De gemeente Beek Ubbergen heeft onlangs aandacht besteedt aan de historische relatie tussen het schone beekwater en de wasserij industrie die in de regio te vinden was. Het Wylerbergmeer is aan een zijde omgevormd tot recreatieplas. Zonnige stranden in de zomer, tegen een natuurlijk gelaten achtergrond, doen iets zweeds aan. Bij de Wilgenlaan in Beek-Ubbergen vloeit het hemelwater weer bovengronds af. Men wil op die manier de rijke historie van Beek-Ubbergen met de wasserij industrie verbeelden.
Ook heeft Beek-Ubbergen de nodige sportfaceliteiten samengebracht op sportpark Alde Wetering. Het keteldal is bebouwd. De steile weilanden rondom de Vossenberg zijn voorzien van ouderwetse meidoorn heggen tussen de percelen. Onderweg kom je langs het Informatiecentrum Nederlands Cultuurlandschap.
In de dalen van de Duivelsberg stromen kleine beekjes. Ze voeren het kwelwater uit de stuwwal af naar de Waal. Hier kruist het wandelpad zo'n beekje met een bruggetje. Let ook eens op het waterkunstwerk dat aan de overkant van de weg staat. Bureau van den Eerenbeemt adviseerde de gemeente Beek-
Ubbergen om waterstromen door middel van het project Water Werkt weer zichtbaar te maken in- en rondom de dorpen. Beek is van oudsher bekend wegens het schone water van deze beken. Er waren allerlei wasserijen voor de burgerij uit Nijmegen gevestigd. Het kunstwerk is geïnspireerd op een aantal spoelbekkens van deze wasserijen.
Route:
Loop vanaf de splitsing bij het bruggetje naar beneden richting de weg en de parkeerplaats.
Steek de weg over en volg het stroompje tot je bij een op een put lijkend object staat.
Waterkunstwerk
Water speelt in Berg en Dal in de geschiedenis van de wasserijen een grote rol. Uitgebeeld zijn de put als bron van water en de wateruitstroom. Deze voortdurende waterstroom was mede de bron van welvaart in wasindustrie rondom Beek-Ubbergen. Ook de voortdurende waterstroom is heeft niet kunnen voorkomen dat de wasserijen gesloten zijn, door uitvinding van de wasmachine. Om dit te vertalen naar beelden, eindigt de waterstroom in een put.
Route:
Steek de provinciale weg over tot je bij een groot wit stalen beeld uitkomt.
Kunstwerk: Dagjes Toerist
Van de serie kunstwerken in deze stijl, die op verschillende plaatsen langs de snelweg te vinden zijn, is dit een recente remake. Voor publiciteit langs de provinciale weg, vlak voordat je de grens overgaat, is dit een echte eye catcher. Meestal is er een relatie tussen het in staal uitgebeelde tafereel en de plaats waar het beeld te vinden is.
Route:
Volg het pad een aan de overkant van de weg met de bocht naar rechts mee en loop door tot je links van het pad een hek ziet.
Loop door tot je op het knooppunt van wegen bij het hek staat.
Achteringang Wylerbergmeer
Zo dicht langs de provincale weg voor het hek van het Wylerbergmeer heb je nog nauwelijks een idee van de prachtige landschappelijke oase met veel water, die achter het hek schuilgaat.
Nieuw knooppunt.
Route:
Ga met je rug richting het hek en de grote weg staan en sla links af.
Volg het pad door het bos tot je op een open grasvlakte met daarachter een meertje uitkomt.
Uitzicht over het Wylermeer
Prachtig uitzicht over het meer, zeker buiten het hoogseizoen in de zomer, als er geen dagjesmensen zijn.
Route:
Loop verder tot je rechts naast het pad een volleybalveld ziet liggen.
Volleybalveld
Volleybalveld, beheerder RGV (Recreatiegebieden op de Veluwe) is er trots op om veel verschillende buitenactiviteiten aan te kunnen bieden rondom het Wylerbergmeer, waaronder dit volleybal veld.
Route:
Loop verder tot bij het tweede huisje links van het pad.
Cafetaria
Er zijn een aantal huisjes neergezet rondom het Wylerbergmeer. Hoewel de zee ver weg is geeft de hoge voet en het terras op de tweede verdieping het gevoel van het huis van de strandwacht. Dus toch strand vertier in de zomer aan de oostgrens van Nederland.
Zowel de strandwacht als de horeca vinden onderdak in het huisje.
Route:
Loop verder tot het punt waar het pad een flauwe bocht naar links maakt.
Uitzicht
Prachtig uitzicht over een deel van het kunstmatige Wylerbergmeer. Zeker om van te genieten in alle rust als de zomer weer voorbij is en de recreanten weer thuis zijn.
Route:
Loop verder tot je op een driehoekssplitsing van paden uitkomt.
Ingang Wylermeer
Verschillende routes komen op dit punt samen. Zowel het wandelpad langs het Wylerbergmeer als het pad dat via de betaalde parkeerplaats voor gasten van het Wylerbergmeer verder de Ooipolder in loopt.
Route:
Neem het pad richting de uitgang en de rand van het bos.
Loop door tot je op de parkeerplaats staat.
Loop rechtdoor tussen de rij parkeervakken door tot het einde van de parkeerplaats.
Parkeerplaats Wylerbergmeer
Deze parkeerplaats is aangelegd voor wie als dagrecreant wil genieten van het Wylerbergmeer. Hoewel het betaald parkeren is, kan je van hier uit goed starten voor een stevige wandeling door het afwisselende landschap rondom het Wylerbergmeer.
Gebruik hiervoor de optie stel zelf je wandeling samen uit het wandelingen menu in de blauwe balk op de site.
Route:
Loop richting de hoek van de parkeerplaats, tegenover de hoek waar de slagbomen staan.
Neem het fietspad richting het sportpark.
Loop door tot je rechts van het fietspad een nieuw gebouw ziet staan.
Petanque vereniging
Petanque Vereniging Beek heeft een gebouw, waar regelmatig petanque of wel jeu de boules gespeeld wordt op hoog niveau door een groep enthousiaste leden.
Zij doen mee in de regionale competitie.
Jeu de boules, een goed gevoel!.
Route:
Loop verder richting het sportpark tot je op een klein parkeerplaatsje uitkomt en midden tussen de sport faceliteiten staat.
Tennisvereniging: de Oorsprong
Veel gezelligheids- en sport verenigingen van Beek Ubbergen zijn ondergebracht op het sportpark langs de rondweg, net buiten Beek Ubbergen. Op het sportpark van Beek Ubbergen vind je ondermeer tennisvereniging de Oorsprong, voetbal vereniging BVC '12 en een pentaque vereniging. Ook het Wylerbergmeer dat ooit een buitenbad was, maar nu weer een natuurlijke uitstraling heeft, hoorde tot het sportpark.
Wellicht is ook de kantine in het voor en naseizoen geopend voor de wandelaar, voor een kopje koffie.
Route:
Loop verder naar de uitgang van de parkeerplaats.
Loop door tot je bij de uitgang van de parkeerplaats bij het begin van een laantje staat.
Laantje naar het sportpark
De toerit naar het sportpark is voorzien van een aantal laanbomen. Zo fiets je 's zomers in de schaduw en geniet je als het buitensport seizoen weer begint. Ook stedenbouwkundig is het een aardige landschappelijke inpassing van deze gebouwen in het landschap, en geeft deze manier de grens van het sportpark extra cachet.
Route:
Loop via het laantje verder tot je op een splitsing met een weg van rechts uitkomt.
Stal Ebbers
Waar vroeger het paard voor de waskar door het wasserij-dorp Beek trok, klinken nu de ponyhoefjes van manege/Stal Ebbers.
Stal Ebbers, te vinden aan de rand van het sportpark van Beek-Ubbergen, is een familiebedrijf, gespecialiseerd in het lesgeven aan kinderen van beginner tot gevorderde, van recreatie- tot wedstrijdruiter. Ook volwassenen kunnen er terecht. De lessen worden gegeven door enthousiaste, gediplomeerde instructrices.
Route:
Loop over het fietspad richting het tunneltje.
Loop door het tunneltje naar de andere kant.
Tunneltje Rondweg
Het was een grote vooruitgang toen de rondweg om Beek Ubbergen in 1970 werd aangelegd. Het gemotoriseerde ging niet meer door de dorpen over de Rijksstraatweg en de dorpskernen kregen hun aantrekkelijke rust terug.
Voor de verbinding met de Ooijpolder, het sportpark en zwemplas het Wylerbergmeer is dit fietsers- en voetgangers-tunneltje aangelegd.
Route:
Sla in eerste instantie links af om een aantal dingen te bekijken.
Loop door tot de spoelput bij de hoek van de weg.
Spoelput
In het straatbeeld van Beek Ubbergen kom je vaker van dit soort spoelputten tegen. Van oudsher verdiende men het geld in de wasserij industrie. Het heldere beekwater maakte dit mogelijk.
Vele stroompjes die in de loop der jaren ondergronds verdwenen waren, zijn in het kader van "Water leeft" weer opgegraven. Waar het water weer de grond in verdwijnt zijn dit soort spoelputten neergezet.
Een geslaagde herinnering in het dorpsbeeld aan de wasserijindustrie.
Route:
Loop nog een stukje verder tot je rechts van de weg de kinderboerderij ziet.
Kinderboerderij
Langs de rand van Beek tussen de bebouwing en de rondweg in ligt een groenstrook. Het groen zorgt voor een prettige woonomgeving en onttrekt de rondweg aan het zicht.
Daarnaast is er hierdoor plaats voor allerlei activiteiten in de buurt, zoals deze kinderboerderij van Beek-Ubbergen. Ze hebben er verschillende dieren, die altijd veel belangstelling trekken van kinderen en buurtbewoners.
Route:
Draai je om en loop terug via de spoelput.
Sla rechts af de Kwartelstraat in.
Loop door tot je bij de volgende kruising de Wilgenlaan ziet.
Project bronbossen
Bronbossen en wat men er bij de aanleg denkt te laten groeien als men het geheel aan de natuur overlaat.
Het grote vertrouwen van natuurontwikkelaars en beheerders van natuurterreinen straalt eraf. De natuur vindt de weg wel naar het door deze personen geformuleerde punt aan de horizon, als de omstandigheden geschikt gemaakt worden. Als bioloog vind ik het interessant deze ontwikkelingen te volgen.
Route:
Sla rechts af de Wilgenlaan in.
Loop door tot de volgende kruising met de Lijsterbeslaan.
Wilgenlaan in Beek
In het kader van "Water leeft in Beek - Ubbergen", is besloten om wilgen aan de Wilgenlaan weer langs het water te zetten. Bij veel regen stroomt het regenwater weg via de afwateringsgoot, in plaats van via het riool. Op die manier herleeft de rijke geschiedenis van Beek, waar het bronwater voor de wasserij industrie een grote rol speelde.
Route:
Sla links af de Lijsterbeslaan in.
Loop aan het einde het paadje omhoog en sla rechts af de Rijksstraatweg op.
Loop door tot de ingang van Hotel de Mussenberg links van de weg.
Hotel Restaurant de Mussenberg
Hotel Restaurant de Mussenberg is gelegen nabij de Ooijpolder, op de grens met Duitsland, tussen de Keizer Karelstad Nijmegen en het even historische Duitse Kleef (Kleve), aan de voet van de stuwwal.
Het historische voorhuis omstreeks 1850 gebouwd, is nu een gemeentelijk monument. Zo omstreeks 1850 kwam het toerisme in deze streken op gang.
Route:
Ga met je rug richting de inrit van Hotel de Musschenberg staan en neem de Rijksstraatweg die links af loopt.
Loop door tot je bij nummer 231 op een splitsing met een weg van links (Keteldal) komt.
Voormalig winkelpand aan de Rijksstraatweg
Het huis lijkt een voormalig dubbel winkelpand. Het knooppunt is nodig voor de uitbreiding van een of meerdere routes langs de vele historische rijks- en gemeentelijke monumenten van de dorpen Beek en Ubbergen.
Heeft iemand meer informatie over de historie en de bewoners van dit gebouw?
Route:
Neem vanaf de T-splitsing het pad dat omhoog loopt door het Keteldal.
Loop een eind door tot je bij een weiland en de laatste huizen bij een splitsing met een pad van links uitkomt.
Toerisme in het Keteldal
De smalle uitgesleten dalen, zoals dit Keteldal waren geliefd als woonplek voor de gegoede burgerrij die graag buiten wilde wonen. Je ziet hier aan dit Keteldal dan ook vele mooie villa's en de voormalige pensions staan.
Begin van de vorige eeuw kwam het toerisme ook in deze regio op gang. Mensen verhuurden een deel van hun huis aan zomergasten, die hier graag vakantie hielden.
Route:
Neem vanaf de splitsing het kleine paadje dat langs de rand van het weiland loopt.
Volg het paadje de trappetjes omhoog.
Loop door tot je op een splitsing van paden bij een bankje met mooi uitzicht uitkomt.
Knooppunt Vossenberg
Er liggen vele paden en paadjes over de stuwwal. Vaak volgen deze paden de hoogtelijnen, zodat je wat gemakkelijker loopt, als je eenmaal de stuwwal hebt beklommen. Met onze routes proberen we een wandeling samen te stellen waarin informatie uit diverse bronnen is verwerkt.
Route:
Ga met je rug naar het bankje staan en neem het rechtse pad het dal in. (Dit pad is gemarkeerd met witte paaltjes.)
Loop een klein eindje door tot de eerste bocht war er in het bos een heel aantal boomwortels op het pad te vinden zijn.
Boomwortels
Boomwortels houden de grond vast en zorgen ervoor dat de erosie van stromend regenwater geen vat op de grond krijgt. Onder de grond heeft een boom een netwerk van wortels net zo groot als de boom boven de grond is. Hier kun je de uitgestrekte netwerken van de grote wortels zien, die de boom verankeren in de grond. Grote wortels vertakken onder de grond net zolang tot het haarwortels zijn, die uit de bodem water met voedingsstoffen voor de hele boom opnemen. Aan de oppervlakte, waar vanwege het pad weinig haarwortels zitten spoelt bij een regenbui soms veel grond weg. Daarom kun je hier het netwerk van de grote wortels prachtig zien liggen.
Route:
Loop verder naar beneden tot het pad een scherpe bocht naar links maakt en er rechts van het pad een bankje staat.
Uitzicht
Vanaf het bankje heb je een adembenemend uitzicht over het dal onderaan de Vossenberg dat voorzien is van meidoornheggen. Het steile graftenlandschap voorzien van meidoornheggen, dat je hier voor je ziet, vind je elders in Nederland alleen in Zuid Limburg. Als bezoeker waan je je hier in het buitenland.
Route:
Volg het pad verder langs de rand van het weiland.
Loop door tot het pad een haakse bocht naar rechts maakt en er links een hek staat.
Begrazing met runderen
De weilanden, die hier aan de rand van de Vossenberg liggen, worden in de zomermaanden begraasd door runderen. Ook worden de weilanden aan het eind van het seizoen gemaaid en wordt het maaisel afgevoerd. Dit moet ervoor zorgen dat de weilanden verschralen en allerei bijzondere planten, zoals blauwe grasklokjes die in de zomer verderop staan, terugkeren.
De koeien staan niet achter prikkeldraad, maar meidoornhagen houden de koeien in de weiden. Deze vorm van versperring werd voor de uitvinding van prikkeldraad algemeen toegepast. De Stichting Nederlands Cultuurlandschap zet zich de laatste jaren in voor het herstel van deze heggen.
Route:
Volg het pad verder omhoog langs het weiland tot het pad een scherpe bocht naar links maakt en je een hek van het weiland ziet liggen.
Graftenlandschap
Direct naast het pad is een zogenaamde graft te vinden en verderop in het weiland ligt er nog één. Een graft is een steile helling die een leemhelling verdeelt in minder steile terrassen en ligt evenwijdig aan de hoogtelijnen. Om erosie tegen te gaan werden op de steilere bouwlanden in Limburg heggen geplant. Doordat er tegen de heggen materiaal aanspoelde en achter de heggen materiaal wegspoelde, ontstonden graften of steilranden. Een landschap met graften afgewisseld met terrassen, een graftenlandschap, is minder steil en daardoor geschikter voor de landbouw.
Route:
Volg het pad verder naar beneden, langs het hek van de weilanden (links) tot je op een splitsing van paden uitkomt en kijkt over de heg aan de overkant van het pad.
Rietveld op de heuvel
In het weiland bovenop deze helling zie je een rietveld. Riet groeit alleen daar, waar water het hele jaar door beschikbaar is. Op deze plek is er dus kwelwater aan de oppervlakte gekomen.
Het is dus een drassige plek bovenop de helling daar waar je dat helemaal niet zo gauw zou verwachten.
Route:
Loop omhoog en neem op de Y-splitsing het linker pad.
Loop door tot je links van het pad een huis ziet staan.
Informatiecentrum Nederlands Cultuurlandschap
Op zondagen en op woensdag middag is behalve de landschapstuin ook het informatiecentrum van het Nederlands Cultuurlandschap geopend voor publiek. Soms zijn er concerten in dit historische gebouw.
Let eens op de vele kabouters in de tuin van het sprookjeshuisje en het kleine Mariabeeld rechts van het hek.
Route:
Loop verder omhoog tot je bij een weiland op een splitsing met een pad van links uitkomt.
Weiland op de Heuvels
Een wandeling met je aangelijnde hond is een genot door de heuvelachtige landschap met afwisselend bossen en open terreinen. Juist in het voorjaar of in herfst bij de wisseling van de seizoenen is het fijn in de middagzon te wandelen of even uit te rusten op één van de vele bankjes. Mocht je hond dorst hebben, bij dit hekje is er een drinkbak voor vee waar je eventueel wat water voor je hond kunt nemen.
Route:
Neem het paadje dat in zuidwestelijke richting de berg omhoog loopt. (Dit is door het klaphekje met het weiland rechts van het pad, gemarkeerd met rood-witte paaltjes.)
Loop door tot halverwege het weiland.
Kersenbomen
Langs de rand van het weiland staan verschillende groot uitgegroeide kersenbomen. Het is niet duidelijk of deze zijn aangeplant of verwilderd. In elk geval zitten er heerlijke kersen aan in mei.
Vroeger was kersenhout erg in trek als meubelhout vanwege de diep rode kleur.
Route:
Loop verder tot je op een Y-splitsing van paden uitkomt.
Knooppunt Kastanje
Onze wandelingen bestaan uit diverse trajecten, die aan elkaar geknoopt kunnen worden. Je kunt dus zelf ook je wandeling samenstellen met onze route planner, te vinden onder het kopje wandelingen. Hiervoor zijn knooppunten nodig. Op dit knoop[punt staat een tamme kastanje.
In de bossen rondom de Duivelsberg staan sinds de Romeinse tijd al veel Tamme Kastanjes.
Route:
Neem op de Y-splitsing het pad met de rode paaltjes.
Loop door tot je op een grasveld uitkomt.
Weiland in het Filosofendal
Heb je de prachtig uitgegroeide bomen gezien op dit weiland in het Filosofendal? Als je een boom de ruimte geeft om uit te groeien, kun je vooral in de winter zien hoe deze zich heel regelmatig zich vertakt. De vertekking is kenmerkend voor de soort.
Door schade bij ijzel, breken er soms takken uit. Die worden niet weer vervangen. Het blijven onregelmatigheden. Het is dus niet altijd de mens die schade aan de natuur veroorzaakt.
Route:
Loop verder over het paadje.
Sla rechts af op de splitsing in haarspeldbocht.
Loop door tot je op een kruising met een breed pad uitkomt.
Filosofendal
Op de kaart staat de naam Filosofendal en onze vriend Google had hierover geen nadere informatie.
Weet iemand waar dit dal deze naam gekregen heeft?
Route:
Loop omhoog in het Filosofendal en neem op de Y-splitsing het linker pad langs de rand van het landbouwperceel.
Loop door tot je bij een kruising met een beekje aankomt.
Bronnen landschap
In de stuwwal zitten veel niet voor water doorlaatbare leemlagen. Het regelwater wat hier in dit gebied dus valt, wordt oppervlakkig afgevoerd naar de zijkanten van deze ijstijd stuwwal.
Zo ook dit beekje, dat zomer en winter water voert. De temperatuur van het water is altijd ongeveer acht graden Celcius, de temperatuur van het grondwater.
Route:
Steek de beek over en loop langs het landbouwperceel omhoog.
Ga met de bocht naar links mee en loop door tot het pad langs een weiland loopt.
Uitzicht over de velden
Dit perceel heeft een heel schuine helling. Zoiets zie je in Nederland alleen in Zuid- Limburg, in het kalkgebied. Deze hellingen in de stuwwal zijn ontstaan in de laatste ijstijd.
Let eens op de verscheidenheid van bomen en struiken in de randen, die dit weiland omsluiten. Je vindt er meidoorn, sleedoorn, wilde rozen, kardinaalsmuts en veel hazelaars. Ook staan er hier en daar wilde kersen en lijsterbessen. Kortom veel voedsel voor de vogels en de kleine knaagdieren.
Route:
Blijf het pad volgen, een eindje de heuvel op tot je midden in het beukenbos staat.
Beukenbos
Beukenbossen op deze schrale gronden hebben vaak geen ondergroei van kruiden. Het dichte bladpakket dat hier vrijwel onverteerd blijft liggen, geeft de voorjaarsbloeiers weinig kans te kiemen. Is de helling nog steiler, dan blaast de wind de helling schoon en vind je hier tapijten van verschillende groene mossen. Dit is aan de randen vaak te zien. Het is de moeite waard eens op die verscheidenheid te letten. Er zal een wereld van variatie voor je opengaan.
Route:
Volg het pad eerst heuvel op, dan weer het dal in.
Op de kruising in het dal rechtdoor.
Loop door tot je bij een trap in het pad aankomt.
Trap
Om de erosie van dit recht lopende pad op deze zeer steile helling tegen te gaan, is hier een trap aangelegd. Zo'n pad slijt minder snel uit. De terreineigenaar verzoekt je daariom ook op het pad te blijven.
Route:
Loop de trap verder omhoog tot je boven bent en op een kruising van wegen staat.
Knooppunt
Om met de software van dit wandelproject verschillende routetrajecten aan elkaar te zetten is een knooppunt nodig. Op deze locatie vind je zo'n knooppunt. Met de routeplanner op de website kun je gebruik maken van dit knooppunten systeem om rondjes naar eigen voorkeuren te plannen en gratis te printen net zoals deze wandeling.
Route:
Neem het pad voor auto's in zuidelijke richting.
Ga rechtdoor op de splitsing van paden voor auto's en volg het wandelpad het bos in.
Loop door tot je op een splitsing van bospaden staat.
Gemengd loofbos
De Duivelsberg is voor een groot deel begroeid met Beukenbos. Hier is een gemengd loofbos te vinden, allerlei soorten loofbomen groeien op deze plek door elkaar. Ook zijn de bomen niet allemaal even oud; jongere boompjes staan op open plekken tussen oudere exemplaren. Dit bos is dus een eind op weg om een natuurlijk loofbos te worden.
Route:
Neem vanaf het kruispunt van bospaden het pad dat in zuidelijke richting het dal naar beneden loopt. (Dit pad is gemarkeerd met gele paaltjes.)
Loop door tot het pad door een goot loopt (holle weg).
Holle weg
In de ijstijden spoelde er hier door erosie met regenwater diepe dalen uit.
De karren uit de vorige eeuw maakten gebruik van deze uitgeslepen dalen om door het gebied te trekken. Zo ook dit pad met de steile zijkanten, die voor het transport van goederen is gebruikt.
We noemen dit een holle weg.
Op de vochtige zijkanten kun je soms bijzondere mossen vinden.
Route:
Loop door tot je vlak voor de parkeerplaats op een splitsing van paden uitkomt
Knooppunt Kleefsebaan
Om wandelaars die starten op de parkeerplaats aan de Kleefsebaan aan te sluiten op het wandelproject is een knooppunt nodig. Dat vind je op deze locatie.
Route:
Neem vanaf de splitsing van paden bij de parkeerplaats het pad dat in westelijke richting (parallel aan de asfaltweg) het bos inloopt.
Loop door tot je bij een holleweg aankomt.
Holle weg
Het pad loopt hier door een dalletje heen; het pad is jarenlang uitgesleten door stromend regenwater. Zo'n soort weg heet een holle weg. Rondom de Duivelsberg vind je verschillende holle wegen. Langs de steile kanten treedt water uit,waardoor er soms bijzondere mossen en planten te vinden zijn.
Route:
Volg het pad door de holleweg omhoog.
Loop door tot je bij de heksenkuil uitkomt.
Heksendans
De Heksendan is vermoedelijk in de Romeinse tijd ontstaan door afgraven van leem voor de dakpannen industrie rond de Duivelsberg. Het is een vochtige plek waar vandaag de dag nog steeds water in staat. Op vochtige dagen in de herfst hangt er nevel in de kuil. Mensen in de middeleeuwen dachten daarom dat de kuil behekst was. Vandaar de naam Heksendans in de volksmond, die de kuil tot de dag van vandaag draagt.
Route:
Volg het pad verder tot je op de hoek van een landbouwperceel uitkomt.
Vergezicht over de velden
Vanaf deze hoek van het landbouwperceel kun je prachtig zien hoe glooiend het gebied rond de Duivelsberg is. Je hebt een prachtig vergezicht over de velden Duitsland in; want je staat hier op de grens tussen Nederland en Duitsland. Aan de horizon zie je nog een hoogzit staan. Deze wordt gebruikt bij de jacht op reeën en ander wild. De aantallen van deze dieren worden beperkt gehouden om te voorkomen dat ze te veel schade aan de landbouwgewassen veroorzaken.
Route:
Volg het pad over de landbouwpercelen langs de landsgrens.
Loop door tot je op een T-splitsing van paden uitkomt.
Grenspaal 635
De grens tussen Nederland en de buurlanden is gemarkeerd met grenspalen. Hier zie je grenspaal nummer: 635. Soms zijn het prachtige exemplaren gehouwen uit steen, soms betonnen exemplaren zoals deze. De Duivelsberg behoorde voor de oorlog aan Duitsland. De grenspalen zijn dus redelijk recent geplaatst en daarom in beton uitgevoerd. Langs de hele grens zijn grenspalen te vinden; er is zelfs een grenspalen wandelroute.
Route:
Volg het pad langs de rand van het landbouwperceel omhoog, met rechts van het pad het bos.
Loop langs de rand van het landbouwperceel tot je op een splitsing met een pad naar rechts uitkomt.
Sla hier rechts af en loop door het bos tot je op een splitsing van paden bij een parkeerplaats uitkomt.
Pannenkoekenhuis de Duivelsberg
Pannenkoekenhuis de Duivelsberg is al meer dan 50 jaar een begrip op de Duivelsberg. Je kunt in deze oude boerderij heerlijk pannenkoeken eten. Het terras op het zuiden is in de zomer druk bezocht door wandelaars en dagjesmensen. Het pannenkoekenhuis dankt zijn naam aan de Duivelsberg, waarop vroeger een motte (een verdedigingsburcht) te vinden was.
Route:
Neem het pad dat links achter op de parkeerplaats langs het informatiebord het bos inloopt.
Ga rechtdoor op de kruising het pad de heuvel omhoog.
Loop door tot je bovenaan bent.
Top Duivelsberg
Op de top van de Duivelsberg stond ooit burchtMergelp. Deze burcht is rond het jaar 1000 gebouwd door Graaf Balderik en zijn vrouw Adela. De burcht was vormgegeven als een motte, een houten kasteel op een heuvel. Bijzonderheid is dat deze burcht uit twee delen bestond. Een hoofdburcht en een uitkijktoren.
De Duivelsberg was van oorsprong Duits grondgebied en werd in 1949 door Nederland geannexeerd als genoegdoening. In 1963 zijn de meeste geannexeerde gebieden aan Duitsland teruggegeven. De Duivelsberg niet; dit natuurgebied bleef Nederlands.
Van 1906 tot 1965 was de Duivelsberg eigendom van Maria Schuster-Hilby, een vriendin van Helene Kröller Müller. Zij verkocht het landgoed en het landhuis aan de Nederlandse staat. Sindsdien is het in beheer bij Staatsbosbeheer.
Route:
Loop aan de overkant weer naar beneden de heuvel af.
Ga rechtdoor op de krusing richting het uitzichtpunt.
Loop door tot je bij de greppel voor het uitzichtpunt bent.
Verdedingsgreppel
Dat ook bij het uitzichtpunt nog een tweede kleine motte, een burcht, heeft gestaan is af te leiden uit deze verdedingsgreppel die er rond omheen gegraven is.
Route:
Loop verder tot je bij het uitzichtpunt bent.
Uitzicht de Duivelsberg
De burcht op de Duivelsberg bestaat uit twee burchten. De kleinere burcht waar je nu staat diende vermoedelijk om over de omgeving uit te kijken en deze te bewaken. Dat uitzicht over de Betuwe en de overkant van de Betuwe, heb je nog altijd: Bij mooi weer kun je de Duno, de Veluwezoom, Arnhem, het Wylerbergmeer, de Millingerwaard, het Monferland, Hoch Elten en Zylfich zien liggen. Kijk hiervoor op het metalen informatiebord.
Route:
Draai je om en neem het pad waarover je gekomen bent.
Op de splitsing voor de grote berg rechts afslaan.
Op de volgende splitsing naar rechts afslaan.
Loop door tot het pad naar beneden loopt en er langs het pad tamme kastanjes staan.
Tamme Kastanjelaan
Langs het pad is een laantje van tamme kastanjes te vinden. In de herfst vallen de rijpe bolsters naar beneden en kun je er tamme kastanjes verzamelen.
De laatste eigenaresse van landgoed de Duivelsberg, Marie Schuster-Hiby, hield erg van tamme kastanjes en liet deze laan op haar landgoed aanplanten.
De oorsprong van de Tamme kastanjes op de Duivelsberg gaat verder terug. Ze zijn geïntroduceerd door de Romeinen die de kastanjes gebruikten als aanvulling op hun menu.
Route:
Loop verder naar beneden tot het pad een bocht naar links maakt en de helling verlaat.
Erosie op de Duivelsberg
De heuvels van de Duivelsberg zijn erg stijl en daarom gevoelig voor erosie. Erosie is het wegspoelen van zand en leem met het regenwater mee. Dit gebeurt wanneer de bosbodem beschadigd raakt, bijvoorbeeld door betreding en de wortels het zand niet meer vast kunnen houden. Door middel van een bord vraagt Staatsbosbeheer wandelaars op de paden te blijven. Bovendien is buiten de paden het leefgebied van de dieren, dus verstoor ze niet.
Route:
Loop verder naar beneden tot het pad een bruggetje over de beek kruist.
Bruggetje over de Beek
In de dalen van de Duivelsberg stromen kleine beekjes. Ze voeren het kwelwater uit de stuwwal af naar de Waal. Hier kruist het wandelpad zo'n beekje met een bruggetje. Let ook eens op het waterkunstwerk dat aan de overkant van de weg staat. Bureau van den Eerenbeemt adviseerde de gemeente Beek-
Ubbergen om waterstromen door middel van het project Water Werkt weer zichtbaar te maken in- en rondom de dorpen. Beek is van oudsher bekend wegens het schone water van deze beken. Er waren allerlei wasserijen voor de burgerij uit Nijmegen gevestigd. Het kunstwerk is geïnspireerd op een aantal spoelbekkens van deze wasserijen.