Wandelen in Beek

Beginpunt: Voormalig grenskantoor
Eindpunt: Voormalig grenskantoor
Lengte: 3,2 (km)
Aantal bezienswaardigheden: 23
 

Parkeren:

• Parkeerplaats de Musschenberg
  Rijkstraatweg 154
  6573 DG  BEEK-UBBERGEN

Openbaar vervoer:

• Bushalte Koningsholster
• Bushalte Meidoornstraat

Horeca:

• Restaurant de Musschenberg

Links:

• Deze wandeling in tegengestelde richting
• Print deze wandeling
• Deze route op je mobiel wandelen
• Detailkaart bij deze wandeling
• Bekijk deze wandelroute op Google Earth
• Download de wandelroute op je GPS (GPX)
• Deze route als lijst met coördinaten

Tweeten

Onderaan de Vossenberg ligt het voormalige grenskantoor van de Duits-Nederlandse grens van voor de annexatie van Duits grondgebied. Nu is het een driedubbele woning. Het douanekantoor uit 1929 is rijksmonument.

Route:

• Neem de Rijksstraatweg en loop door tot nummer 301 en kijk tegenover het huis in de betonnen wand.

Dat uit de stuwwal water naar buiten treedt, ook wel kwelwater genoemd, kun je hier goed zien. Het heldere water komt hier door de opening uit de helling tevoorschijn en wordt oppervlakkig door goten afgevoerd.
In Beek en ook hier in Berg en Dal waren er in de vorige eeuw verschillende wasserijen gevestigd. Zij gebruikten dit heldere bronwater om de was en de bleek te verzorgen voor de rijke Nijmeegse families. Het linnengoed werd op de bleek (grasveld of soms de heg) te drogen gelegd, zodat het linnen mooi wit werd in de zon. Linnen had de sterke neiging grauw te worden.

Route:

• Loop verder over de Rijksstraatweg tot je bij nummer 180 of 311 uitkomt. (Hier gaat een pad de heuvel omhoog.)

Hier nabij Rijksstraatweg nummer 180 start de Beekseroute. Het gebouw naast dit startpunt is een rijksmonument. Het is een herenboerderij gebouw rond 1875. Naast Boerderij de Eland is een wasbekken uit de tijd van de vele wasserijen uit de tijd van Beek.

Route:

• Ga met je rug richting de heuvel staan en neem op de splitsing de rechter weg (Rijksstraatweg).
• Loop door tot je aan de rechter kant van de weg een gat in de heg ziet.
• Sla rechts af en loop door het gat in de heg. Achter het gat in de heg ligt een waterbekken.

Van oudsher staat de streek rondom Beek en Ubbergen bekend om het heldere water dat via kleine stroompjes uit de stuwwal richting de uiterwaarden loopt.
Vanwege het heldere water ontstond al vroeg in de geschiedenis een huisindustrie van kleine wasserijen. Voor de introductie van de wasmachine vond het wassen plaats in dit soort wasbekkens. De wasvrouwen deed hun was in dit soort ondiepe wasteilen. Vervolgens werden de lakens te drogen gelegd op de bleek, graslanden, of over de meidoornheggen. De zon zorgde ervoor dat het grauwe linnen wit bleef. Op het hoogtepunt van de deze was-industrie, werd bleekmiddel uitgevonden. Ook toen lagen de lakens nog te bleken in de zon. Ze werden hagelwit.
Na de opmars van de wasmachine, verdween deze traditie uit het dorpsbeeld.

Route:

• Loop terug richting de Rijksstraat weg en loop verder.
• Loop door tot je na huisnummer 377, de bebouwde kom van Berg en Dal uitloopt en bij een parkeerplaats aankomt.
• Sla bij de parkeerplaats rechts af, het pad links naast de beek en volg het paadje een paar meter tot je bij een bruggetje over de beek uitkomt.

In de dalen van de Duivelsberg stromen kleine beekjes. Ze voeren het kwelwater uit de stuwwal af naar de Waal. Hier kruist het wandelpad zo'n beekje met een bruggetje.
Let ook eens op het waterkunstwerk dat aan de overkant van de weg staat. Bureau van den Eerenbeemt adviseerde de gemeente Beek- Ubbergen om waterstromen door middel van het project Water Werkt weer zichtbaar te maken in- en rondom de dorpen. Beek is van oudsher bekend wegens het schone water van deze beken. Er waren allerlei wasserijen voor de burgerij uit Nijmegen gevestigd. Het kunstwerk is geïnspireerd op een aantal spoelbekkens van deze wasserijen.

Route:

• Neem het pad over het bruggetje tussen de struiken door.
• Loop door tot je aan de achterkant van het huis op een Y-splitsing van paden staat.

Het gebied van de Duivelsberg en omgeving is sinds de ijstijden door de rivier aangesneden. Daarom zijn de hellingen zo steil. Hier een voorbeeld van zo'n steil pad. Bij nat weer is stevig schoeisels aan te bevelen.

Route:

• Volg het pad dat op de Y-splisting achter het huis aftakt en via een holle weg stijl omhoog loopt.
• Loop door tot je bij een landbouwperceel aankomt.

Op de steile hellingen rondom de Duivelsberg komt landbouw voor op dit soort kleinschalige percelen. Het zijn oude percelen die al lang in gebruik zijn als landbouwgrond. Een boer kan in verband met het uitbreken van gewasziektes niet jaren achter elkaar hetzelfde gewas verbouwen op een perceel. Er wordt daarom wisselbouw toegepast.

Route:

• Blijf het pad volgen langs de landbouwpercelen.
• Rechtdoor bij het pad naar links tot je bij een weiland aankomt en het pad een bocht maakt.

Je kijkt hier naar de achterzijde van Villa Wylerberg. Het lijkt een modern gebouw, maar het huis werd al tussen 1921 en 1924 gebouwd door Marie Schuster-Hiby. Het huis is gebouwd in een expressionistische stijl, naar ontwerp van de Duitse architect Otto Bartning. Samen met Walter Gropius was hij in 1918 betrokken bij de oprichting van Bauhaus in Weimar.
Het ontwerp van het huis is nauw verbonden met de locatie met zicht van Arnhem tot aan Hoog Elten in het landschap van de Duivelsberg met zijn bossen met vele tamme Kastanjes. Het huis was voorzien van slechts een kleine sier en groentetuin.
In 1965 is het huis door de familie verkocht aan de Nederlandse Staat. Sinds 1985 is het een rijksmonument. Enkele natuurorganisaties vinden op dit moment onderdak in het huis.

Route:

• Blijf het pad volgen door het hek heen tot je op een T-splitsing van paden uitkomt.

Een wandeling met je aangelijnde hond is een genot door de heuvelachtige landschap met afwisselend bossen en open terreinen. Juist in het voorjaar of in herfst bij de wisseling van de seizoenen is het fijn in de middagzon te wandelen of even uit te rusten op één van de vele bankjes. Mocht je hond dorst hebben, bij dit hekje is er een drinkbak voor vee waar je eventueel wat water voor je hond kunt nemen.

Route:

• Neem het paadje dat in zuidwestelijke richting de berg omhoog loopt. (Dit is door het klaphekje met het weiland rechts van het pad, gemarkeerd met rood-witte paaltjes.)
• Loop door tot halverwege het weiland.

Langs de rand van het weiland staan verschillende groot uitgegroeide kersenbomen. Het is niet duidelijk of deze zijn aangeplant of verwilderd. In elk geval zitten er heerlijke kersen aan in mei.
Vroeger was kersenhout erg in trek als meubelhout vanwege de diep rode kleur.

Route:

• Loop verder tot je op een Y-splitsing van paden uitkomt.

Onze wandelingen bestaan uit diverse trajecten, die aan elkaar geknoopt kunnen worden. Je kunt dus zelf ook je wandeling samenstellen met onze route planner, te vinden onder het kopje wandelingen. Hiervoor zijn knooppunten nodig. Op dit knoop[punt staat een tamme kastanje.
In de bossen rondom de Duivelsberg staan sinds de Romeinse tijd al veel Tamme Kastanjes.

Route:

• Ga met je rug richting het pad het dal in staan en neem het rechter pad op de Y-splitsing, dit is het pad met de witte paaltjes.
• Loop door tot je op een splitsing met een pad van links aankomt.

Voor het plaatsen van informatie borden hoef je niet altijd een paal in de grond te slaan. In de achtertuin van het infocentrum voor het Nederlands Cultuurlandschap kent men creatieve oplossingen.

Route:

• Neem vanaf de splitsing het pad in westelijke richting. (Dit is het pad met de witte paaltjes dat niet richting het informatiecentrum gaat.)
• Loop door tot je op een splitsing met een pad van rechts bij een bankje aankomt.

Het heuvelachtig landschap had ook al aan het begin van de vorige eeuw een grote aantrekkingskracht op de gegoede burgerij. ook zij genoten van het uitzicht naar beide kanten over de Betuwe. Enkelen kozen voor het buiten wonen, soms alleen in de zomer. Zo zijn hier net als in Oosterbeek diverse landgoederen ontstaan op de stuwwal, zoals dit landgoed De Vossenberg.

Route:

• Neem vanaf de splitsing het pad dat in noordelijke richting het bos in loopt. (Dit pad is gemarkeerd met witte paaltjes.)
• Volg het pad terwijl het langzaam aan het dal in loopt.
• Loop door tot je uitkomt op een splitsing van paden bij een bankje met mooi uitzicht.

Er liggen vele paden en paadjes over de stuwwal. Vaak volgen deze paden de hoogtelijnen, zodat je wat gemakkelijker loopt, als je eenmaal de stuwwal hebt beklommen. Met onze routes proberen we een wandeling samen te stellen waarin informatie uit diverse bronnen is verwerkt.

Route:

• Ga met je rug naar het bankje staan en neem het rechtse pad het dal in. (Dit pad is gemarkeerd met witte paaltjes.)
• Loop een klein eindje door tot de eerste bocht war er in het bos een heel aantal boomwortels op het pad te vinden zijn.

Boomwortels houden de grond vast en zorgen ervoor dat de erosie van stromend regenwater geen vat op de grond krijgt. Onder de grond heeft een boom een netwerk van wortels net zo groot als de boom boven de grond is. Hier kun je de uitgestrekte netwerken van de grote wortels zien, die de boom verankeren in de grond. Grote wortels vertakken onder de grond net zolang tot het haarwortels zijn, die uit de bodem water met voedingsstoffen voor de hele boom opnemen.
Aan de oppervlakte, waar vanwege het pad weinig haarwortels zitten spoelt bij een regenbui soms veel grond weg. Daarom kun je hier het netwerk van de grote wortels prachtig zien liggen.

Route:

• Loop verder naar beneden tot het pad een scherpe bocht naar links maakt en er rechts van het pad een bankje staat.

Vanaf het bankje heb je een adembenemend uitzicht over het dal onderaan de Vossenberg dat voorzien is van meidoornheggen. Het steile graftenlandschap voorzien van meidoornheggen, dat je hier voor je ziet, vind je elders in Nederland alleen in Zuid Limburg. Als bezoeker waan je je hier in het buitenland.

Route:

• Volg het pad verder langs de rand van het weiland.
• Loop door tot het pad een haakse bocht naar rechts maakt en er links een hek staat.

De weilanden, die hier aan de rand van de Vossenberg liggen, worden in de zomermaanden begraasd door runderen. Ook worden de weilanden aan het eind van het seizoen gemaaid en wordt het maaisel afgevoerd. Dit moet ervoor zorgen dat de weilanden verschralen en allerei bijzondere planten, zoals blauwe grasklokjes die in de zomer verderop staan, terugkeren.
De koeien staan niet achter prikkeldraad, maar meidoornhagen houden de koeien in de weiden. Deze vorm van versperring werd voor de uitvinding van prikkeldraad algemeen toegepast. De Stichting Nederlands Cultuurlandschap zet zich de laatste jaren in voor het herstel van deze heggen.

Route:

• Volg het pad verder omhoog langs het weiland tot het pad een scherpe bocht naar links maakt en je een hek van het weiland ziet liggen.

Direct naast het pad is een zogenaamde graft te vinden en verderop in het weiland ligt er nog één. Een graft is een steile helling die een leemhelling verdeelt in minder steile terrassen en ligt evenwijdig aan de hoogtelijnen. Om erosie tegen te gaan werden op de steilere bouwlanden in Limburg heggen geplant. Doordat er tegen de heggen materiaal aanspoelde en achter de heggen materiaal wegspoelde, ontstonden graften of steilranden. Een landschap met graften afgewisseld met terrassen, een graftenlandschap, is minder steil en daardoor geschikter voor de landbouw.

Route:

• Volg het pad verder naar beneden, langs het hek van de weilanden (links) tot je op een splitsing van paden uitkomt en kijkt over de heg aan de overkant van het pad.

In het weiland bovenop deze helling zie je een rietveld. Riet groeit alleen daar, waar water het hele jaar door beschikbaar is. Op deze plek is er dus kwelwater aan de oppervlakte gekomen. Het is dus een drassige plek bovenop de helling daar waar je dat helemaal niet zo gauw zou verwachten.

Route:

• Ga met je rug richting het dal staan en neem het rechter pad op de Y-splitsing.
• Loop door tot je rechts van het pad een afslag met een hek voor een weiland ziet.
• Neem het kleine hekje links naast het grote hek en volg het pad het weiland in.
• Houdt in het weiland links aan en loop omhoog tot je links een boomgaard ziet.

Op deze zonnige plek op de noordhelling van de stuwwal is het heel geschikt voor het kweken van fruit. Een hoogstamboomgaard hoort echt bij de landgoederen. Hier is opnieuw een hoogstam boomgaard aangelegd met appel- en perenbomen. 's Zomers lopen er schapen onder de bomen om het gras kort te houden.
In de moderne fruitteelt worden de bomen klein gehouden met lage takken, zodat het plukken van het fruit in de nazomer gemakkelijk gaat.

Route:

• Ga met je neus richting het dal staan en neem het rechter hekje.
• Houdt rechts aan in het weiland en loop richting de boomgaard.

Vanaf deze steile kant van de stuwwal kijk je in het dal van de Rijn(Waal). Geologisch is dit een heel bijzondere plek. de Rijn verlegde hier haar bedding.
Het Rijnwater stroomde vóór de laatste ijstijden via Doesburg door de bedding van de IJssel naar de Noordzee. Toen het ijs uit het Noorden deze weg versperde tijdens de laatste ijstijd, kon het Rijnwater op het Duitse gebied niet weg. Er ontstond een grote watervlakte. Op de zwakste plek in de stuwwal, hier tussen Elten en Kleef, brak de Rijn door. De Rijn zocht een nieuwe bedding via de Betuwe naar Katwijk richting Noordzee. Zo zijn er in de Betuwe vele grindbanken ontstaan. De steil hellingen bij Beek en Berg en Dal zijn de stille getuigen van dit verwoestende watergeweld.

Route:

• Neem het paadje dat links van het hekje tussen de bomen als holleweg naar beneden loopt.
• Loop een eindje door naar beneden.

Deze holle weg in de Smorenhoek was een van de vele toegangswegen om de helling op te komen met paard en wagen. Als je in een grote villa zoals op de Vossenberg woonde,e moest je alles met paard en wagen naar boven brengen. Ook alle benodigdheden voor het huishouden werden via deze steile paden aangevoerd.

Route:

• Loop verder tot je bij een huis aankomt en links van het pad een informatiebord staat.

Hier langs het pad is een informatiebord van het Nederlands Cultuurlandschap, waarin zij informatie geven over deze omgeving en hun werkzaamheden voor ons landschap.

Route:

• Loop verder tot je beneden op een weg met huizen erlangs (de Rijksstraatweg) uitkomt.

Onderaan de Vossenberg ligt het voormalige grenskantoor van de Duits-Nederlandse grens van voor de annexatie van Duits grondgebied. Nu is het een driedubbele woning. Het douanekantoor uit 1929 is rijksmonument.

Deze pagina voldoet aan de volgende internet standarden van het W3 Consortium (W3C).

• Home
• Nieuws
• Wandelingen
• Achtergrond informatie over dit project
• Technische achtergronden
• Contact informatie
• Links

• Index: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

• Wandel ook in: Berg en Dal, Zyfflich, Persingen, Beek, Ubbergen. Meer wandelingen.