De Rijksstraatweg in Beek Ubbergen was ooit de doorgaande weg in Beek Ubbergen. Langs de weg staan dan ook vele historische panden. Hotel 't Spijker is al sinds jaar en dag een begrip in het centrum van Beek-Ubbergen. Aan de Rijksstraatweg in Beek-Ubbergen liggen vele markante gebouwen. In Ubbergen vlak bij de grens stond ooit een klein ANWB kantoor om het toerisme in Beek Ubbergen te bevorderen. Het is nu een monument. Het keteldal is bebouwd. De lichte bebouwing in de dalen rondom berg en Dal doet haast buitenlands aan. Wandel van dal tot dal en kom meer te weten over de wasserijgeschiedenis en de trambaan die hier ooit liep.
Nieuw knooppunt. Zie oud beek ansichtkaarten, Is dit het oude of het nieuwe gemeentehuis.
Route:
Neem de Rijksstraatweg met de vijver aan je rechter hand.
Loop door tot je rechts het beeld van de wasvrouw ziet.
Wasvrouw en Watermolen
Ubbergen heeft er veel aangedaan om met verschillende waterlopen, vijvers en bronzen beelden de historie van het dorp in beelden te vatten voor volgende generaties.
De wasvrouw geknield aan de rand van het waterbekken geeft het straatbeeld van omstreeks 1900 weer. Ook het gebouw van de Ubbergese Watermolen is behouden. De watermolen had een houten waterrad om energie uit het stromende beekwater op te wekken voor diverse toepassingen. (graag een aanvulling)
Route:
Loop verder tot je rechts boven op de heuvel de achterzijde van een villa ziet liggen.
Huize Westerbeek
Huize Westerbeek is als, meer dan een eeuw een markant herkenningspunt aan de Rijksstraatweg. Meer info opgezoeken op Beek Oude ansichtkaarten.
Route:
Loop verder tot je rechts van de weg Café sous les Eglises ziet liggen.
Hotel Sous les Eglises
Hier op de Oude Rijksstraatweg, de weg waar vroeger alle verkeer door Ubbergen door kwam, ligt een knooppunt van ons routenetwerk bij Hotel Sous les Eglises. Vanuit dit punt kun je verschillende wandelingen zelf samenstellen met onze route planner.
Route:
Neem de Rijksstraatweg met de kerk rechts van de weg en even later Hotel 't Spijker links van de weg.
Loop door tot je na het hotel op een kruispunt staat.
Beeld van een Wasvrouw
In het centrum van Beek-ubbergen staat dit beeld van een wasvrouw tegenover Hotel 't Spijker. Veel mensen vonden werk in de talrijke wasserijen vanwege het schone beekwater. Het schone koele bronwater was een van de bronnen van inkomsten voor de toeristische sector. Het wassen van het linnengoed van de hotels, de vele pensions en de buitens bracht vooral vrouwen werk.
Route:
Neem vanaf het kruispunt bij Hotel 't Spijker de Rijksstraatweg met het hotel aan je linker hand.
Loop een stukje door tot je rechts van de weg een elektriciteitsgebouw zit liggen.
Dalstation van de tram
Tot aan de Tweede Wereldoorlog reed de Nijmeegse elektrische tram via Ubbergen naar Berg en Dal.
Hier vind je nog het dalstation voor het gebouw voor de elektriciteitsvoorziening van dit traject, gebouwd in de Jugendstil stijl van rond 1900.
Voor het beklimmen van de heuvels had de tram extra veel elektriciteit nodig, vandaar dat ook in Ubbergen een dalstation nodig was, onder aan de weg naar Berg en Dal. De tram reed in langzame bochten de heuvel op om aan het einde van elk recht stuk met een lus hoogte te winnen.
In het gebouw stonden transformatoren en kwikdamp gelijkrichters. Onduidelijk is of deze altijd achter de grote ramen gestaan hebben, omdat deze een fel wit licht verspreiden. Heeft iemand hier historische informatie over?
Route:
Neem de onderste weg (Rijksstraatweg) in oostelijke richting.
Loop door tot je rechts van de weg een klein huisje ziet staan.
ANWB kantoor (monument)
Omstreeks 1950 kwam het toerisme in Nederland op gang. De Nederlanders hadden vrij e tijd. Op de vrije zondag trok men er massaal op uit. De ANWB (Algemene Nederlandsche Wielrijders-Bond, opgericht in 1883, nu de Koninklijke Nederlandse Toeristenbond ANWB) opende die jaren na de oorlog op verschillende plaatsten in Nederland kleine kantoortjes, zoals hier in het voormalige tramhuisje om de toerist te voorzien van gratis informatie.
Het grappige aan dit gebouw is dat het zowel langs de weg de helling op staat als langs de hoofdweg richting de landsgrens met Duitsland. een tramhuisje met twee wachtruimtes.
Route:
Loop verder tot je uitkomt bij een weg van rechts van de heuvel (Keteldal).
Voormalig winkelpand aan de Rijksstraatweg
Het huis lijkt een voormalig dubbel winkelpand. Het knooppunt is nodig voor de uitbreiding van een of meerdere routes langs de vele historische rijks- en gemeentelijke monumenten van de dorpen Beek en Ubbergen.
Heeft iemand meer informatie over de historie en de bewoners van dit gebouw?
Route:
Neem vanaf de T-splitsing het pad dat omhoog loopt door het Keteldal.
Loop een eind door tot je bij een weiland en de laatste huizen bij een splitsing met een pad van links uitkomt.
Toerisme in het Keteldal
De smalle uitgesleten dalen, zoals dit Keteldal waren geliefd als woonplek voor de gegoede burgerrij die graag buiten wilde wonen. Je ziet hier aan dit Keteldal dan ook vele mooie villa's en de voormalige pensions staan.
Begin van de vorige eeuw kwam het toerisme ook in deze regio op gang. Mensen verhuurden een deel van hun huis aan zomergasten, die hier graag vakantie hielden.
Route:
Neem vanaf de splitsing het kleine paadje dat langs de rand van het weiland loopt.
Volg het paadje de trappetjes omhoog.
Loop door tot je op een splitsing van paden bij een bankje met mooi uitzicht uitkomt.
Knooppunt Vossenberg
Er liggen vele paden en paadjes over de stuwwal. Vaak volgen deze paden de hoogtelijnen, zodat je wat gemakkelijker loopt, als je eenmaal de stuwwal hebt beklommen. Met onze routes proberen we een wandeling samen te stellen waarin informatie uit diverse bronnen is verwerkt.
Route:
Ga met je rug richting het bankje staan en neem het pad dat rechts om de hoek door een kloof de helling omhoog loopt.
Loop door tot je op een splitsing van paden bij een bankje uitkomt.
Bankje op Landgoed De Vossenberg
Het heuvelachtig landschap had ook al aan het begin van de vorige eeuw een grote aantrekkingskracht op de gegoede burgerij. ook zij genoten van het uitzicht naar beide kanten over de Betuwe. Enkelen kozen voor het buiten wonen, soms alleen in de zomer. Zo zijn hier net als in Oosterbeek diverse landgoederen ontstaan op de stuwwal, zoals dit landgoed De Vossenberg.
Route:
Neem vanaf de splitsing bij het bankje het pad dat in zuidwestelijke richting de helling omhoog loopt.
Loop door tot je op een splitsing met een pad vanuit het dal uitkomt.
Toegang bossen Duivelsberg
Vanaf hier heb je een geode toegang tot de bossen Duivelsberg Wylerberg en Vossenberg.
Er zijn verschillende rondwandelingen mogelijk.
Route:
Neem vanaf de splitsing van paden het pad dat steil naar beneden het dal inloopt.
Blijf het pad naar beneden het dal in volgen.
Loop door tot het pad langs de rand van een weiland loopt en je op een splitsing van paden uitkomt.
Uitzicht vanuit Keteldal
Hier bovenaan het Keteldal heb je op dit knooppunt opnieuw een prachtig uitzicht over het Rijn(Waal)dal. Stel je eens voor hoe prachtig het zal zijn hier een huis op de helling te hebben en het hele jaar door van dit prachtige uitzicht te genieten.
Ook de schilders van de Haagse School hielden van dit landschap. Verscheidene plekjes in de dorpen onderaan de stuwwal werden door hen aan het begin van de vorige eeuw vastgelegd.
Route:
Neem vanaf de splitsing het brede pad dat omhoog het bos in loopt.
Volg het pad met de U-bocht mee tot je op een parkeerplaats uitkomt.
Parkeerplaats top Keteldal
Op deze ruime parkeerplaats is plaats voor zes auto's. Op de borden staat evenwel dat je er niet mag parkeren. Het is dus geen plek om van hieruit te wandelen.
Route:
Loop recht over de parkeerplaats heen naar de overkant (of loop richting de uitrit van de parkeerplaats, sla links af loop een stukje omhoog tot het einde van het hek rechts van de weg en sla daar af een klein paadje in).
Volg het kleine paadje langs het hek de heuvel op en kijk naar links boven.
Plaats tramweg viaduct
Op deze plek heeft het hoge tramweg viaduct gelegen. De tram maakte hier een keerlus om hoogte te maken en zo de stuwwal op te komen, door hier op deze plek boven het pad via een hoog ijzeren viaduct het dal over te steken.
Voor foto's hiervan en van het tracé, zie:de website van oude ansichtkaarten van "Oud Beek".
Route:
Loop verder het paadje omhoog via de trapjes.
Loop door tot je op een asfaltweg uitkomt en sla rechts af.
Loop door tot de eerste inrit van een huis links van de weg.
Bovenleidingmast tramweg
Met even goed zoeken, zie je hier nog een van de vele bovenleidingmasten van de tramweg, die tot '57 in gebruik was. Dit was het trac´e; van die tramweg. In de jaren '60 was deze lijn niet meer rendabel en werd afgebroken. Rond diezelfde tijd werd deze villa gebouwd.
Route:
Vervolg je weg verder over het asfalt met een bocht naar links.
Loop door tot je rechts van de weg een inrit van een grote villa ziet liggen.
Villa in Toscaanse sfeer
Deze buitenplaats is ontworpen in Pallacio stijl
Boven op de heuvel aangekomen, denk je toch ook een moment in Toscane te zijn. Zeker omdat ook de tuinaanleg dit beeld versterkt. De oprijlaan met de slanke cipressen zie je vaak in zuidelijke landen.
Het geheel kan ook als een verwijzing naar de Romeinen worden begrepen. Die rijke Romeinen hebben hier misschien vroeger wel geleefd. In de genen van burgers leeft die Romeinse geest dus nog steeds voort en vraagt om de aandacht van de voorbijganger voor het verleden van deze regio.
Route:
Links naast de inrit van het huis vertrekt een klein paadje heuvel af het dal in, volg dit paadje.
Loop een stukje door en geniet af en toe van de blik het dal in links van het pad.
Uitzicht over het dal
Op deze wandeling kun je net als de vroegere landeigenaren telkens weer genieten van het uitzicht op een volgend dal. Zij kozen ervoor op de stuwwal hun huis te bouwen.
Ook hier raden we je aan eens in de collectie van oude foto's en ansichtkaarten van Oud Beek te kijken, om zelf te onderzoeken, hoe het landschap in 100 jaar door de mens veranderd is.
Route:
Loop verder tot je bijna onderaan op een spitsing van paden staat bij een aantal trapjes.
Trapjes
Soms als het pad erg steil is, zijn er keurige trapjes in de helling aangelegd. Zodoende zijn de glibberige keileem heuvels ook bij regen goed begaanbaar voor de wandelaar. Bovendien is er minder erosie door het afstromende regenwater.
Route:
Loop vanaf de splitsing de trapjes af tot op het asfalt.
Steek het asfalt over en vervolg je weg over het paadje aan de overkant.
Kijk rechts van het pad naar de bamboe.
Bamboe
Soms wordt Bamboe als tuinplant door tuinarchitecten toegepast in hun ontwerp. Het ruisen van de bladeren in de wind, geeft de tuinliefhebber veel rust.
Soms ontsnappen deze houtige grassen en zijn ze een ware plaag in de tuin. Doordat sommige soorten met hun wortelstokken ondergronds een stevig netwerk vormen, komen ze op niet gewenste plaatsen boven de grond. Het kan dus een onkruid zijn. Bloeit de Bamboe soms pas na jaren, dan gaan die planten dood.
Route:
Loop verder tot je op een bredere weg uitkomt.
Sla links af, loop een paar meter door en kijk links van het pad onder de boven tegenover de parkeerplaats.
Wasbekken Ubbergen
Met het heldere bronwater uit de stuwwal was er in het dorp Beek Ubbergen waren er in de 19 e eeuw veel wasserijen. Overal in het dorp stroomt water, zijn er oude openbare wasplaatsen hersteld, zodat de geschiedenis levend bewaart blijft. Verscholen onder hoge bomen in de achtertuin van een woning een monument van de wasserij huisvlijt in Beek Ubbergen.
Route:
Loop verder over de klinkerweg tot je een andere bredere weg tegenkomt.
Sla links af en meteen daarna weer rechts af (De oude Holleweg in).
Loop verder omhoog tot het asfalt een haakse bocht maakt, loop hier rechtdoor de zandweg op tot je bij een splitsing bij een huis staat.
Villa 't Kaempke
Verspreid over de hellingen van de stuwwal rondom Berg en Dal en Beek Ubbergen vind je meerdere onder architectuur gebouwde villa's, zoals ook deze villa 't Kaempke. De soberheid van de jaren dertig is nog steeds zichtbaar in de vrijwel oorspronkelijke architectuur. Juist omdat deze villa ongeschonden de tijd heeft overleefd, is ze een aanwinst in het landschap.
Route:
Neem het padje rechts van de poort van het landhuis.
Loop door tot je rechts achter het gaas een houten paddenstoel en een kabouter ziet staan.
Kabouterroute
Langs de rand van de heuvels rondom Ubbergen is voor de kleinste wandelaars en hun (groot-)ouders een Kabouterroute aangelegd.
De Kabouterroute is aangegeven met houten paddenstoelen en tuinkabouters. Ze staan overal langs de route. De route ligt ook langs de beroemde Kabouterboom in het Kastanjedal. De folder met routebeschrijving is te krijgen bij de plaatselijke VVV.
Zelfs als het lopen soms nog niet meevalt, kun je vanuit de wandelwagen gefascineerd zijn door het zoeken (en vinden!) van de paddenstoelen langs de route. Maar kun je ook al herkennen welke kabouters er langs de route staan en wat hun functie of beroep is?
Route:
Loop verder tot je links van het pad een grote tamme kastanjeboom, de Kabouterboom, ziet staan.
Kabouterboom
Wist je wel dat de Kabouterboom bij Berg en Dal de oudste tamme kastanje van Nederland is?
Kabouters zijn van oudsher bekend. Ook hun goede relatie met de paddestoel, vooral die metrode met de witte stippen en met de ring om de steel is goed. Sommige kabouters schijnen er zelfs in te wonen.
Menigeen begrijpt deze ingewikkelde relatie niet goed en vandalen hebben de kabouterboom helaas meermalen in de fik gestoken.
Route:
Loop verder tot je op een splitsing van paden staat met een pad van links boven.
Knooppunt met trappetje
In een routenetwerk, zoals dit bij Beek-Ubbergen waarbij je uit routestukken zelf een wandeling kunt samenstellen, heb je veel knooppunten nodig.
Dit is zo'n splitsing van wegen.
Hier dicht bij vind je de dikste boom van Nederland, een oude tamme kastanje, de beroemde Kabouterboom van Beek.
Route:
Ga met je rug naar de twee paden van de Y-splitsing staan en loop richting de picknicktafel.
Kastanjedal bij de Kabouterboom
De picknickbank kijkt uit over een klein moerasgebied. Vanuit het moeras stroomt een stroompje met helder koel bronwater vanuit de stuwwal richting de rivier in de uiterwaarden. In het moerasgebied vind je veel bijzondere plantensoorten, zoals goudveil en reuze paardenstaarten, beiden zeldzame plantensoorten in Nederland.
Het beekje verlaat via het Kastanjedal, een dal met vele tamme Kastanjes, een zeer vochtig brongebied om via het centrum van het dorp. Tamme Kastanjes, waar het dal naar vernoemd is, komen al sinds de tijd van de Romeinen in deze bossen veel voor.
Route:
Neem vanaf de picknicktafel een klein paadje langs het beekje naar beneden.
Loop door het dalletje bij het bruggetje heb beekje over en loop aan de andere kant weer omhoog.
Loop door tot je nog in het Kastanjedal op een splitsing met een paadje van rechts uitkomt.
Kastanjedal
Rustig stroomt een klein stroompje water door het Kastanjedal naar beneden. De wanden van het dal zijn begroeid met tamme kastanjes. Als handen steken ze uit de steile wanden en reiken richting de hemel.
's Zomers zitten de vertakte kronen vol met blad en sluit het bladerdak zich boven het dal, dat hier haar naam aan heeft te danken.
Helaas zijn sommige tamme kastanjes de laatste tijd (door ouderdom?) dood gegaan. Tot nu toe worden ze nog niet herplant. Jammer voor het streek eigen karakter van de heuvels om Nijmegen, want Tamme kastanjes werden in deze omgeving door de Romeinen gebracht. Ze vormen dus een deel van het regionale beeldverhaal.
Route:
Volg vanaf de splisting het paadje het dal naar beneden.
Loop door tot je bij de vijver op een knooppunt van paadjes staat.
Vijver kastanjedal
Voor de molen als waterreservoir met goudveil Molengebouw staat er waterrad is verplaatst. Door het h0ogte verschil kan het molenrad blijven draaien.
Route:
Neem het paadje het dal naar beneden dat links langs een grasveld en een gebouw loopt.
Loop de trapjes af en loop door tot je op de hoofdweg staat.
Gemeentehuis Beek Ubbergen
Nieuw knooppunt. Zie oud beek ansichtkaarten, Is dit het oude of het nieuwe gemeentehuis.
