Wandelen in Beek

Beginpunt: Bruggetje over de Beek
Eindpunt: Bruggetje over de Beek
Lengte: 6,8 (km)
Aantal bezienswaardigheden: 61
 

Parkeren:

• Parkeerplaats Beek
  Rijksstraatweg 375
  6573 CZ  BEEK-UBBERGEN

Openbaar vervoer:

• Bushalte Wylerbad
• Bushalte Koningsholster

Horeca:

• RVG Café Wylerbergmeer
• Restaurant de Musschenberg

Links:

• Deze wandeling in tegengestelde richting
• Print deze wandeling
• Deze route op je mobiel wandelen
• Detailkaart bij deze wandeling
• Bekijk deze wandelroute op Google Earth
• Download de wandelroute op je GPS (GPX)
• Deze route als lijst met coördinaten

Tweeten

In de dalen van de Duivelsberg stromen kleine beekjes. Ze voeren het kwelwater uit de stuwwal af naar de Waal. Hier kruist het wandelpad zo'n beekje met een bruggetje.
Let ook eens op het waterkunstwerk dat aan de overkant van de weg staat. Bureau van den Eerenbeemt adviseerde de gemeente Beek- Ubbergen om waterstromen door middel van het project Water Werkt weer zichtbaar te maken in- en rondom de dorpen. Beek is van oudsher bekend wegens het schone water van deze beken. Er waren allerlei wasserijen voor de burgerij uit Nijmegen gevestigd. Het kunstwerk is geïnspireerd op een aantal spoelbekkens van deze wasserijen.

Route:

• Loop vanaf de splitsing bij het bruggetje naar beneden richting de weg en de parkeerplaats.
• Steek de weg over en volg het stroompje tot je bij een op een put lijkend object staat.

Water speelt in Berg en Dal in de geschiedenis van de wasserijen een grote rol. Uitgebeeld zijn de put als bron van water en de wateruitstroom. Deze voortdurende waterstroom was mede de bron van welvaart in wasindustrie rondom Beek-Ubbergen. Ook de voortdurende waterstroom is heeft niet kunnen voorkomen dat de wasserijen gesloten zijn, door uitvinding van de wasmachine. Om dit te vertalen naar beelden, eindigt de waterstroom in een put.

Route:

• Steek de provinciale weg over tot je bij een groot wit stalen beeld uitkomt.

Van de serie kunstwerken in deze stijl, die op verschillende plaatsen langs de snelweg te vinden zijn, is dit een recente remake. Voor publiciteit langs de provinciale weg, vlak voordat je de grens overgaat, is dit een echte eye catcher. Meestal is er een relatie tussen het in staal uitgebeelde tafereel en de plaats waar het beeld te vinden is.

Route:

• Volg het pad een aan de overkant van de weg met de bocht naar rechts mee en loop door tot je links van het pad een hek ziet.
• Loop door tot je op het knooppunt van wegen bij het hek staat.

Zo dicht langs de provincale weg voor het hek van het Wylerbergmeer heb je nog nauwelijks een idee van de prachtige landschappelijke oase met veel water, die achter het hek schuilgaat. Nieuw knooppunt.

Route:

• Ga met je rug richting de provinciale weg staan en neem het middelste pad het bos in, langs het recreatie gebied.
• Houdt rechts aan op de Y-splitsing bij het recreatieveld.
• Loop nog een paar meter verder en kijk links van het pad naar de weg.

Het Wylerbergmeer is aangelegd als recreatieplas. Het veld voor de dagrecreatie is hier gescheiden door een pad met natuurlijke vegetatie en langs de waterlopen, begrensd door een doornige Meidoornhaag. Meidoornheggen passen prima als natuurlijke afscheiding in het landschap van de uiterwaarden.

Route:

• Loop verder over het pad door het bos langs de rand van het water, met een aantal bochten mee en nog een eindje verder tot je weer door een hekje op een fietspad staat.
• Loop op het fietspad een stukje naar rechts tot je het waterstroompje (rechts van het pad) ziet.

Het waterpeil in het Wylerbergmeer wordt door deze stuw geregeld. Veel schoon, koel beekwater van de stuwwalhellingen bij Berg en Dal stroomt af naar deze plas. Hierdoor wordt het water langzaam ververst met koel beekwater en blijft de plas op natuurlijke wijze redelijk vrij van algen. Algenbloei treedt alleen op in warm water.
Op rustige dagen kun je genieten van het geluid van kabbelend beekwater.

Route:

• Neem het fietspad met de ingang van het Wylerbergmeer aan je rechter hand.
• Loop ongeveer 5 meter door tot je links van het pad een doorzicht hebt op een meertje.

Waar het Wylermeer aan een zijde ontwikkeld is voor de dagrecreant, is hier aan beide kanten van het watertje de natuurlijke ontwikkeling van de bosschages gerespecteerd. Je hebt tijdens de wandeling spectaculair doorzicht op iets dat lijkt op een natuurlijke plas. Het beeld deed ons denken aan een Zweeds meertje. Vooral bij windstil weer, weerspiegelen de bomen zich in het water.

Route:

• Loop verder met een aantal bochten door een bos heen tot je op een brug uitkomt.

Rondom het kunstmatig aangelegde Wylermeer heb je verschillende waterlopen. Ooit, ver voor de kanalisatie van de grote rivieren met kribben in dit gebied, heeft het landschap er zo uitgezien. Een netwerk van stroompjes en kanalen met daartussen laag liggende drassige bloemrijke graslanden.
Heb je de vissen wel gezien, die hier in dit vrij rustige water leven? Gooi er maar eens een stukje brood, een regenworm of ander visvoer erin.

Route:

• Loop verder tot je na de brug op een splitsing van wegen staat.

Vlak bij het Wylerbergmeer liggen uitgestrekte landbouwvelden in de uiterwaarden van de Waal. De rivierklei gemengd met zand van de Waal zorgt ervoor dat de landbouwgronden vruchtbaar zijn. Na het oogsten in nazomer en na het ploegen in het voorjaar kun je goed zien hoe vet de klei is. Vroeger, omstreeks 1950 werd hier nog veel rogge en andere korensoorten verbouwd, maar tegenwoordig wordt er vooral maïs verbouwd.

Route:

• Neem de weg langs de landbouwgronden en de Große Wässerung.
• Loop door tot ongeveer 30 meter voorbij aan het punt waar de weg een bocht naar rechts maakt en kijk rechts van het pad.

Langs het pad is een laantje van Paardekastanjes geplant. In het voorjaar bloeien ze met prachtige kaarsen. In de herfst kleuren ze geel en ligt de grond bezaait met de stekelige bolsters en glimmende kastanjes.
Een kastanje in je broekzak voorkomt vermoeide benen. Het extract van Paardekastanjes blijkt een gunstige invloed te hebben op de doorbloeding van de beenaderen.

Route:

• Loop een paar meter door en kijk opnieuw rechts van het pad.

Vooral in Duitsland en ook bij onze zuiderburen hebben sommige wandelpaden een rijke historie met een spirituele betekenis. Het zijn voetpaden, die pelgrimsplaatsen met elkaar verbinden.

Onduidelijk is voor ons waar deze Pilgerweg onderdeel van is. Verbindt deze de Stiftkirche van Kranenburg, met die van het Duitse bedevaartsoord Kevelaer? Zijn het routetrajecten van het netwerk van pelgrimswegen, die allemaal uiteindelijk uitkomen bij Santiago de Compostella of is het een van de vele wegen, die naar Rome leiden?

Route:

• Loop een paar meter verder en kijk opnieuw rechts van het pad.

Om de grens tussen Nederland en Duitsland te markeren zijn overal langs de grens met de nodige tussenafstand dit soort grenspalen geplaatst.
Je staat hier bij Grenspaal 641 en dat betekent dat de wandelroute hier een stukje Duitsland ingaat/uitkomt.

Route:

• Loop door tot je op een splitsing van wegen uitkomt en kijk links van het pad in de berm.

Verschillende landen in Europa kennen een netwerk van lange afstandspaden. De bekendste paden die dwars door Europa lopen zijn met rood witte markeringen aangegeven. Nederland kent daarnaast ook rood geel gemarkeerde lange afstandsroutes van de Wandelsportbond. Duitsland heeft ook nog Pilgerpfaden (Pelgrimswegen), oude wegen naar heilige plaatsen, zoals bijvoorbeeld naar Sante Maria de Compostella in Portugal. Deze laatste wegen zijn met blauwe bordjes met een gele schelp (de St Jacobsschelp) gemarkeerd.

Route:

• Neem vanaf de splitsing de weg richting de boerderij.
• Loop een klein stukje en bekijk de heg links langs de rand van de weg.

Meidoornheggen zijn vaak kenmerkend voor het uiterwaardenlandschap. Voor de uitvinding van het prikkeldraad, het ideale middel om het vee binnen het weiland te houden.
Het Nederlandse Cultuurlandschap zet zich in deze meidoornheggen te bewaren. Deze werden in het verleden vaak gerooid, ook omdat heggen meer onderhoud vragen dan paaltjes met prikkeldraad. De heggen zijn een goede schuilplaats voor zangvogels en dragen zo bij aan de biodiversiteit van het gebied.

Route:

• Loop verder tot je links van de weg het boerenerf ziet liggen.

Tegenwoordig heeft een modern melkveebedrijf naast het woonhuis een grote ligboxenstal of een vrije uitloopstal. In de stal verblijven 80-150 melkkoeien. Het is een behoorlijke investering voor de eigenaar, die hij met de opbrengst van de melk terug verdient.
Een student aan Agrarische Hogeschool in Den Bosch, weet na onderzoek dat een ligboxenstal met mestopslag buiten de stal ongeveer 4.265 euro per koe kost. Een vrijloopstal met dichte vloer achter het voerhek kost 3.800 euro per koe. De dieren hebben dan in totaal 15 vierkante meter ligruimte ter beschikking.
Het voeren en melken gebeurt vaak met een robot. Een koe kan dan op elk moment van de dag langs de melkmachine lopen en wordt dan zonder menselijke tussenkomst gemolken. Hetzelfde geldt voor het voeren. Iedere melkveehouderij beschikt over een koeltank, waarin de melk een aantal dagen bewaard kan worden, totdat de tankwagen komt om de melk op te halen.

Route:

• Loop verder tot je op een kruising aankomt.

Knooppunt in de route, waar meerdere routetrajecten samenkomen. In onze software hebben we zo de mogelijkheid gemaakt, ook zelf routes samen te stellen naar eigen voorkeur.

Route:

• Neem de weg in zuidelijke richting die aan twee zijden tussen de landbouwpercelen doorloopt, langs de bushalte en loop in ongeveer 60 meter van Zum Querdamm naar Zum Wieler Meer.

Huistype, dat je vaker in Duitsland vindt, zeker in het buitengebied komen deze ruime eengezinswoningen veel voor.
Bijzonder is dat de heg als afscheiding langs de weg nog laag gehouden is. Zo kun je als wandelaar in het voorbijgaan ook mee genieten van de gezellige, vrolijk bloeiende tuin.

Route:

• Neem de weg Zum Wieler Meer, met het huis aan je linker hand. (Dit is in westelijke richting).
• Loop door tot je vlak voor de huizen, rechts langs het pad een aantal struiken ziet staan.

Waar elders vooral sleedoorn en meidoorn in de heggen staan aangeplant, is hier een grote verscheidenheid aan struiken en bomen aanwezig. Het zijn vooral de bessen dragende soorten, die in de herfst de aandacht trekken. Niet alleen van mensen, maar ook van de vele trekvogels.
De Kardinaalsmuts met vele diep roze vlezige bessen, is erg opvallend. Als de bessen openbarsten, worden de gele zaden zichtbaar.
Soms zie je in de zomer de struiken bedekt met spinrag-nestjes, waarin het krioelt van de rupsen. Dat zijn rupsen van de grote en de kleine kardinaalsmuts-stippelmot, weinig opvallende vlinders. Beide soorten gebruiken de struik om hun eieren in te leggen en hun rupsen van voldoende voedsel te voorzien. In de voorzomer spinnen de rupsen van deze kardinaalsmutsstippelmotten hele struiken in; daarna zien de struiken er vaak erg gehavend uit door deze rupsenvraat. De struiken ondervinden hier echter geen blijvende schade van.

Route:

• Loop door tot je links van de weg een bord "Natuurschutzgebiet" ziet staan.

Vanaf begin jaren '90 worden natuurgebieden in Duitsland als "Naturschutzgebiet" aangegeven met een voorrangsbord met een groene rand. Een grote zwart-witte roofvogel (zeearend) houdt zo het overzicht en het toezicht op het natuurbeheer van de kwetsbare natuur.

Route:

• Loop verder langs de huizen op, langs de rand van het landbouwperceel tot je in een tunneltje van bladeren belandt.

Aan het einde van het paadje zijn de kronen van de bomen zo gegroeid dat ze zich boven je hoofd sluiten en er een romantisch tunneltje van groen ontstaat, waar je in alle rust, al genietend, doorheen kan lopen.

Route:

• Loop door tot je bij de waterkant aan het einde van het tunneltje op een T-splitsing van paden uitkomt.

Dichte doornige heesters, die van oorsprong in de heggen van de uiterwaarden voorkomen zijn hier uitgegroeid tot een romantische weg. Door te snoeien is de heg bijna een berceau geworden.
Let eens op het aantal verschillende soorten struiken langs het pad. Misschien vind jij het aardig eens enkele bladeren van de struiken te verzamelen en thuis hun naam op te zoeken op internet of in een ouderwetse flora. Deze soortenrijkdom zorgt ervoor dat er veel verschillende insecten er voedsel vinden, die op hun beurt weer vogels aanlokken. Zo neemt de biodiversiteit van de laan toe.

Route:

• Neem het paadje langs het water met het water rechts van het pad.
• Loop een paar meter door tot je links van het pad een haag van prikkelstruiken ziet staan.

Meidoorns horen echt bij de uiterwaarden. Hier staan ze in het zonnetje langs de rand van het water. Deze struikengroep bestaat voor het grootste deel uit meidoorns. Afgewisseld met hier en daar een sleedoorn.
Pas als de sleedoorns al zijn uitgebloeid in het late voorjaar, bloeien de meidoorns uitbundig wit of soms zacht rose tegen een achtergrond van het frisse voorjaarsgroen. Het bosje zoemt dan van de vele bijen. Als je geluk hebt, kun je hier de zoete geur van honing ruiken. In de herfst/nazomer dragen de meidoorn prachtige dieprode bessen.

Route:

• Volg het pad met de bocht mee naar rechts het bruggetje over.
• Loop verder weer met een bocht naar rechts, tot je aan het einde van de boch een paadje naar links ziet afbuigen bij een grote boom.
• Neem het paadje naar links loop 1 meter door en bekijk de boom rechts van het pad.

Vlak bij de splitsing van het pad staan deze twee oude bomen in het uiterwaarden bos. Opvallend is dat ze veel ouder zijn dan de rest van het bos op dit schiereiland.

Route:

• Neem het paadje met de boom aan je rechter hand en loop door tot je aan de rand van het water staat.

Vanaf het paadje vlak langs het water heb je een prachtig uitzicht over de Große Wässerung. Vanaf de zijkant lijkt het water veel grootser en uitgestrekter dan het in werkelijkheid is. Je hebt aan alle kanten coulissen van natuurlijke begroeiing. De bomen weerspiegelen zich in het stille water. 's Winters zijn er soms ganzen op het water.

Route:

• Loop terug richting het hoofdpad en loop verder langs de rand van het water.
• Volg het pad met de bocht naar links en loop ongeveer 25 meter verder.
• Loop door tot je de esdoorn bladeren met hun kenmerkende vorm op de grond ziet liggen.

De Esdoorn is een boom, waarvan het blad bij de eerste nachtvorsten dieprood kleurt. Het is daarom een boom die vaak op markante plaatsen wordt aangeplant. Het Esdoornblad vind je ook op de vlag van Canada. Eén van de naties die Nederland tijdens de tweede wereld oorlog de vrijheid terugbracht.

Route:

• Loop verder tot je links van het pad een grenspaal ziet staan.

Grenspaal 641, geeft de hoek aan van de grens tussen Duitsland en Nederland. Grenspalen zijn van oudsher van natuursteen, zoals deze. Tegenwoordig worden ook betonnen exemplaren gebruikt. Ze hebben allemaal een oplopend nummer. Een grenssteen is geen puntvormig object maar een vlak van ongeveer 20 bij 20 cm. Het putje bovenin dient als referentie meetpunt om door landmeters met een theodoliet de grens exact te kunnen inmeten. De grensstenen zijn zo stevig vastgezet in de bodem dat ze amper schuin zakken. Door vanuit verschillende grensstenen te meten, kan ook verzakking worden nagegaan en gecorrigeerd.

Route:

• Loop een paar meter verder over het pad tot je links een doorzicht over de lengte richting van het water hebt.

Voor de kanalisatie van de Waal en Rijn stroomde de rivier via een heel aantal kleinere armen door de uiterwaarden. Deze verzameling van stromen lag tot vlak bij de zandruggen en zorgden ervoor dat de stuwwal randen steil uit slijten. De vele kleine stroompjes zijn gemakkelijk over te steken met paard en wagen, maar ongeschikt voor de grotere scheepvaart.
Na de kanalisatie wordt de rivier daarom gebundeld in één hoofdstroom. De zijarm zoals de Große Wässerung, die kronkelt door het landschap, wordt stilstaand water.

Route:

• Loop verder tot je op een veelsprong van paden bij het hek van een recreatiegebied aankomt.

Zo dicht langs de provincale weg voor het hek van het Wylerbergmeer heb je nog nauwelijks een idee van de prachtige landschappelijke oase met veel water, die achter het hek schuilgaat. Nieuw knooppunt.

Route:

• Ga met je rug richting het hek en de grote weg staan en sla links af.
• Volg het pad door het bos tot je op een open grasvlakte met daarachter een meertje uitkomt.

Prachtig uitzicht over het meer, zeker buiten het hoogseizoen in de zomer, als er geen dagjesmensen zijn.

Route:

• Loop verder tot je rechts naast het pad een volleybalveld ziet liggen.

Volleybalveld, beheerder RGV (Recreatiegebieden op de Veluwe) is er trots op om veel verschillende buitenactiviteiten aan te kunnen bieden rondom het Wylerbergmeer, waaronder dit volleybal veld.

Route:

• Loop verder tot bij het tweede huisje links van het pad.

Er zijn een aantal huisjes neergezet rondom het Wylerbergmeer. Hoewel de zee ver weg is geeft de hoge voet en het terras op de tweede verdieping het gevoel van het huis van de strandwacht. Dus toch strand vertier in de zomer aan de oostgrens van Nederland. Zowel de strandwacht als de horeca vinden onderdak in het huisje.

Route:

• Loop verder tot het punt waar het pad een flauwe bocht naar links maakt.

Prachtig uitzicht over een deel van het kunstmatige Wylerbergmeer. Zeker om van te genieten in alle rust als de zomer weer voorbij is en de recreanten weer thuis zijn.

Route:

• Loop verder tot je op een driehoekssplitsing van paden uitkomt.

Verschillende routes komen op dit punt samen. Zowel het wandelpad langs het Wylerbergmeer als het pad dat via de betaalde parkeerplaats voor gasten van het Wylerbergmeer verder de Ooipolder in loopt.

Route:

• Neem het pad richting de uitgang en de rand van het bos.
• Loop door tot je op de parkeerplaats staat.
• Loop rechtdoor tussen de rij parkeervakken door tot het einde van de parkeerplaats.

Deze parkeerplaats is aangelegd voor wie als dagrecreant wil genieten van het Wylerbergmeer. Hoewel het betaald parkeren is, kan je van hier uit goed starten voor een stevige wandeling door het afwisselende landschap rondom het Wylerbergmeer.
Gebruik hiervoor de optie stel zelf je wandeling samen uit het wandelingen menu in de blauwe balk op de site.

Route:

• Loop richting de hoek van de parkeerplaats, tegenover de hoek waar de slagbomen staan.
• Neem het fietspad richting het sportpark.
• Loop door tot je rechts van het fietspad een nieuw gebouw ziet staan.

Petanque Vereniging Beek heeft een gebouw, waar regelmatig petanque of wel jeu de boules gespeeld wordt op hoog niveau door een groep enthousiaste leden. Zij doen mee in de regionale competitie. Jeu de boules, een goed gevoel!.

Route:

• Loop verder richting het sportpark tot je op een klein parkeerplaatsje uitkomt en midden tussen de sport faceliteiten staat.

Veel gezelligheids- en sport verenigingen van Beek Ubbergen zijn ondergebracht op het sportpark langs de rondweg, net buiten Beek Ubbergen. Op het sportpark van Beek Ubbergen vind je ondermeer tennisvereniging de Oorsprong, voetbal vereniging BVC '12 en een pentaque vereniging. Ook het Wylerbergmeer dat ooit een buitenbad was, maar nu weer een natuurlijke uitstraling heeft, hoorde tot het sportpark.
Wellicht is ook de kantine in het voor en naseizoen geopend voor de wandelaar, voor een kopje koffie.

Route:

• Loop verder naar de uitgang van de parkeerplaats.
• Loop door tot je bij de uitgang van de parkeerplaats bij het begin van een laantje staat.

De toerit naar het sportpark is voorzien van een aantal laanbomen. Zo fiets je 's zomers in de schaduw en geniet je als het buitensport seizoen weer begint. Ook stedenbouwkundig is het een aardige landschappelijke inpassing van deze gebouwen in het landschap, en geeft deze manier de grens van het sportpark extra cachet.

Route:

• Loop via het laantje verder tot je op een splitsing met een weg van rechts uitkomt.

Waar vroeger het paard voor de waskar door het wasserij-dorp Beek trok, klinken nu de ponyhoefjes van manege/Stal Ebbers.
Stal Ebbers, te vinden aan de rand van het sportpark van Beek-Ubbergen, is een familiebedrijf, gespecialiseerd in het lesgeven aan kinderen van beginner tot gevorderde, van recreatie- tot wedstrijdruiter. Ook volwassenen kunnen er terecht. De lessen worden gegeven door enthousiaste, gediplomeerde instructrices.

Route:

• Loop over het fietspad richting het tunneltje.
• Loop door het tunneltje naar de andere kant.

Het was een grote vooruitgang toen de rondweg om Beek Ubbergen in 1970 werd aangelegd. Het gemotoriseerde ging niet meer door de dorpen over de Rijksstraatweg en de dorpskernen kregen hun aantrekkelijke rust terug. Voor de verbinding met de Ooijpolder, het sportpark en zwemplas het Wylerbergmeer is dit fietsers- en voetgangers-tunneltje aangelegd.

Route:

• Sla in eerste instantie links af om een aantal dingen te bekijken.
• Loop door tot de spoelput bij de hoek van de weg.

In het straatbeeld van Beek Ubbergen kom je vaker van dit soort spoelputten tegen. Van oudsher verdiende men het geld in de wasserij industrie. Het heldere beekwater maakte dit mogelijk.
Vele stroompjes die in de loop der jaren ondergronds verdwenen waren, zijn in het kader van "Water leeft" weer opgegraven. Waar het water weer de grond in verdwijnt zijn dit soort spoelputten neergezet.
Een geslaagde herinnering in het dorpsbeeld aan de wasserijindustrie.

Route:

• Loop nog een stukje verder tot je rechts van de weg de kinderboerderij ziet.

Langs de rand van Beek tussen de bebouwing en de rondweg in ligt een groenstrook. Het groen zorgt voor een prettige woonomgeving en onttrekt de rondweg aan het zicht.
Daarnaast is er hierdoor plaats voor allerlei activiteiten in de buurt, zoals deze kinderboerderij van Beek-Ubbergen. Ze hebben er verschillende dieren, die altijd veel belangstelling trekken van kinderen en buurtbewoners.

Route:

• Draai je om en loop terug via de spoelput.
• Sla rechts af de Kwartelstraat in.
• Loop door tot je bij de volgende kruising de Wilgenlaan ziet.

Bronbossen en wat men er bij de aanleg denkt te laten groeien als men het geheel aan de natuur overlaat. Het grote vertrouwen van natuurontwikkelaars en beheerders van natuurterreinen straalt eraf. De natuur vindt de weg wel naar het door deze personen geformuleerde punt aan de horizon, als de omstandigheden geschikt gemaakt worden. Als bioloog vind ik het interessant deze ontwikkelingen te volgen.

Route:

• Sla rechts af de Wilgenlaan in.
• Loop door tot de volgende kruising met de Lijsterbeslaan.

In het kader van "Water leeft in Beek - Ubbergen", is besloten om wilgen aan de Wilgenlaan weer langs het water te zetten. Bij veel regen stroomt het regenwater weg via de afwateringsgoot, in plaats van via het riool. Op die manier herleeft de rijke geschiedenis van Beek, waar het bronwater voor de wasserij industrie een grote rol speelde.

Route:

• Sla links af de Lijsterbeslaan in.
• Loop aan het einde het paadje omhoog en sla rechts af de Rijksstraatweg op.
• Loop door tot de ingang van Hotel de Mussenberg links van de weg.

Hotel Restaurant de Mussenberg is gelegen nabij de Ooijpolder, op de grens met Duitsland, tussen de Keizer Karelstad Nijmegen en het even historische Duitse Kleef (Kleve), aan de voet van de stuwwal. Het historische voorhuis omstreeks 1850 gebouwd, is nu een gemeentelijk monument. Zo omstreeks 1850 kwam het toerisme in deze streken op gang.

Route:

• Loop vanaf de inrit van Hotel de Musschenberg in zuidoostelijke richting tot je bij huisnummer 160 op een splitsing met een pad van rechts boven komt.

Onderaan de Vossenberg ligt het voormalige grenskantoor van de Duits-Nederlandse grens van voor de annexatie van Duits grondgebied. Nu is het een driedubbele woning. Het douanekantoor uit 1929 is rijksmonument.

Route:

• Neem het pad dat tussen de huizen door naar boven gaat (bij nummer 156?).
• Loop door tot je bij een huis aankomt en rechts van het pad een informatiebord staat.

Hier langs het pad is een informatiebord van het Nederlands Cultuurlandschap, waarin zij informatie geven over deze omgeving en hun werkzaamheden voor ons landschap.

Route:

• Volg het pad een stukje verder omhoog, tot je tussen de bomen loopt.

Deze holle weg in de Smorenhoek was een van de vele toegangswegen om de helling op te komen met paard en wagen. Als je in een grote villa zoals op de Vossenberg woonde,e moest je alles met paard en wagen naar boven brengen. Ook alle benodigdheden voor het huishouden werden via deze steile paden aangevoerd.

Route:

• Loop door tot je tussen de bomen vandaan bent en op een splitsing van wegen bij hekken van de weilanden uitkomt.

Vanaf deze steile kant van de stuwwal kijk je in het dal van de Rijn(Waal). Geologisch is dit een heel bijzondere plek. de Rijn verlegde hier haar bedding.
Het Rijnwater stroomde vóór de laatste ijstijden via Doesburg door de bedding van de IJssel naar de Noordzee. Toen het ijs uit het Noorden deze weg versperde tijdens de laatste ijstijd, kon het Rijnwater op het Duitse gebied niet weg. Er ontstond een grote watervlakte. Op de zwakste plek in de stuwwal, hier tussen Elten en Kleef, brak de Rijn door. De Rijn zocht een nieuwe bedding via de Betuwe naar Katwijk richting Noordzee. Zo zijn er in de Betuwe vele grindbanken ontstaan. De steil hellingen bij Beek en Berg en Dal zijn de stille getuigen van dit verwoestende watergeweld.

Route:

• Neem vanaf de splitsing van paden het paadje dat de berg oploopt.
• Loop door tot je links van het pad een goed zicht hebt op de gevlochten heg.

Hier zie je zo'n voorbeeld van een aangelegde heg in oude stijl. de takken zijn gevochten tot een dicht netwerk. Een deel van de takken die in de grond worden gestoken schiet wortel. Levende takken verrotten niet snel. Daarom raakt zo'n levende heg niet snel in verval en kan jaren meegaan.

Route:

• Loop door tot je links een mooi uitzicht over het dal hebt.

Oude landbouwpercelen werden voor de uitvinding van het prikkeldraad gescheiden door heggen van stekelige struiken zoals meidoorn, rozen en sleedoorn. Als deze struiken dicht naast elkaar geplant worden, en eventueel later in elkaar gevlochten, ontstaat er een ondoordringbare afscheiding.
De Britse kroonprins Charles is evenals het Nederlands cultuurlandschap een promotor voor het herstel van deze heggen.
Door de stekelige struiken kunnen de vogeltjes er goed beschermd hun nest in bouwen. In de herfst is er voldoende voedsel vinden voor de vogels op doortrek, vanwege de bessen dragende struiken.

Route:

• Loop verder tot je op een splitsing bij een bankje uitkomt.

Er liggen vele paden en paadjes over de stuwwal. Vaak volgen deze paden de hoogtelijnen, zodat je wat gemakkelijker loopt, als je eenmaal de stuwwal hebt beklommen. Met onze routes proberen we een wandeling samen te stellen waarin informatie uit diverse bronnen is verwerkt.

Route:

• Ga met je rug naar het bankje staan en neem het rechtse pad het dal in. (Dit pad is gemarkeerd met witte paaltjes.)
• Loop een klein eindje door tot de eerste bocht war er in het bos een heel aantal boomwortels op het pad te vinden zijn.

Boomwortels houden de grond vast en zorgen ervoor dat de erosie van stromend regenwater geen vat op de grond krijgt. Onder de grond heeft een boom een netwerk van wortels net zo groot als de boom boven de grond is. Hier kun je de uitgestrekte netwerken van de grote wortels zien, die de boom verankeren in de grond. Grote wortels vertakken onder de grond net zolang tot het haarwortels zijn, die uit de bodem water met voedingsstoffen voor de hele boom opnemen.
Aan de oppervlakte, waar vanwege het pad weinig haarwortels zitten spoelt bij een regenbui soms veel grond weg. Daarom kun je hier het netwerk van de grote wortels prachtig zien liggen.

Route:

• Loop verder naar beneden tot het pad een scherpe bocht naar links maakt en er rechts van het pad een bankje staat.

Vanaf het bankje heb je een adembenemend uitzicht over het dal onderaan de Vossenberg dat voorzien is van meidoornheggen. Het steile graftenlandschap voorzien van meidoornheggen, dat je hier voor je ziet, vind je elders in Nederland alleen in Zuid Limburg. Als bezoeker waan je je hier in het buitenland.

Route:

• Volg het pad verder langs de rand van het weiland.
• Loop door tot het pad een haakse bocht naar rechts maakt en er links een hek staat.

De weilanden, die hier aan de rand van de Vossenberg liggen, worden in de zomermaanden begraasd door runderen. Ook worden de weilanden aan het eind van het seizoen gemaaid en wordt het maaisel afgevoerd. Dit moet ervoor zorgen dat de weilanden verschralen en allerei bijzondere planten, zoals blauwe grasklokjes die in de zomer verderop staan, terugkeren.
De koeien staan niet achter prikkeldraad, maar meidoornhagen houden de koeien in de weiden. Deze vorm van versperring werd voor de uitvinding van prikkeldraad algemeen toegepast. De Stichting Nederlands Cultuurlandschap zet zich de laatste jaren in voor het herstel van deze heggen.

Route:

• Volg het pad verder omhoog langs het weiland tot het pad een scherpe bocht naar links maakt en je een hek van het weiland ziet liggen.

Direct naast het pad is een zogenaamde graft te vinden en verderop in het weiland ligt er nog één. Een graft is een steile helling die een leemhelling verdeelt in minder steile terrassen en ligt evenwijdig aan de hoogtelijnen. Om erosie tegen te gaan werden op de steilere bouwlanden in Limburg heggen geplant. Doordat er tegen de heggen materiaal aanspoelde en achter de heggen materiaal wegspoelde, ontstonden graften of steilranden. Een landschap met graften afgewisseld met terrassen, een graftenlandschap, is minder steil en daardoor geschikter voor de landbouw.

Route:

• Volg het pad verder naar beneden, langs het hek van de weilanden (links) tot je op een splitsing van paden uitkomt en kijkt over de heg aan de overkant van het pad.

In het weiland bovenop deze helling zie je een rietveld. Riet groeit alleen daar, waar water het hele jaar door beschikbaar is. Op deze plek is er dus kwelwater aan de oppervlakte gekomen. Het is dus een drassige plek bovenop de helling daar waar je dat helemaal niet zo gauw zou verwachten.

Route:

• Loop omhoog en neem op de Y-splitsing het linker pad.
• Loop door tot je links van het pad een huis ziet staan.

Op zondagen en op woensdag middag is behalve de landschapstuin ook het informatiecentrum van het Nederlands Cultuurlandschap geopend voor publiek. Soms zijn er concerten in dit historische gebouw.
Let eens op de vele kabouters in de tuin van het sprookjeshuisje en het kleine Mariabeeld rechts van het hek.

Route:

• Loop verder omhoog tot je bij een weiland op een splitsing met een pad van links uitkomt.

Een wandeling met je aangelijnde hond is een genot door de heuvelachtige landschap met afwisselend bossen en open terreinen. Juist in het voorjaar of in herfst bij de wisseling van de seizoenen is het fijn in de middagzon te wandelen of even uit te rusten op één van de vele bankjes. Mocht je hond dorst hebben, bij dit hekje is er een drinkbak voor vee waar je eventueel wat water voor je hond kunt nemen.

Route:

• Neem het brede pad dat rechts langs het weiland omhoog gaat.
• Loop door tot je bij een tweede weiland links van het pad aankomt en je aan je linker hand aan de overkant van het weiland een huis ziet liggen.

Je kijkt hier naar de achterzijde van Villa Wylerberg. Het lijkt een modern gebouw, maar het huis werd al tussen 1921 en 1924 gebouwd door Marie Schuster-Hiby. Het huis is gebouwd in een expressionistische stijl, naar ontwerp van de Duitse architect Otto Bartning. Samen met Walter Gropius was hij in 1918 betrokken bij de oprichting van Bauhaus in Weimar.
Het ontwerp van het huis is nauw verbonden met de locatie met zicht van Arnhem tot aan Hoog Elten in het landschap van de Duivelsberg met zijn bossen met vele tamme Kastanjes. Het huis was voorzien van slechts een kleine sier en groentetuin.
In 1965 is het huis door de familie verkocht aan de Nederlandse Staat. Sinds 1985 is het een rijksmonument. Enkele natuurorganisaties vinden op dit moment onderdak in het huis.

Route:

• Blijf het pad volgen tot je bij een tweede landbouwperceel uitkomt en je aan je linker hand een goed zicht op het perceel hebt.

Op de steile hellingen rondom de Duivelsberg komt landbouw voor op dit soort kleinschalige percelen. Het zijn oude percelen die al lang in gebruik zijn als landbouwgrond. Een boer kan in verband met het uitbreken van gewasziektes niet jaren achter elkaar hetzelfde gewas verbouwen op een perceel. Er wordt daarom wisselbouw toegepast.

Route:

• Volg het paadje langs de landbouwpercelen naar beneden, door het bos stijl naar beneden tot je op een Y-splitsing bij een huis aankomt.

Het gebied van de Duivelsberg en omgeving is sinds de ijstijden door de rivier aangesneden. Daarom zijn de hellingen zo steil. Hier een voorbeeld van zo'n steil pad. Bij nat weer is stevig schoeisels aan te bevelen.

Route:

• Loop vanaf de Y-splitsing richting het dal.
• Neem ter hoogte van het huis een klein paadje tussen de struiken door.
• Loop door tot je na een bruggetje over de beek op een splitsing van paden staat.

In de dalen van de Duivelsberg stromen kleine beekjes. Ze voeren het kwelwater uit de stuwwal af naar de Waal. Hier kruist het wandelpad zo'n beekje met een bruggetje.
Let ook eens op het waterkunstwerk dat aan de overkant van de weg staat. Bureau van den Eerenbeemt adviseerde de gemeente Beek- Ubbergen om waterstromen door middel van het project Water Werkt weer zichtbaar te maken in- en rondom de dorpen. Beek is van oudsher bekend wegens het schone water van deze beken. Er waren allerlei wasserijen voor de burgerij uit Nijmegen gevestigd. Het kunstwerk is geïnspireerd op een aantal spoelbekkens van deze wasserijen.

Deze pagina voldoet aan de volgende internet standarden van het W3 Consortium (W3C).

• Home
• Nieuws
• Wandelingen
• Achtergrond informatie over dit project
• Technische achtergronden
• Contact informatie
• Links

• Index: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

• Wandel ook in: Berg en Dal, Zyfflich, Persingen, Beek, Ubbergen. Meer wandelingen.