Uit de hellingen bij Berg en dal komt veel kwelwater. Op sommige punten langs de route is dit te zien. De streek rondom Beek en Ubbergen was vanwege het heldere water van de beken bekend vanwege zijn vele wasserijen. Van deze industrie zijn nog enkele restanten in het landschap zichtbaar. De gemeente Beek Ubbergen heeft onlangs aandacht besteedt aan de historische relatie tussen het schone beekwater en de wasserij industrie die in de regio te vinden was. Het Wylerbergmeer is landschappelijk zo aangelegd en ingepast dat het vele verrassende uitzichten biedt. Bij de Wilgenlaan in Beek-Ubbergen vloeit het hemelwater weer bovengronds af. Men wil op die manier de rijke historie van Beek-Ubbergen met de wasserij industrie verbeelden.
Ook heeft Beek-Ubbergen de nodige sportfaceliteiten samengebracht op sportpark Alde Wetering.
Onderaan de Vossenberg ligt het voormalige grenskantoor van de Duits-Nederlandse grens van voor de annexatie van Duits grondgebied. Nu is het een driedubbele woning. Het douanekantoor uit 1929 is rijksmonument.
Route:
Loop vanaf de splitsing in noordwestelijke richting tot je links de inrit naar Hotel de Musschenberg ziet liggen.
Hotel Restaurant de Mussenberg
Hotel Restaurant de Mussenberg is gelegen nabij de Ooijpolder, op de grens met Duitsland, tussen de Keizer Karelstad Nijmegen en het even historische Duitse Kleef (Kleve), aan de voet van de stuwwal.
Het historische voorhuis omstreeks 1850 gebouwd, is nu een gemeentelijk monument. Zo omstreeks 1850 kwam het toerisme in deze streken op gang.
Route:
Neem de Rijksstraatweg met Hotel de Mussenberg rechts van de weg.
Neem het smalle paadje links naast de Hifi zaak (Lijsterbeslaan).
Loop door tot je op een kruising met de Wilgenlaan uitkomt.
Wilgenlaan in Beek
In het kader van "Water leeft in Beek - Ubbergen", is besloten om wilgen aan de Wilgenlaan weer langs het water te zetten. Bij veel regen stroomt het regenwater weg via de afwateringsgoot, in plaats van via het riool. Op die manier herleeft de rijke geschiedenis van Beek, waar het bronwater voor de wasserij industrie een grote rol speelde.
Route:
Sla rechts af de Lijsterbeslaan in.
Loop door tot de volgende kruising met de Kwartellaan.
Project bronbossen
Bronbossen en wat men er bij de aanleg denkt te laten groeien als men het geheel aan de natuur overlaat.
Het grote vertrouwen van natuurontwikkelaars en beheerders van natuurterreinen straalt eraf. De natuur vindt de weg wel naar het door deze personen geformuleerde punt aan de horizon, als de omstandigheden geschikt gemaakt worden. Als bioloog vind ik het interessant deze ontwikkelingen te volgen.
Route:
Sla links af de Kwartellaan in.
Loop door tot je achter in de Kwartellaan bij de ingang van een tunneltje staat.
Sla hier in eerste instantie links af om een aantal dingen te bekijken en loop door tot je rechts van de weg de kinderboerderij ziet liggen.
Kinderboerderij
Langs de rand van Beek tussen de bebouwing en de rondweg in ligt een groenstrook. Het groen zorgt voor een prettige woonomgeving en onttrekt de rondweg aan het zicht.
Daarnaast is er hierdoor plaats voor allerlei activiteiten in de buurt, zoals deze kinderboerderij van Beek-Ubbergen. Ze hebben er verschillende dieren, die altijd veel belangstelling trekken van kinderen en buurtbewoners.
Route:
Draai je om en loop een stukje terug tot bij de spoelput op de hoek van de straat.
Spoelput
In het straatbeeld van Beek Ubbergen kom je vaker van dit soort spoelputten tegen. Van oudsher verdiende men het geld in de wasserij industrie. Het heldere beekwater maakte dit mogelijk.
Vele stroompjes die in de loop der jaren ondergronds verdwenen waren, zijn in het kader van "Water leeft" weer opgegraven. Waar het water weer de grond in verdwijnt zijn dit soort spoelputten neergezet.
Een geslaagde herinnering in het dorpsbeeld aan de wasserijindustrie.
Route:
Loop verder tot je bij de ingang van het tunneltje staat.
Tunneltje Rondweg
Het was een grote vooruitgang toen de rondweg om Beek Ubbergen in 1970 werd aangelegd. Het gemotoriseerde ging niet meer door de dorpen over de Rijksstraatweg en de dorpskernen kregen hun aantrekkelijke rust terug.
Voor de verbinding met de Ooijpolder, het sportpark en zwemplas het Wylerbergmeer is dit fietsers- en voetgangers-tunneltje aangelegd.
Route:
Neem het fietspad door het tunneltje.
Loop aan de andere zijde door tot je op een splitsing met een weg naar links staat.
Stal Ebbers
Waar vroeger het paard voor de waskar door het wasserij-dorp Beek trok, klinken nu de ponyhoefjes van manege/Stal Ebbers.
Stal Ebbers, te vinden aan de rand van het sportpark van Beek-Ubbergen, is een familiebedrijf, gespecialiseerd in het lesgeven aan kinderen van beginner tot gevorderde, van recreatie- tot wedstrijdruiter. Ook volwassenen kunnen er terecht. De lessen worden gegeven door enthousiaste, gediplomeerde instructrices.
Route:
Loop door tot je op de parkeerplaats staat midden tussen de sport faciliteiten.
Laantje naar het sportpark
De toerit naar het sportpark is voorzien van een aantal laanbomen. Zo fiets je 's zomers in de schaduw en geniet je als het buitensport seizoen weer begint. Ook stedenbouwkundig is het een aardige landschappelijke inpassing van deze gebouwen in het landschap, en geeft deze manier de grens van het sportpark extra cachet.
Route:
Loop rechtdoor op de splitsing en volg de weg over het laantje richting het sportpark.
Loop door tot je vlak voor de parkeerplaats ongeveer bij het einde van het laantje bent en kijk achterom.
Tennisvereniging: de Oorsprong
Veel gezelligheids- en sport verenigingen van Beek Ubbergen zijn ondergebracht op het sportpark langs de rondweg, net buiten Beek Ubbergen. Op het sportpark van Beek Ubbergen vind je ondermeer tennisvereniging de Oorsprong, voetbal vereniging BVC '12 en een pentaque vereniging. Ook het Wylerbergmeer dat ooit een buitenbad was, maar nu weer een natuurlijke uitstraling heeft, hoorde tot het sportpark.
Wellicht is ook de kantine in het voor en naseizoen geopend voor de wandelaar, voor een kopje koffie.
Route:
Loop verder naar het einde van de parkeerplaats en neem het fietspad dat in de linker achterhoek verder over het sportpark loopt.
Petanque vereniging
Petanque Vereniging Beek heeft een gebouw, waar regelmatig petanque of wel jeu de boules gespeeld wordt op hoog niveau door een groep enthousiaste leden.
Zij doen mee in de regionale competitie.
Jeu de boules, een goed gevoel!.
Route:
Loop verder over het fietspad tot het op een parkeerplaats uitkomt.
Loop door tot de tweede rij met parkeervakken, waar rechts aan het eind van de rij parkeervakken de ingang van het Wylerbergmeer ligt.
Parkeerplaats Wylerbergmeer
Deze parkeerplaats is aangelegd voor wie als dagrecreant wil genieten van het Wylerbergmeer. Hoewel het betaald parkeren is, kan je van hier uit goed starten voor een stevige wandeling door het afwisselende landschap rondom het Wylerbergmeer.
Gebruik hiervoor de optie stel zelf je wandeling samen uit het wandelingen menu in de blauwe balk op de site.
Route:
Neem de voorlaatste rij parkeervakken, loop naar achter door de rij parkeervakken tot je achter op de parkeerplaats door een hekje, het recreatieterrein Wylerbergmeer op loopt.
Ingang Wylermeer
Verschillende routes komen op dit punt samen. Zowel het wandelpad langs het Wylerbergmeer als het pad dat via de betaalde parkeerplaats voor gasten van het Wylerbergmeer verder de Ooipolder in loopt.
Route:
Neem het paadje langs het Wylerbergmeer in Noordelijke richting. (Dit is met het meer rechts van het pad.)
Loop door tot je in de bocht rechts van het pad tussen de bomen door een speeltuin ziet liggen.
Speeltuin Wylerbergmeer
Hert recreatiepark Wylerbergmeer is door de beheerder, RGV, voorzien van een speeltuin. 's Zomers is het een drukte van belang met badgasten, dagjesmensen en voorbijgangers die langs de plas verkoeling zoeken. Ook op minder warme dagen, kun je er prima vermaken in deze speeltuin.
Route:
Loop verder tot het pad een bocht naar links maakt en rechts van het pad een bankje staat.
Bankje met uitzicht
Bankje met uitzicht over een rustiger deel van het Wylermeer. Geniet op stille dagen van de weerspiegeling van de bomen in het water. Of oefen eens: De zon in het water te kunnen zien schijnen (=kunnen verdragen dat een ander ook iets krijgt).
Route:
Loop door tot waar het paadje de recreatieplas Wylerbergmeer verlaat.
Toegang Wylerbergmeer
In de zomer is het op mooie dagen vaak een drukte van belang rondom het Wylerbergmeer. Niet alleen badgasten, maar ook fietsers en wandelaars genieten van het water, dat langzaam door deze plas richting de Ooipolder stroomt. Vandaar dat het Wylerbergmeer verschillende ingangen heeft. Dit is de ingang voor wandelaars en fietsers.
Om het toeristenverkeer in goede banen te leiden is er in het verleden veel infrastructuur aangelegd. Daarna ging de natuur zijn gang. De overhangende takken bij het fietspad geven de plek iets mystieks en camoufleren het feit dat alles rondom het Wylerbergmeer ooit op de tekentafel gepland werd. Zijn dit nu te fors uitgegroeide takken die de veiligheid bedreigen of is het project op deze manier natuurlijker geworden dan de tekenaar zich ooit kon voorstellen?
Route:
Loop door het hek en sla rechts af.
Loop verder tot je links van het pad een stroompje ziet.
Stuw Wylerbergmeer
Het waterpeil in het Wylerbergmeer wordt door deze stuw geregeld. Veel schoon, koel beekwater van de stuwwalhellingen bij Berg en Dal stroomt af naar deze plas. Hierdoor wordt het water langzaam ververst met koel beekwater en blijft de plas op natuurlijke wijze redelijk vrij van algen.
Algenbloei treedt alleen op in warm water.
Op rustige dagen kun je genieten van het geluid van kabbelend beekwater.
Route:
Neem het fietspad met het watervalletje aan je linker hand.
Loop een paar meter en neem het paadje dat rechts het recreatiegebied ingaat.
Blijf het paadje volgen en houdt steeds het meest linkse pad aan.
Loop een heel stuk door het bos aan de rand van het water.
Loop verder tot je links over het water kan kijken en rechts een meidoorn heg staat.
Meidoornheg
Het Wylerbergmeer is aangelegd als recreatieplas. Het veld voor de dagrecreatie is hier gescheiden door een pad met natuurlijke vegetatie en langs de waterlopen, begrensd door een doornige Meidoornhaag.
Meidoornheggen passen prima als natuurlijke afscheiding in het landschap van de uiterwaarden.
Route:
Loop verder tot je vlak bij de provinciale weg op een knooppunt van wandelwegen staat.
Achteringang Wylerbergmeer
Zo dicht langs de provincale weg voor het hek van het Wylerbergmeer heb je nog nauwelijks een idee van de prachtige landschappelijke oase met veel water, die achter het hek schuilgaat.
Nieuw knooppunt.
Route:
Neem het fietspad dat langs de provinciale weg loopt en sla rechts af.
Loop door tot waar het fietspad een bocht naar links maakt op de provinciale weg over te steken en kijk naar het witte stalen kolos dat zich voor je bevindt.
Kunstwerk: Dagjes Toerist
Van de serie kunstwerken in deze stijl, die op verschillende plaatsen langs de snelweg te vinden zijn, is dit een recente remake. Voor publiciteit langs de provinciale weg, vlak voordat je de grens overgaat, is dit een echte eye catcher. Meestal is er een relatie tussen het in staal uitgebeelde tafereel en de plaats waar het beeld te vinden is.
Route:
Steek de provinciale weg over en let op het stoompje. Loop richting de put waar het stroompje in verdwijnt.
Waterkunstwerk
Water speelt in Berg en Dal in de geschiedenis van de wasserijen een grote rol. Uitgebeeld zijn de put als bron van water en de wateruitstroom. Deze voortdurende waterstroom was mede de bron van welvaart in wasindustrie rondom Beek-Ubbergen. Ook de voortdurende waterstroom is heeft niet kunnen voorkomen dat de wasserijen gesloten zijn, door uitvinding van de wasmachine. Om dit te vertalen naar beelden, eindigt de waterstroom in een put.
Route:
Volg het stroompje stroomopwaarts en steek de weg over.
Neem aan de overkant het paadje dat langs het stroompje het bos ingaat en loop door tot je op de splitsing van paadjes bij een bruggetje over de beek uitkomt.
Bruggetje over de Beek
In de dalen van de Duivelsberg stromen kleine beekjes. Ze voeren het kwelwater uit de stuwwal af naar de Waal. Hier kruist het wandelpad zo'n beekje met een bruggetje. Let ook eens op het waterkunstwerk dat aan de overkant van de weg staat. Bureau van den Eerenbeemt adviseerde de gemeente Beek-
Ubbergen om waterstromen door middel van het project Water Werkt weer zichtbaar te maken in- en rondom de dorpen. Beek is van oudsher bekend wegens het schone water van deze beken. Er waren allerlei wasserijen voor de burgerij uit Nijmegen gevestigd. Het kunstwerk is geïnspireerd op een aantal spoelbekkens van deze wasserijen.
Route:
Neem vanaf het bruggetje over de beek het paadje richting de parkeerplaats.
Sla links af op de asfaltweg (Rijksstraatweg).
Ga rechtdoor bij de eerste weg naar links.
Loop door tot je links van de weg een gat in de heg ziet liggen.
Sla links af en loop door het gat in de heg. Achter de heg ligt een waterbekken.
Wasbekken
Van oudsher staat de streek rondom Beek en Ubbergen bekend om het heldere water dat via kleine stroompjes uit de stuwwal richting de uiterwaarden loopt.
Vanwege het heldere water ontstond al vroeg in de geschiedenis een huisindustrie van kleine wasserijen. Voor de introductie van de wasmachine vond het wassen plaats in dit soort wasbekkens. De wasvrouwen deed hun was in dit soort ondiepe wasteilen. Vervolgens werden de lakens te drogen gelegd op de bleek, graslanden, of over de meidoornheggen. De zon zorgde ervoor dat het grauwe linnen wit bleef. Op het hoogtepunt van de deze was-industrie, werd bleekmiddel uitgevonden. Ook toen lagen de lakens nog te bleken in de zon. Ze werden hagelwit. Na de opmars van de wasmachine, verdween deze traditie uit het dorpsbeeld.
Route:
Loop terug naar de asfaltweg (Rijksstraatweg) en vervolg je route.
Loop door tot de weg naar links bij huisnummer 311. (Hier staat een bordje Beekseroute).
Herenboerderij de Eland
Hier nabij Rijksstraatweg nummer 180 start de Beekseroute. Het gebouw naast dit startpunt is een rijksmonument. Het is een herenboerderij gebouw rond 1875.
Naast Boerderij de Eland is een wasbekken uit de tijd van de vele wasserijen uit de tijd van Beek.
Route:
Neem de Rijksstraatweg richting nummer 301 en kijk tegenover dit huis in de betonnen wand links van de weg.
Kwel in de helling
Dat uit de stuwwal water naar buiten treedt, ook wel kwelwater genoemd, kun je hier goed zien. Het heldere water komt hier door de opening uit de helling tevoorschijn en wordt oppervlakkig door goten afgevoerd.
In Beek en ook hier in Berg en Dal waren er in de vorige eeuw verschillende wasserijen gevestigd. Zij gebruikten dit heldere bronwater om de was en de bleek te verzorgen voor de rijke Nijmeegse families. Het linnengoed werd op de bleek (grasveld of soms de heg) te drogen gelegd, zodat het linnen mooi wit werd in de zon. Linnen had de sterke neiging grauw te worden.
Route:
Loop verder door de Rijksstraatweg tot je bij nummer 160 (links van de weg) aankomt.
Voormalig grenskantoor
Onderaan de Vossenberg ligt het voormalige grenskantoor van de Duits-Nederlandse grens van voor de annexatie van Duits grondgebied. Nu is het een driedubbele woning. Het douanekantoor uit 1929 is rijksmonument.
