken is. Nog steeds komen dorpsbewoners hier hun hond uit laten. De hond en ook de kinderen kunnen hier heerlijk even hollen.
Let ook eens op de overhangende takken van de eiken rondom het recreatieveld. Al in het vroege zomer in de warme zon is het spel van licht en schaduw genoeg om de stress van de dag liggen op je rug in gras voor een moment achter je laten.
Route:
Volg het pad tot je iets voorbij het einde van de weide op een splitsing van paden staat bij een lindenlaan (aan je linker hand).
Lindelaan op de Boterberg
In het verleden is hier een prachtige Lindelaan aangeplant.
Linden staan bekend om een rijke ondergroei van allerlei vrij zeldzame planten. Vooral in het vroege voorjaar bloeien hier veel voorjaarsbloeiers.
De Lindenbomen zijn mooi recht omhoog gegroeid, waardoor de laan ook in de winter als alleen de silhouetten van de bomen te zien zijn, de laan een statige aanblik heeft.
Bijen, die van bloem tot bloem vliegen maken bijna geen geluid. Gonst op een warme zomermorgen de hele laan luid van duizenden bijen, dan zijn de honingbijen bezig de nectar van bladluizen te verzamelen. Kennelijk doen ze dit vliegend, vandaar het luide gegons. Heeft het pas geregend dan zijn alle bladluizen van de bladeren afgespoeld en is het stil in de laan. De donkere kruidige honing die van deze luizennectar komt, wordt in Frankrijk en Duitsland zeer gewaardeerd. Onze imkers vinden voor deze honing hier nog maar weinig liefhebbers.
Route:
Neem het pad links van het pad dat naar beneden gaat.
Loop door (ongeveer 30 meter) tot je bij het uitzichtpunt bent.
Uitzichtpunt Boterberg met vliegdennen
Ook vanaf de Boterberg heb je een uitzicht op het kerkje van Persingen. De eeuwenoude rode bakstenen van het kerkje steken af tegen het lichtgroene landschap met een strak blauwe lucht erboven.
Het beeld zelf wordt omsloten door vliegdennen, met zomer en winter altijd een donkergroene kroon. Bij mooi weer is bij het ruisen van de wind in de kruinen het spel van schaduwen op de grond te zien, zeker als er een klein briesje staat.
In een ver verleden bij de aanleg van deze plek is dus niet alleen gedacht aan het prachtige uitzicht, maar is ook omlijsting zo ingeplant, dat deze groene bomen bijdragen aan de sfeer van de plek zelf. De plek blijft je bij en deze herinnering maakt dat je vaker terug zou willen komen om in andere jaargetijden ook te genieten van dit uitzicht.
Route:
Loop terug naar de kruising van bospaden.
Neem de lindenlaan richting het witte hek.
Loop door tot je op het asfalt staat.
Oude Lindelaan
Aan deze zijde van de rechte lindelaan sluit een statig hek van het Gelders Landschap deze oude laan af. Linden herken je aan de broek, de wortelopslag aan de voet van de stam. In het vroege voorjaar is hier veel te zien op het gebied van voorjaarsbloeiers. De bodem zit vol met bolletjes en knolletjes, die dan volop bloeien. zoals Speenkruid en bosanemonen. Later in de zomer bloeien de Linden en verzamelen duizenden bijen de nectar voor de crèmige lindenbloesemhoning.
Een mooie laan als deze vormt voor elke natuurgenieter een uitnodiging om te gaan wandelen in het bos van Gelders Landschap. Wat zou er achter dit hek liggen? Waar gaat deze laan heen?
Route:
Ga met je rug richting de lindelaan en het witte hek staan en sla rechts af.
Loop door tot je op een veelsprong van paden komt waar de asfaltweg een Y-splitsing maakt.
Parkeerplaats bij de Boterberg
Onder hoge bomen, vind je bij een splitsing van wegen deze kleine parkeerplaats voor ongeveer vier auto's. Het is een prima startpunt voor een wandeling door de prachtige heuvels rondom Berg en Dal, zolang je je auto hier mag parkeren van de grondeigenaar. (graag bericht, als dit niet meer mag, omdat deze parkeerplaats in de rij van startpunten is opgenomen. Het routeteam past dan de route aan.)
Route:
Neem de asfaltweg die op gelijke hoogte blijft met de parkeerplaats aan je rechter hand.
Loop door tot waar de asfaltweg een Y-splitsing maakt en neem het bospaadje dat rechtdoor het bos inloopt.
Loop door tot je bij een hekje uitkomt.
Rand van het Hengstdal
Hier sta je aan de rand van het Hengstdal. De route ligt door dit dal, evenals vele andere wandelroutes en lange afstandpaden over de stuwwal van Nijmegen tot aan Beek-Ubbergen.
Route:
Loop door het hekje en sla rechts af.
Loop verder tot je rechts een bankje ziet staan.
Bankje met uitzicht Hengstdal
Geniet eens 's ochtends vroeg op deze plek, hoe de zon door het Hengstdal opkomt en de zichtassen zich ontvouwen op het tafereel aan het einde van de zichtas.
Als aan het einde van de dag de zon weer onder gaat, komt een warme gloed je tussen de coulissen door tegemoet. Geniet eens even stil van deze beelden, net als de vele wandelaars en dagjesmensen die het slingerpaadje door het dal volgen.
Route:
Loop via het Hengstdal (grasveld) tot je rechts van het dal een manege ziet staan.
Manege de Maartenshoeve
Manege de Maartenshoeve is speciaal voor kinderen met een meervoudige handicap of kinderen in een revalidatietraject. Zij kunnen er met dieren leren omgaan en rijden zo af en toe met begeleiding door het Hengstdal.
Route:
Loop verder tot je rechts van het Hengstdal een manege ziet liggen.
Bankje Hengstdal
Voor wandelaars, die even uit willen rusten staat halverwege het Hengstdal een bankje. Het bankje is gericht op het zuiden. Dus al vroeg in het voorjaar en tot laat in de herfst kun je er volop genieten van de warmte.
Route:
Loop een stukje verder en kijk richting het einde van het Hengstdal.
Uitzicht Hengstdal
Wie midden in het Hengstdal staat en om zich heen kijkt, ziet dat het dal omsloten is door coulissen van bos en groen. Deze coulissen richten de blik van de wandelaar naar beide uiteinden van het dal.
Aan één zijde eindigt het dal in een bosrijke villa wijk. Aan de andere zijde grenst het dal aan de rand van Nijmegen.
Waarom is dit beeld nu zo interessant? Je oog wordt iets "weg van het midden" van de zichtas geleid met een kerktoren als "landmark". Zichtassen eindigen vaker op een landmark. Omdat hier de toren uit het midden staat en de daken van de huizen zichtbaar zijn tussen de bomen, krijgt juist de grens van de stad Nijmegen een gepast accent.
Route:
Loop verder richting het einde van het Hengstdal, houdt links aan en loop langs de paardenweide tot je aan het einde van het dal bij de grote weg staat.
Toegang tot het Hengstdal
Achter sommige toegangshekken, bordjes en toegangspaadjes ligt een oase van rust verscholen. Dit soort geheimen verdient het om ontdekt te worden. ook het N-70 pad komt door dit dal.
Route:
Volg de grote weg, langs de rechter kant van de weg met het tankstation aan je linker hand.
Loop door tot je bij de ingang van de St. Maartenskliniek staat.
Genieten bij tante Koosje
Tante Koosje biedt je een heerlijke lunch of een romantisch diner voor twee in de zonnige serre met haar prachtige tegelvloer. In de zomer kun je heerlijk genieten en uitrusten van de wandeling op het ruime terras met een mediterraans tintje.
Berg en Dalseweg 359
6522 CK Nijmegen
http://www.tantekoosje.nl/
024-3222750
Route:
Neem de weg richting de kliniek.
Loop door tot je op de kruising voor de ingang staat.
Toegang st. MaartensKliniek
De toegang tot de vele gebouwen van de st. Maartens Kliniek ligt hier op de hoek. In het bos hierachter liggen er verschillende gebouwen van deze kliniek.
Hier staat op de hoek ook het bord van de N70 natuurwandelroute al vele jaren een geliefd wandelpad bij velen in het Rijk van Nijmegen. Het ontstaan van de N70 wandelroute gaat terug naar 1970, het natuurbeschermingsjaar. Je wandelt met deze route over acht 'bergen' met fraaie namen zoals de Boterberg, Sterrenberg en de Duivelsberg.
Route:
Neem de weg die links van de ingang van de kliniek tussen de huizen en de bomen verdwijnt (Holleweg) en naar beneden loopt.
Loop naar beneden tot je links van de weg een oud boerderijtje ziet liggen.
Historische boerderij
In de verte ligt een oud monumentaal boerderijtje, vanuit de tijd voor de grote uitbreiding van de woningbouw in dit gebied.
Op de vlakkere stukken van de heuvels tussen Ubbergen en Nijmegen werd van oudsher landbouw bedreven. Door de uitbreiding van de stad Nijmegen zijn deze vlakken in de loop der jaren bebouwd, maar sommige historische gebouwen bleven in gebruik en doorstonden de tand des tijds.
Route:
Loop verder naar beneden tot je op een veelsprong van paden uitkomt en rechts van de weg een lantarenpaal met bordjes staat.
Wegwijzer
Het aanleggen van wegen op de heuvels rondom Berg en Dal vereist de nodige moeite en veel techniek.
Op dit punt komen wel heel veel wegen bij elkaar. Vandaar is deze ingewikkelde wegwijzer van straatnaam bordjes noodzakelijk.
Route:
Loop vanaf de splitsing van wegen het bospad in.
Loop door tot je links en zeker ook rechts van het pad gebouwen ziet liggen.
Gebouwen st. Maartenskliniek
De st. Maartenskliniek bestaat uit een aantal rijen massieve bebouwing, waarvan de aparte blokken zover uit elkaar staan, dat ze allemaal kunnen genieten van het zonnetje. (schaduwlijnen).
Deze bouwvolumes zijn verbonden door lange glazen constructies. Hierdoor ontstaat er tussen de gebouwen een half besloten binnenruimte, die aan één kant open is.
De st. Maartenskliniek is een opleidingsziekenhuis , speciaal voor houding en beweging.
Route:
Loop rechtdoor en vervolg je weg tot je links van het pad een steil dal ziet liggen en rechts van het pad een water-win-put.
Waterwinning uit de stuwwal
In de stuwwal is altijd veel regenwater opgeslagen. Via een stelsel van pijpen verbonden in deze putten pompt het waterleiding bedrijf dit water uit de stuwwal.
Via het waterleidingsbedrijf wordt het water nog een keer gezuiverd en komt het uiteindelijk bij jouw huis uit de kraan.
Vroeger stroomde hier een beekje, wat je aan de overkant van de weg als een droog beekdal nog kunt vinden. Zou men niet pompen dan zou het water hier aan de oppervlakte komen.
Route:
Loop door tot je op een Y-splitsing van beukenlanen uitkomt.
Beukenlanen vernieuwd
Nog niet zo lang geleden zijn de beukenlanen in deze omgeving vervangen. Zodra het dak van bladeren weer gesloten is boven het pad, ontstaat er een allee met schaduw en koelte in de zomer.
Het beleid van de huidige bosbouwers voor het onderhoud van lanen is het volgende. Zodra een laan voor meer dan de helft bestaat uit minder vitale bomen, wordt de hele laan gekapt en in één keer wordt herplant. De laanbomen zijn zo allemaal van dezelfde leeftijd.
Route:
Loop naar beneden via de nieuwe beukenlaan (links op de Y-splitsing) tot je rechts van de weg een tussen de bomen door een villa ziet liggen. (In de winter gaat dit gemakkelijker als in de zomer.)
Villa Torensigt
Tussen de bomen door is Villa Torensigt goed te zien, met name in de wintermaanden als de bomen kaal zijn.
Opvallend architectonisch detail is de hoektoren, waaraan het huis zijn naam ontleend. Vanuit de torenkamer kijk je waarschijnlijk over de boomtoppen en geniet van het uitzicht over de Waalvallei en de Betuwe.
Het bouwwerk schijnt geïnspireerd te zijn op een afgebroken kasteel ergens in het westen van Nederland dat ooit aan Johan van Oldenbarnevelt behoorde.
Route:
Loop door tot je op een asfaltweg staat.
Beukenlanen op de heuvels
Statige beukenlanen doorkruisen nu nog steeds deze villawijk, die gelegen is op de flanken op de heuvels rondom Beek Ubbergen. Het zijn waarschijnlijk de oprijlanen van de buitens. In enkele gevallen zetten de lanen zich vanuit de bebouwing zelfs voort in het achterliggende bos.
Zie je het oude hekje dat toegang gaf voor voetgangers van het huis 'Torensigt'?
Route:
Neem de asfaltweg de heuvel af.
Loop door tot je de Rijksstraatweg kruist en kijk rechts achterom naar huize Maartenshof.
Maartenshof
Van de lijst: "Maartenshof", villa gelegen op een markant hoog punt in de zichtas van de straatweg achter de splitsing van de J.Dommer van Poldersveldtweg. Pand bestaande uit een voorhuis van drie bouwlagen met een iets vooruitspringende middenpartij en gedekt door een zadeldakconstructie met T-vormige noklijn. In de voorgevel vier- en zesruits vensters en tuindeuren met zonneblinden. Aansluitend een lager achterhuis met verdieping onder een laag schilddak. Tegen de zuid- en oostgevel van de achterbouw verdiepingloze annexen. Datering ca.1875.
Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Route:
Sla bij de Maartenshof links af de Rijksstraatweg op.
Loop een stukje door en kijk naar het groene hekwerk rechts van de weg bij de Refter.
Hek de Refter
Hek de Refter past bij het gebouw, wordt onderhouden en is bewaard gebleven Aandacht hiervoor vragen omdat dankzij het geld besteed aan onderhoud het geheel bewaard wordt.
Route:
Loop verder de heuvel af richting Ubbergen tot je links van de weg op een verhoging een klein wit kerkje ziet.
Oude kerkje
Oude kerk is monument zie lijst met foto's:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_gemeentelijke_monumenten_in_Beek_(Ubbergen)
Route:
Min of meer tegenover het kerkje ligt een witte villa, rechts van de weg.
Details witte villa
De witte villa valt op door vele details. Kijk bijvoorbeeld eens naar de omlijsting van het balkon. Niet alleen de balustrade is voorzien van veel details, ook de bovenkant van het balkon is prachtig vormgegeven. Aandaxcht vragen ook de staal stangen die boven en onderkant met elkaar verbinden. Hoewel ook in de ramen van het huis tweedeling (of vierdeling) is toegepast, ontstaat uit een vierdeling toch een breed middenstuk met twee smallere zijvlakken.
Hoe hoger je komt, hoe vaker je de verderling 1 tegen komt. Niet alleen in de ramen en in de zolderramen, maar bijvoorbeeld ook in de sierlijst rondom de deur en de ramen.
Route:
Loop verder tot je rechts van de weg een baksteen villa ziet staan met een prachtig toegangshek.
Woonhuis
Woonhuis is rijksmonument, zie lijst.
Is de pastorie !!
Route:
Loop verder tot je links van de weg achter op een groot grasveld een witte villa ziet staan.
Schoonoord
Buiten met nog veel grond, zodat de rijkdom en de architectuur prachtig naar voren komt voor de wandelaar. Alle aandacht door deze setting omlijst door imposant groen.
Route:
Loop verder tot je links van de weg het toegangshek van de witte villa ziet liggen.
Oprijlaan Beukenheim?
"Beukenheim", wit gepleisterde villa met vier traveeen brede voorgevel op enige afstand evenwijdig aan de straatweg gelegen. Verhoogd middenrisaliet van twee traveeen. Zesruits vensters en tuindeuren met zonneblinden. Dakconstructie van elkaar kruisende zadeldaken boven het voorhuis. Bouwjaar 1867. Hekwerk, dat langs de straatzijden de tuin afsluit, bestaande uit afwisselend hoge en lage gietijzeren kolommen met dennenappelbekroning op een schuin afgedekt bakstenen muurtje en verbonden door gebogen en bij de ingang krullende staafijzers.
Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Route:
Blijf op min of meer dezelfde plaats staan en kijk rechts van de weg naar het huis voor de kruising.
Zwitsers chalet: Oubergzicht
Oubergzicht is wit gepleisterde VILLA gebouwd in de stijl van een Zwitsers chalet, bestaande uit hoofdblok, achterbouw en serre. Begane-gronds rondboogvensters met spiegelluiken, op de verdieping openslaande deuren met blinden, uitkomend op een rondom de vrije zijden van het hoofdblok door schoren gedragen balkon. Ver overstekend flauw hellend zadeldak, uitwendig zichtbare geschoorde gording en houten beschieting tegen de geveltoppen. Spijlenhekwerk langs de straatweg ca.1900-1910.
Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Route:
Neem de eenrichtingsweg (Ubbergensdijk) en loop door tot je op het einde van de straat op een T-splitsing staat en kijk links achterom.
Dubbel woonhuis
Inrichting stedenbouwkundig van een nieuwe woonwijk in de polder. Vraag enige aandacht voor het ontwerp. Op het mooiste uitzicht een dubbele twee onder een kap.
Route:
Loop vanaf de splitsing richting de parkeerplaats
Loop door tot vlak voor de ingang van de parkeerplaats een weg naar links gaat en er een informatiebord staat.
Informatiebord Bronnenbos
Op de hoek staat een informatiebord over de flora en fauna van het bronnenbos. De paden, die gedeeltelijk over het terrein van de school lopen, zijn verhard en daardoor ondanks de drassigheid goed begaanbaar.
Route:
Loop vanaf het infobord de parkeerplaats op.
Loop door tot het gebouw links achterop de parkeerplaats.
Kiss and Ride Bronnenbos
Kiss and ride staat er bij deze parkeerplaats. Het is niet de bedoeling dat je hier uw auto parkeert. Je kunt er staan om je kinderen naar school af te zetten.
