De Duivelsberg dankt zijn naam aan de Motte (een ouderwets woord voor Burcht) die ooit op de Duivels berg stond. De Burcht bestond uit twee delen. Vanaf de kleinere heuvel heb je nog steeds een prachtig uitzicht over de Betuwe. Het terrein rondom Pannenkoekenhuis de Duivelsberg wordt gekenmerkt door enige kleinschalige landbouwpercelen. De Duivelsberg is omgeven door een verschillende dalen. De route doet een aantal van deze dalen aan. Je komt door het Filosofendal. Het landschap doet hier met zijn steile weiden haast buitenlands aan. De Bossen op de Duivelsberg worden afgewisseld met verschillende kleinschalige landbouwpercelen. Samen met de hellingen, die op de Duivelsberg voorkomen, geeft dit een prachtig landschap om doorheen te wandelen. Het terrein rondom Berg en Dal en Beek wordt gekenmerkt door steile heuvels met op sommige vlakken kleinschalige landbouwpercelen.
In de dalen van de Duivelsberg stromen kleine beekjes. Ze voeren het kwelwater uit de stuwwal af naar de Waal. Hier kruist het wandelpad zo'n beekje met een bruggetje. Let ook eens op het waterkunstwerk dat aan de overkant van de weg staat. Bureau van den Eerenbeemt adviseerde de gemeente Beek-
Ubbergen om waterstromen door middel van het project Water Werkt weer zichtbaar te maken in- en rondom de dorpen. Beek is van oudsher bekend wegens het schone water van deze beken. Er waren allerlei wasserijen voor de burgerij uit Nijmegen gevestigd. Het kunstwerk is geïnspireerd op een aantal spoelbekkens van deze wasserijen.
Route:
Neem het pad dat in oostelijke richting over het bruggetje loopt en vervolgens een bocht naar rechts maakt en langs de helling omhoog loopt.
Loop door tot vlak na de bocht naar rechts.
Erosie op de Duivelsberg
De heuvels van de Duivelsberg zijn erg stijl en daarom gevoelig voor erosie. Erosie is het wegspoelen van zand en leem met het regenwater mee. Dit gebeurt wanneer de bosbodem beschadigd raakt, bijvoorbeeld door betreding en de wortels het zand niet meer vast kunnen houden. Door middel van een bord vraagt Staatsbosbeheer wandelaars op de paden te blijven. Bovendien is buiten de paden het leefgebied van de dieren, dus verstoor ze niet.
Route:
Loop door omhoog tot het pad voorzien is van een laan tamme kastanjes naast het pad.
Tamme Kastanjelaan
Langs het pad is een laantje van tamme kastanjes te vinden. In de herfst vallen de rijpe bolsters naar beneden en kun je er tamme kastanjes verzamelen.
De laatste eigenaresse van landgoed de Duivelsberg, Marie Schuster-Hiby, hield erg van tamme kastanjes en liet deze laan op haar landgoed aanplanten.
De oorsprong van de Tamme kastanjes op de Duivelsberg gaat verder terug. Ze zijn geïntroduceerd door de Romeinen die de kastanjes gebruikten als aanvulling op hun menu.
Route:
Loop verder over het pad tot je bovenaan bent.
Sla bovenaan links af en loop door tot je op een splitsing met een pad naar links uitkomt.
Neem het pad naar links en loop door tot je bij het uitzichtpunt bent.
Uitzicht de Duivelsberg
De burcht op de Duivelsberg bestaat uit twee burchten. De kleinere burcht waar je nu staat diende vermoedelijk om over de omgeving uit te kijken en deze te bewaken. Dat uitzicht over de Betuwe en de overkant van de Betuwe, heb je nog altijd: Bij mooi weer kun je de Duno, de Veluwezoom, Arnhem, het Wylerbergmeer, de Millingerwaard, het Monferland, Hoch Elten en Zylfich zien liggen. Kijk hiervoor op het metalen informatiebord.
Route:
Draai je om en neem hetzelfde pad terug.
Loop door tot je in de greppel net na het uitzichtpunt staat.
Verdedingsgreppel
Dat ook bij het uitzichtpunt nog een tweede kleine motte, een burcht, heeft gestaan is af te leiden uit deze verdedingsgreppel die er rond omheen gegraven is.
Route:
Loop verder en ga rechtdoor op de kruising het pad de grote berg omhoog.
Loop door tot je boven op de berg staat.
Top Duivelsberg
Op de top van de Duivelsberg stond ooit burcht Mergelp. Deze burcht is rond het jaar 1000 gebouwd door Graaf Balderik en zijn vrouw Adela. De burcht was vormgegeven als een motte, een houten kasteel op een heuvel. Bijzonderheid is dat deze burcht uit twee delen bestond. Een hoofdburcht en een uitkijktoren.
De Duivelsberg was van oorsprong Duits grondgebied en werd in 1949 door Nederland geannexeerd als genoegdoening. In 1963 zijn de meeste geannexeerde gebieden aan Duitsland teruggegeven. De Duivelsberg niet; dit natuurgebied bleef Nederlands.
Van 1906 tot 1965 was de Duivelsberg eigendom van Maria Schuster-Hilby, een vriendin van Helene Kröller Müller. Zij verkocht het landgoed en het landhuis aan de Nederlandse staat. Sindsdien is het in beheer bij Staatsbosbeheer.
Route:
Loop de heuvel aan de andere kant naar beneden.
Ga rechtdoor op de krusing en loop door tot je op de parkeerplaats bij Pannekoekenhuis de Duivelsberg staat.
Pannenkoekenhuis de Duivelsberg
Pannenkoekenhuis de Duivelsberg is al meer dan 50 jaar een begrip op de Duivelsberg. Je kunt in deze oude boerderij heerlijk pannenkoeken eten. Het terras op het zuiden is in de zomer druk bezocht door wandelaars en dagjesmensen. Het pannenkoekenhuis dankt zijn naam aan de Duivelsberg, waarop vroeger een motte (een verdedigingsburcht) te vinden was.
Route:
Neem het bospad dat achter Pannenkoekenhuis de Duivelsberg het bos inloopt.
Sla links af op de Y-splitsing en neem het kleine paadje langs de weilanden.
Loop door tot je de weilanden goed kunt overzien.
Kleinschalige weilanden
Het landschap rond de Duivelsberg wordt gekenmerkt door steile heuvels begroeid met bos afgewisseld met kleinschalige weilanden en akkerbouw. Hier kijk je uit over zo'n kleinschalig weiland. De kleinschaligheid en de afwisseling geven het landschap zijn charme.
Route:
Loop door tot je op een kruising met een breed bospad uitkomt.
Knooppunt
Om met de software van dit wandelproject verschillende routetrajecten aan elkaar te zetten is een knooppunt nodig. Op deze locatie vind je zo'n knooppunt. Met de routeplanner op de website kun je gebruik maken van dit knooppunten systeem om rondjes naar eigen voorkeuren te plannen en gratis te printen net zoals deze wandeling.
Route:
Neem het paadje dat richting het hekje loopt.
Loop achter het hekje de trap naar beneden tot ongeveer halverwege.
Trap
Om de erosie van dit recht lopende pad op deze zeer steile helling tegen te gaan, is hier een trap aangelegd. Zo'n pad slijt minder snel uit. De terreineigenaar verzoekt je daariom ook op het pad te blijven.
Route:
Loop de trap verder af naar beneden.
Op de kruising in het dal rechtdoor, opnieuw de heuvel op en daarna weer een klein stukje naar beneden tot je in een beukenbos staat.
Beukenbos
Beukenbossen op deze schrale gronden hebben vaak geen ondergroei van kruiden. Het dichte bladpakket dat hier vrijwel onverteerd blijft liggen, geeft de voorjaarsbloeiers weinig kans te kiemen. Is de helling nog steiler, dan blaast de wind de helling schoon en vind je hier tapijten van verschillende groene mossen. Dit is aan de randen vaak te zien. Het is de moeite waard eens op die verscheidenheid te letten. Er zal een wereld van variatie voor je opengaan.
Route:
Loop door over het pad tot je rechts van het pad een weiland ziet liggen.
Uitzicht over de velden
Dit perceel heeft een heel schuine helling. Zoiets zie je in Nederland alleen in Zuid- Limburg, in het kalkgebied. Deze hellingen in de stuwwal zijn ontstaan in de laatste ijstijd.
Let eens op de verscheidenheid van bomen en struiken in de randen, die dit weiland omsluiten. Je vindt er meidoorn, sleedoorn, wilde rozen, kardinaalsmuts en veel hazelaars. Ook staan er hier en daar wilde kersen en lijsterbessen. Kortom veel voedsel voor de vogels en de kleine knaagdieren.
Route:
Volg het pad met de bocht mee naar rechts en loop langs de rand van het landbouwperceel naar beneden.
Loop door tot het pad een beek kruist.
Bronnen landschap
In de stuwwal zitten veel niet voor water doorlaatbare leemlagen. Het regelwater wat hier in dit gebied dus valt, wordt oppervlakkig afgevoerd naar de zijkanten van deze ijstijd stuwwal.
Zo ook dit beekje, dat zomer en winter water voert. De temperatuur van het water is altijd ongeveer acht graden Celcius, de temperatuur van het grondwater.
Route:
Steek de beek over en loop door tot je op een splitsing van paden uitkomt.
Filosofendal
Op de kaart staat de naam Filosofendal en onze vriend Google had hierover geen nadere informatie.
Weet iemand waar dit dal deze naam gekregen heeft?
Route:
Volg het pad door het Filosofendal naar beneden het bos in en sla meteen links af op de Y-splitsing.
Volg het kleine paadje de helling omhoog en sla links af op de splitsing bij de haarspeldbocht.
Loop door tot je op een weiland staat.
Weiland in het Filosofendal
Heb je de prachtig uitgegroeide bomen gezien op dit weiland in het Filosofendal? Als je een boom de ruimte geeft om uit te groeien, kun je vooral in de winter zien hoe deze zich heel regelmatig zich vertakt. De vertekking is kenmerkend voor de soort.
Door schade bij ijzel, breken er soms takken uit. Die worden niet weer vervangen. Het blijven onregelmatigheden. Het is dus niet altijd de mens die schade aan de natuur veroorzaakt.
Route:
Blijf het paadje volgen de heuvel omhoog.
Loop door tot je op een splitsing van paden komt.
Knooppunt Kastanje
Onze wandelingen bestaan uit diverse trajecten, die aan elkaar geknoopt kunnen worden. Je kunt dus zelf ook je wandeling samenstellen met onze route planner, te vinden onder het kopje wandelingen. Hiervoor zijn knooppunten nodig. Op dit knoop[punt staat een tamme kastanje.
In de bossen rondom de Duivelsberg staan sinds de Romeinse tijd al veel Tamme Kastanjes.
Route:
Loop vanaf de Y-splitsing de heuvel af naar beneden langs het met rood-witte paaltjes gemarkeerde pad.
Loop door tot je halverwege het weiland bent.
Kersenbomen
Langs de rand van het weiland staan verschillende groot uitgegroeide kersenbomen. Het is niet duidelijk of deze zijn aangeplant of verwilderd. In elk geval zitten er heerlijke kersen aan in mei.
Vroeger was kersenhout erg in trek als meubelhout vanwege de diep rode kleur.
Route:
Loop door tot je op een splitsing met een pad van rechts staat.
Weiland op de Heuvels
Een wandeling met je aangelijnde hond is een genot door de heuvelachtige landschap met afwisselend bossen en open terreinen. Juist in het voorjaar of in herfst bij de wisseling van de seizoenen is het fijn in de middagzon te wandelen of even uit te rusten op één van de vele bankjes. Mocht je hond dorst hebben, bij dit hekje is er een drinkbak voor vee waar je eventueel wat water voor je hond kunt nemen.
Route:
Neem het brede pad dat rechts langs het weiland omhoog gaat.
Loop door tot je bij een tweede weiland links van het pad aankomt en je aan je linker hand aan de overkant van het weiland een huis ziet liggen.
Achterkant Villa Wylerberg
Je kijkt hier naar de achterzijde van Villa Wylerberg. Het lijkt een modern gebouw, maar het huis werd al tussen 1921 en 1924 gebouwd door Marie Schuster-Hiby. Het huis is gebouwd in een expressionistische stijl, naar ontwerp van de Duitse architect Otto Bartning. Samen met Walter Gropius was hij in 1918 betrokken bij de oprichting van Bauhaus in Weimar.
Het ontwerp van het huis is nauw verbonden met de locatie met zicht van Arnhem tot aan Hoog Elten in het landschap van de Duivelsberg met zijn bossen met vele tamme Kastanjes. Het huis was voorzien van slechts een kleine sier en groentetuin.
In 1965 is het huis door de familie verkocht aan de Nederlandse Staat. Sinds 1985 is het een rijksmonument. Enkele natuurorganisaties vinden op dit moment onderdak in het huis.
Route:
Blijf het pad volgen tot je bij een tweede landbouwperceel uitkomt en je aan je linker hand een goed zicht op het perceel hebt.
Kleinschalige landbouw
Op de steile hellingen rondom de Duivelsberg komt landbouw voor op dit soort kleinschalige percelen. Het zijn oude percelen die al lang in gebruik zijn als landbouwgrond.
Een boer kan in verband met het uitbreken van gewasziektes niet jaren achter elkaar hetzelfde gewas verbouwen op een perceel. Er wordt daarom wisselbouw toegepast.
Route:
Volg het paadje langs de landbouwpercelen naar beneden, door het bos stijl naar beneden tot je op een Y-splitsing bij een huis aankomt.
Steile paden
Het gebied van de Duivelsberg en omgeving is sinds de ijstijden door de rivier aangesneden. Daarom zijn de hellingen zo steil. Hier een voorbeeld van zo'n steil pad. Bij nat weer is stevig schoeisels aan te bevelen.
Route:
Loop vanaf de Y-splitsing richting het dal.
Neem ter hoogte van het huis een klein paadje tussen de struiken door.
Loop door tot je na een bruggetje over de beek op een splitsing van paden staat.
Bruggetje over de Beek
In de dalen van de Duivelsberg stromen kleine beekjes. Ze voeren het kwelwater uit de stuwwal af naar de Waal. Hier kruist het wandelpad zo'n beekje met een bruggetje. Let ook eens op het waterkunstwerk dat aan de overkant van de weg staat. Bureau van den Eerenbeemt adviseerde de gemeente Beek-
Ubbergen om waterstromen door middel van het project Water Werkt weer zichtbaar te maken in- en rondom de dorpen. Beek is van oudsher bekend wegens het schone water van deze beken. Er waren allerlei wasserijen voor de burgerij uit Nijmegen gevestigd. Het kunstwerk is geïnspireerd op een aantal spoelbekkens van deze wasserijen.
Route:
Loop vanaf de splitsing bij het bruggetje naar beneden richting de weg en de parkeerplaats.
Steek de weg over en volg het stroompje tot je bij een op een put lijkend object staat.
Waterkunstwerk
Water speelt in Berg en Dal in de geschiedenis van de wasserijen een grote rol. Uitgebeeld zijn de put als bron van water en de wateruitstroom. Deze voortdurende waterstroom was mede de bron van welvaart in wasindustrie rondom Beek-Ubbergen. Ook de voortdurende waterstroom is heeft niet kunnen voorkomen dat de wasserijen gesloten zijn, door uitvinding van de wasmachine. Om dit te vertalen naar beelden, eindigt de waterstroom in een put.
Route:
Steek de provinciale weg over tot je bij een groot wit stalen beeld uitkomt.
Kunstwerk: Dagjes Toerist
Van de serie kunstwerken in deze stijl, die op verschillende plaatsen langs de snelweg te vinden zijn, is dit een recente remake. Voor publiciteit langs de provinciale weg, vlak voordat je de grens overgaat, is dit een echte eye catcher. Meestal is er een relatie tussen het in staal uitgebeelde tafereel en de plaats waar het beeld te vinden is.
Route:
Volg het pad een aan de overkant van de weg met de bocht naar rechts mee en loop door tot je links van het pad een hek ziet.
Loop door tot je op het knooppunt van wegen bij het hek staat.
Achteringang Wylerbergmeer
Zo dicht langs de provincale weg voor het hek van het Wylerbergmeer heb je nog nauwelijks een idee van de prachtige landschappelijke oase met veel water, die achter het hek schuilgaat.
Nieuw knooppunt.
Route:
Ga met je rug richting de provinciale weg staan en neem het middelste pad het bos in, langs het recreatie gebied.
Houdt rechts aan op de Y-splitsing bij het recreatieveld.
Loop nog een paar meter verder en kijk links van het pad naar de weg.
Meidoornheg
Het Wylerbergmeer is aangelegd als recreatieplas. Het veld voor de dagrecreatie is hier gescheiden door een pad met natuurlijke vegetatie en langs de waterlopen, begrensd door een doornige Meidoornhaag.
Meidoornheggen passen prima als natuurlijke afscheiding in het landschap van de uiterwaarden.
Route:
Loop verder over het pad door het bos langs de rand van het water, met een aantal bochten mee en nog een eindje verder tot je weer door een hekje op een fietspad staat.
Loop op het fietspad een stukje naar rechts tot je het waterstroompje (rechts van het pad) ziet.
Stuw Wylerbergmeer
Het waterpeil in het Wylerbergmeer wordt door deze stuw geregeld. Veel schoon, koel beekwater van de stuwwalhellingen bij Berg en Dal stroomt af naar deze plas. Hierdoor wordt het water langzaam ververst met koel beekwater en blijft de plas op natuurlijke wijze redelijk vrij van algen.
Algenbloei treedt alleen op in warm water.
Op rustige dagen kun je genieten van het geluid van kabbelend beekwater.
Route:
Neem het pad met het stroompje aan je rechter hand.
Loop door tot je links van het pad een bord ziet staan bij de ingang van het recreatiegebied.
Toegang Wylerbergmeer
In de zomer is het op mooie dagen vaak een drukte van belang rondom het Wylerbergmeer. Niet alleen badgasten, maar ook fietsers en wandelaars genieten van het water, dat langzaam door deze plas richting de Ooipolder stroomt. Vandaar dat het Wylerbergmeer verschillende ingangen heeft. Dit is de ingang voor wandelaars en fietsers.
Om het toeristenverkeer in goede banen te leiden is er in het verleden veel infrastructuur aangelegd. Daarna ging de natuur zijn gang. De overhangende takken bij het fietspad geven de plek iets mystieks en camoufleren het feit dat alles rondom het Wylerbergmeer ooit op de tekentafel gepland werd. Zijn dit nu te fors uitgegroeide takken die de veiligheid bedreigen of is het project op deze manier natuurlijker geworden dan de tekenaar zich ooit kon voorstellen?
Route:
Neem het paadje dat achter het hek door het recreatiegebied loopt.
Loop door tot het pad een bocht naar rechts maakt en links naast het pad een bankje staat.
Bankje met uitzicht
Bankje met uitzicht over een rustiger deel van het Wylermeer. Geniet op stille dagen van de weerspiegeling van de bomen in het water. Of oefen eens: De zon in het water te kunnen zien schijnen (=kunnen verdragen dat een ander ook iets krijgt).
Route:
Loop verder tot waar het pad een bocht naar links maakt en je links van het pad tussen de bomen door een speeltuin ziet liggen.
Speeltuin Wylerbergmeer
Hert recreatiepark Wylerbergmeer is door de beheerder, RGV, voorzien van een speeltuin. 's Zomers is het een drukte van belang met badgasten, dagjesmensen en voorbijgangers die langs de plas verkoeling zoeken. Ook op minder warme dagen, kun je er prima vermaken in deze speeltuin.
Route:
Loop verder tot je op een driesprong van paden uitkomt.
Ingang Wylermeer
Verschillende routes komen op dit punt samen. Zowel het wandelpad langs het Wylerbergmeer als het pad dat via de betaalde parkeerplaats voor gasten van het Wylerbergmeer verder de Ooipolder in loopt.
Route:
Neem het pad richting de uitgang en de rand van het bos.
Loop door tot je op de parkeerplaats staat.
Loop rechtdoor tussen de rij parkeervakken door tot het einde van de parkeerplaats.
Parkeerplaats Wylerbergmeer
Deze parkeerplaats is aangelegd voor wie als dagrecreant wil genieten van het Wylerbergmeer. Hoewel het betaald parkeren is, kan je van hier uit goed starten voor een stevige wandeling door het afwisselende landschap rondom het Wylerbergmeer.
Gebruik hiervoor de optie stel zelf je wandeling samen uit het wandelingen menu in de blauwe balk op de site.
Route:
Loop richting de hoek van de parkeerplaats, tegenover de hoek waar de slagbomen staan.
Neem het fietspad richting het sportpark.
Loop door tot je rechts van het fietspad een nieuw gebouw ziet staan.
Petanque vereniging
Petanque Vereniging Beek heeft een gebouw, waar regelmatig petanque of wel jeu de boules gespeeld wordt op hoog niveau door een groep enthousiaste leden.
Zij doen mee in de regionale competitie.
Jeu de boules, een goed gevoel!.
Route:
Loop verder richting het sportpark tot je op een klein parkeerplaatsje uitkomt en midden tussen de sport faceliteiten staat.
Tennisvereniging: de Oorsprong
Veel gezelligheids- en sport verenigingen van Beek Ubbergen zijn ondergebracht op het sportpark langs de rondweg, net buiten Beek Ubbergen. Op het sportpark van Beek Ubbergen vind je ondermeer tennisvereniging de Oorsprong, voetbal vereniging BVC '12 en een pentaque vereniging. Ook het Wylerbergmeer dat ooit een buitenbad was, maar nu weer een natuurlijke uitstraling heeft, hoorde tot het sportpark.
Wellicht is ook de kantine in het voor en naseizoen geopend voor de wandelaar, voor een kopje koffie.
Route:
Loop verder naar de uitgang van de parkeerplaats.
Loop door tot je bij de uitgang van de parkeerplaats bij het begin van een laantje staat.
Laantje naar het sportpark
De toerit naar het sportpark is voorzien van een aantal laanbomen. Zo fiets je 's zomers in de schaduw en geniet je als het buitensport seizoen weer begint. Ook stedenbouwkundig is het een aardige landschappelijke inpassing van deze gebouwen in het landschap, en geeft deze manier de grens van het sportpark extra cachet.
Route:
Loop via het laantje verder tot je op een splitsing met een weg van rechts uitkomt.
Stal Ebbers
Waar vroeger het paard voor de waskar door het wasserij-dorp Beek trok, klinken nu de ponyhoefjes van manege/Stal Ebbers.
Stal Ebbers, te vinden aan de rand van het sportpark van Beek-Ubbergen, is een familiebedrijf, gespecialiseerd in het lesgeven aan kinderen van beginner tot gevorderde, van recreatie- tot wedstrijdruiter. Ook volwassenen kunnen er terecht. De lessen worden gegeven door enthousiaste, gediplomeerde instructrices.
Route:
Loop over het fietspad richting het tunneltje.
Loop door het tunneltje naar de andere kant.
Tunneltje Rondweg
Het was een grote vooruitgang toen de rondweg om Beek Ubbergen in 1970 werd aangelegd. Het gemotoriseerde ging niet meer door de dorpen over de Rijksstraatweg en de dorpskernen kregen hun aantrekkelijke rust terug.
Voor de verbinding met de Ooijpolder, het sportpark en zwemplas het Wylerbergmeer is dit fietsers- en voetgangers-tunneltje aangelegd.
Route:
Sla in eerste instantie links af om een aantal dingen te bekijken.
Loop door tot de spoelput bij de hoek van de weg.
Spoelput
In het straatbeeld van Beek Ubbergen kom je vaker van dit soort spoelputten tegen. Van oudsher verdiende men het geld in de wasserij industrie. Het heldere beekwater maakte dit mogelijk.
Vele stroompjes die in de loop der jaren ondergronds verdwenen waren, zijn in het kader van "Water leeft" weer opgegraven. Waar het water weer de grond in verdwijnt zijn dit soort spoelputten neergezet.
Een geslaagde herinnering in het dorpsbeeld aan de wasserijindustrie.
Route:
Loop nog een stukje verder tot je rechts van de weg de kinderboerderij ziet.
Kinderboerderij
Langs de rand van Beek tussen de bebouwing en de rondweg in ligt een groenstrook. Het groen zorgt voor een prettige woonomgeving en onttrekt de rondweg aan het zicht.
Daarnaast is er hierdoor plaats voor allerlei activiteiten in de buurt, zoals deze kinderboerderij van Beek-Ubbergen. Ze hebben er verschillende dieren, die altijd veel belangstelling trekken van kinderen en buurtbewoners.
Route:
Draai je om en loop terug via de spoelput.
Sla rechts af de Kwartelstraat in.
Loop door tot je bij de volgende kruising de Wilgenlaan ziet.
Project bronbossen
Bronbossen en wat men er bij de aanleg denkt te laten groeien als men het geheel aan de natuur overlaat.
Het grote vertrouwen van natuurontwikkelaars en beheerders van natuurterreinen straalt eraf. De natuur vindt de weg wel naar het door deze personen geformuleerde punt aan de horizon, als de omstandigheden geschikt gemaakt worden. Als bioloog vind ik het interessant deze ontwikkelingen te volgen.
Route:
Sla rechts af de Wilgenlaan in.
Loop door tot de volgende kruising met de Lijsterbeslaan.
Wilgenlaan in Beek
In het kader van "Water leeft in Beek - Ubbergen", is besloten om wilgen aan de Wilgenlaan weer langs het water te zetten. Bij veel regen stroomt het regenwater weg via de afwateringsgoot, in plaats van via het riool. Op die manier herleeft de rijke geschiedenis van Beek, waar het bronwater voor de wasserij industrie een grote rol speelde.
Route:
Sla links af de Lijsterbeslaan in.
Loop aan het einde het paadje omhoog en sla rechts af de Rijksstraatweg op.
Loop door tot de ingang van Hotel de Mussenberg links van de weg.
Hotel Restaurant de Mussenberg
Hotel Restaurant de Mussenberg is gelegen nabij de Ooijpolder, op de grens met Duitsland, tussen de Keizer Karelstad Nijmegen en het even historische Duitse Kleef (Kleve), aan de voet van de stuwwal.
Het historische voorhuis omstreeks 1850 gebouwd, is nu een gemeentelijk monument. Zo omstreeks 1850 kwam het toerisme in deze streken op gang.
Route:
Loop vanaf de inrit van Hotel de Musschenberg in zuidoostelijke richting tot je bij huisnummer 160 op een splitsing met een pad van rechts boven komt.
Voormalig grenskantoor
Onderaan de Vossenberg ligt het voormalige grenskantoor van de Duits-Nederlandse grens van voor de annexatie van Duits grondgebied. Nu is het een driedubbele woning. Het douanekantoor uit 1929 is rijksmonument.
Route:
Neem de Rijksstraatweg en loop door tot nummer 301 en kijk tegenover het huis in de betonnen wand.
Kwel in de helling
Dat uit de stuwwal water naar buiten treedt, ook wel kwelwater genoemd, kun je hier goed zien. Het heldere water komt hier door de opening uit de helling tevoorschijn en wordt oppervlakkig door goten afgevoerd.
In Beek en ook hier in Berg en Dal waren er in de vorige eeuw verschillende wasserijen gevestigd. Zij gebruikten dit heldere bronwater om de was en de bleek te verzorgen voor de rijke Nijmeegse families. Het linnengoed werd op de bleek (grasveld of soms de heg) te drogen gelegd, zodat het linnen mooi wit werd in de zon. Linnen had de sterke neiging grauw te worden.
Route:
Loop verder over de Rijksstraatweg tot je bij nummer 180 of 311 uitkomt. (Hier gaat een pad de heuvel omhoog.)
Herenboerderij de Eland
Hier nabij Rijksstraatweg nummer 180 start de Beekseroute. Het gebouw naast dit startpunt is een rijksmonument. Het is een herenboerderij gebouw rond 1875.
Naast Boerderij de Eland is een wasbekken uit de tijd van de vele wasserijen uit de tijd van Beek.
Route:
Neem het pad dat vanaf de T-splitsing omhoog loopt.
Loop door tot je het pad een scherpe bocht naar rechts maakt en er links van het pad een huis staat.
Herberg
In de schuur van de herenboerderij schijnt een Herberg gevestigd te zijn. Wie kan hier meer over vertellen?
Route:
Loop verder omhoog tot je op een Y-splitsing van paden uitkomt en kijkt links over de heg.
Rietveld op de heuvel
In het weiland bovenop deze helling zie je een rietveld. Riet groeit alleen daar, waar water het hele jaar door beschikbaar is. Op deze plek is er dus kwelwater aan de oppervlakte gekomen.
Het is dus een drassige plek bovenop de helling daar waar je dat helemaal niet zo gauw zou verwachten.
Route:
Neem vanaf de Y-splitsing het brede pad dat richtig het dal loopt.
Loop door tot je onderaan op een T-splitsing met een asfaltweg staat.
Herenboerderij de Eland
Hier nabij Rijksstraatweg nummer 180 start de Beekseroute. Het gebouw naast dit startpunt is een rijksmonument. Het is een herenboerderij gebouw rond 1875.
Naast Boerderij de Eland is een wasbekken uit de tijd van de vele wasserijen uit de tijd van Beek.
Route:
Ga met je rug richting de heuvel staan en neem op de splitsing de rechter weg (Rijksstraatweg).
Loop door tot je aan de rechter kant van de weg een gat in de heg ziet.
Sla rechts af en loop door het gat in de heg. Achter het gat in de heg ligt een waterbekken.
Wasbekken
Van oudsher staat de streek rondom Beek en Ubbergen bekend om het heldere water dat via kleine stroompjes uit de stuwwal richting de uiterwaarden loopt.
Vanwege het heldere water ontstond al vroeg in de geschiedenis een huisindustrie van kleine wasserijen. Voor de introductie van de wasmachine vond het wassen plaats in dit soort wasbekkens. De wasvrouwen deed hun was in dit soort ondiepe wasteilen. Vervolgens werden de lakens te drogen gelegd op de bleek, graslanden, of over de meidoornheggen. De zon zorgde ervoor dat het grauwe linnen wit bleef. Op het hoogtepunt van de deze was-industrie, werd bleekmiddel uitgevonden. Ook toen lagen de lakens nog te bleken in de zon. Ze werden hagelwit. Na de opmars van de wasmachine, verdween deze traditie uit het dorpsbeeld.
Route:
Loop terug richting de Rijksstraat weg en loop verder.
Loop door tot je na huisnummer 377, de bebouwde kom van Berg en Dal uitloopt en bij een parkeerplaats aankomt.
Sla bij de parkeerplaats rechts af, het pad links naast de beek en volg het paadje een paar meter tot je bij een bruggetje over de beek uitkomt.
Bruggetje over de Beek
In de dalen van de Duivelsberg stromen kleine beekjes. Ze voeren het kwelwater uit de stuwwal af naar de Waal. Hier kruist het wandelpad zo'n beekje met een bruggetje. Let ook eens op het waterkunstwerk dat aan de overkant van de weg staat. Bureau van den Eerenbeemt adviseerde de gemeente Beek-
Ubbergen om waterstromen door middel van het project Water Werkt weer zichtbaar te maken in- en rondom de dorpen. Beek is van oudsher bekend wegens het schone water van deze beken. Er waren allerlei wasserijen voor de burgerij uit Nijmegen gevestigd. Het kunstwerk is geïnspireerd op een aantal spoelbekkens van deze wasserijen.
