Wandelen in Persingen

Beginpunt: Natuurontwikkeling 't Zwanenbroekje
Eindpunt: Natuurontwikkeling 't Zwanenbroekje
Lengte: 19,3 (km)
Aantal bezienswaardigheden: 135
 

Parkeren:

• Parkeerplaats 't Zwanebroekje
  nabij Persingensestraat 4
  6575 JB  PERSINGEN

Openbaar vervoer:

• Geen gevonden

Horeca:

• Camping
• Restaurant Haus Polm
• RVG Café Wylerbergmeer
• Restaurant Tante Koosje
• Golden Tulip Val Monte
• Pannenkoekenhuis de Duivelsberg

Links:

• Deze wandeling in tegengestelde richting
• Print deze wandeling
• Deze route op je mobiel wandelen
• Detailkaart bij deze wandeling
• Bekijk deze wandelroute op Google Earth
• Download de wandelroute op je GPS (GPX)
• Deze route als lijst met coördinaten

Tweeten

Vanaf de dijk rondom het kerkje bij Persingen heb je sinds enige jaren een prachtig uitzicht over het uiterwaarden landschap rondom Persingen. Op verschillende punten in het voormalige cultuurlandschap is aan natuurontwikkeling gedaan. Zoals hier bij het MEER in het 't Zwanenhoekje, waar het wemelt van de "wintergasten" en "doortrekkers", zoals zwanen, reigers, ooievaars, ganzen, etc.

Route:

• Loop in noordelijke richting (dit is de asfaltweg richting de bebouwing met de kerk links van de weg).
• Loop een klein stukje en bekijk het weiland links van de weg.

Alle ruimte op de terp van Persingen werd intensief gebruikt. Er was vroeger vrijwel altijd een stukje hooggelegen grond vrij van bebouwing voor het vee. Bij hoogwater kon, en kan ook nu nog het vee toch naar buiten bij hoog water. Zo wordt werkelijk elk stukje grond nuttig gebruikt.

Route:

• Loop een stukje verder tot je links van de weg een kerkgebouw ziet liggen.

Het kerkgebouw van Persingen is een klassiek voorbeeld van de Oudhollandse baksteen architectuur. Dat hier oude bakstenen zijn gebruikt, is te zien aan het formaat en aan het feit dat ze iets rond zijn. Deze rondingen zijn ontstaan bij het handmatig uitstorten van de klei uit de houten vormen. Bij geperste baksteen (vanaf de industriële revolutie) heb je dit verschijnsel niet meer, de stenen worden dan machinaal geperst en vallen op een lopende band. Ze zijn meer uniform.

Route:

• Loop verder tot je net na de kerk links en rechts van de weg bebouwing ziet staan.

Persingen bestaande uit een klein aantal boeren erven, een voormalig dorpscafé, een prachtige oude kerk en een pastorie. Alle gebouwen zijn gebouwd op een verhoging in het landschap. Van oorsprong werden nederzettingen gebouwd op de strandwallen, maar hier kun je zien dat de mens ook zelf handmatig terpen heeft opgeworpen. Op deze verhogingen in het landschap houdt je bij hoog water de voeten vrijwel altijd droog.

Route:

• Loop met de bocht naar rechts mee en loop Persingen uit.
• Loop over het asfalt tot je links van de weg een ooievaarsnest ziet staan.

Overal in de uiterwaarden langs de grote rivieren staan palen als welkom voor de rondtrekkende ooievaars. De laatste jaren neemt door het veranderde gebruik van de weilanden in de uiterwaarden, het aantal kikkers en muizen toe. Hiermee houdt het aantal ooievaars gelijke tred. Zij vinden nu voldoende voedsel.
De paren broeden graag op een wagenwiel hoog boven het landschap. Vandaar dat je overal deze palen ziet verschijnen. En maar hopen dat er een paartje neerstrijkt.

Route:

• Loop verder tot je links van de weg een camping ziet liggen.

Hier midden in de Ooijpolder kun je op Camping "De Weijde Blick" genieten van de rust en de stilte. De camping is aangesloten bij de Alleen bij de Nijmeegse vierdaagse in juli zijn hier veel kampeerders.

Route:

• Blijf de asfaltweg volgen tot je een grote provinciale weg kruist.

Voor fietsers en wandelaars die willen genieten van de natuur en de uitzichten in de Ooijpolder, is dit een leuke plek om de broodjes en de ranja te nuttigen.

Route:

• Loop richting de stuwwal en Beek-Ubbergen de ooipolder uit.
• Loop om de rotonde heen en blijf de weg rechtdoor volgen.
• Loop veder tot je bij de afslag naar het Wylermeer uitkomt.

Let bij deze afslag eens op het ruisen van de bladeren van de abelen, de grote bomen, die aan de weg rand staan. Ook op de structuur van de stam kun je in zomer en winter bij het langslopen een tweede blik werpen.

Route:

• Neem vanaf de splitsing de weg richting recreatiegebied het Wylermeer.
• Loop door tot je in de verte de eerste bocht in de weg kunt zien liggen en een bosje van populieren ziet.

Deze boomgroep bestaat uit een populierensoort, de witte abeel. Niet alleen hun stam is bijzonder door de ruitvormige tekening, ook de bladeren ruizen in de wind. De onderzijde van de bladeren is wit behaard, de bovenzijde donkergroen. Als je even stil staat en naar het beeld van de ruisende bladeren kijk en luistert, zie je misschien zelf waarom deze routemakers enthousiast zijn over deze boomgroep.

Route:

• Loop twee keer door een zigzag tot de weg zich splitst bij een manege.
• Loop hier verder richting de ingang van de parkeerplaats van het Wylerbergmeer (links aanhouden op de splitsing bij de manege).
• Loop door tot je bij de ingang van de parkeerplaats bent.

Aan de rand van de parkeerplaats van het Wylerbergmeer staan deze slagbomen. In de zomermaanden maken vele toeristen gebruik van deze parkeerplaats om te recreëren langs de rand van het Wylerbergmeer. Zo leiden ze de grote stroom toeristen in goede banen. Er is wel parkeergeld verschuldigd.

Route:

• Loop de parkeerplaats op en loop rechtdoor naar achter, tot je in de hoek van de parkeerplaats bent.

Deze parkeerplaats is aangelegd voor wie als dagrecreant wil genieten van het Wylerbergmeer. Hoewel het betaald parkeren is, kan je van hier uit goed starten voor een stevige wandeling door het afwisselende landschap rondom het Wylerbergmeer.
Gebruik hiervoor de optie stel zelf je wandeling samen uit het wandelingen menu in de blauwe balk op de site.

Route:

• Neem de voorlaatste rij parkeervakken, loop naar achter door de rij parkeervakken tot je achter op de parkeerplaats door een hekje, het recreatieterrein Wylerbergmeer op loopt.

Verschillende routes komen op dit punt samen. Zowel het wandelpad langs het Wylerbergmeer als het pad dat via de betaalde parkeerplaats voor gasten van het Wylerbergmeer verder de Ooipolder in loopt.

Route:

• Neem het paadje langs het Wylerbergmeer in Noordelijke richting. (Dit is met het meer rechts van het pad.)
• Loop door tot je in de bocht rechts van het pad tussen de bomen door een speeltuin ziet liggen.

Hert recreatiepark Wylerbergmeer is door de beheerder, RGV, voorzien van een speeltuin. 's Zomers is het een drukte van belang met badgasten, dagjesmensen en voorbijgangers die langs de plas verkoeling zoeken. Ook op minder warme dagen, kun je er prima vermaken in deze speeltuin.

Route:

• Loop verder tot het pad een bocht naar links maakt en rechts van het pad een bankje staat.

Bankje met uitzicht over een rustiger deel van het Wylermeer. Geniet op stille dagen van de weerspiegeling van de bomen in het water. Of oefen eens: De zon in het water te kunnen zien schijnen (=kunnen verdragen dat een ander ook iets krijgt).

Route:

• Loop door tot waar het paadje de recreatieplas Wylerbergmeer verlaat.

In de zomer is het op mooie dagen vaak een drukte van belang rondom het Wylerbergmeer. Niet alleen badgasten, maar ook fietsers en wandelaars genieten van het water, dat langzaam door deze plas richting de Ooipolder stroomt. Vandaar dat het Wylerbergmeer verschillende ingangen heeft. Dit is de ingang voor wandelaars en fietsers. Om het toeristenverkeer in goede banen te leiden is er in het verleden veel infrastructuur aangelegd. Daarna ging de natuur zijn gang. De overhangende takken bij het fietspad geven de plek iets mystieks en camoufleren het feit dat alles rondom het Wylerbergmeer ooit op de tekentafel gepland werd. Zijn dit nu te fors uitgegroeide takken die de veiligheid bedreigen of is het project op deze manier natuurlijker geworden dan de tekenaar zich ooit kon voorstellen?

Route:

• Loop door het hek en sla rechts af.
• Loop verder tot je links van het pad een stroompje ziet.

Het waterpeil in het Wylerbergmeer wordt door deze stuw geregeld. Veel schoon, koel beekwater van de stuwwalhellingen bij Berg en Dal stroomt af naar deze plas. Hierdoor wordt het water langzaam ververst met koel beekwater en blijft de plas op natuurlijke wijze redelijk vrij van algen. Algenbloei treedt alleen op in warm water.
Op rustige dagen kun je genieten van het geluid van kabbelend beekwater.

Route:

• Neem het fietspad met de ingang van het Wylerbergmeer aan je rechter hand.
• Loop ongeveer 5 meter door tot je links van het pad een doorzicht hebt op een meertje.

Waar het Wylermeer aan een zijde ontwikkeld is voor de dagrecreant, is hier aan beide kanten van het watertje de natuurlijke ontwikkeling van de bosschages gerespecteerd. Je hebt tijdens de wandeling spectaculair doorzicht op iets dat lijkt op een natuurlijke plas. Het beeld deed ons denken aan een Zweeds meertje. Vooral bij windstil weer, weerspiegelen de bomen zich in het water.

Route:

• Loop verder met een aantal bochten door een bos heen tot je op een brug uitkomt.

Rondom het kunstmatig aangelegde Wylermeer heb je verschillende waterlopen. Ooit, ver voor de kanalisatie van de grote rivieren met kribben in dit gebied, heeft het landschap er zo uitgezien. Een netwerk van stroompjes en kanalen met daartussen laag liggende drassige bloemrijke graslanden.
Heb je de vissen wel gezien, die hier in dit vrij rustige water leven? Gooi er maar eens een stukje brood, een regenworm of ander visvoer erin.

Route:

• Loop verder tot je na de brug op een splitsing van wegen staat.

Vlak bij het Wylerbergmeer liggen uitgestrekte landbouwvelden in de uiterwaarden van de Waal. De rivierklei gemengd met zand van de Waal zorgt ervoor dat de landbouwgronden vruchtbaar zijn. Na het oogsten in nazomer en na het ploegen in het voorjaar kun je goed zien hoe vet de klei is. Vroeger, omstreeks 1950 werd hier nog veel rogge en andere korensoorten verbouwd, maar tegenwoordig wordt er vooral maïs verbouwd.

Route:

• Neem de weg langs de landbouwgronden en de Große Wässerung.
• Loop door tot ongeveer 30 meter voorbij aan het punt waar de weg een bocht naar rechts maakt en kijk rechts van het pad.

Langs het pad is een laantje van Paardekastanjes geplant. In het voorjaar bloeien ze met prachtige kaarsen. In de herfst kleuren ze geel en ligt de grond bezaait met de stekelige bolsters en glimmende kastanjes.
Een kastanje in je broekzak voorkomt vermoeide benen. Het extract van Paardekastanjes blijkt een gunstige invloed te hebben op de doorbloeding van de beenaderen.

Route:

• Loop een paar meter door en kijk opnieuw rechts van het pad.

Vooral in Duitsland en ook bij onze zuiderburen hebben sommige wandelpaden een rijke historie met een spirituele betekenis. Het zijn voetpaden, die pelgrimsplaatsen met elkaar verbinden.

Onduidelijk is voor ons waar deze Pilgerweg onderdeel van is. Verbindt deze de Stiftkirche van Kranenburg, met die van het Duitse bedevaartsoord Kevelaer? Zijn het routetrajecten van het netwerk van pelgrimswegen, die allemaal uiteindelijk uitkomen bij Santiago de Compostella of is het een van de vele wegen, die naar Rome leiden?

Route:

• Loop een paar meter verder en kijk opnieuw rechts van het pad.

Om de grens tussen Nederland en Duitsland te markeren zijn overal langs de grens met de nodige tussenafstand dit soort grenspalen geplaatst.
Je staat hier bij Grenspaal 641 en dat betekent dat de wandelroute hier een stukje Duitsland ingaat/uitkomt.

Route:

• Loop door tot je op een splitsing van wegen uitkomt en kijk links van het pad in de berm.

Verschillende landen in Europa kennen een netwerk van lange afstandspaden. De bekendste paden die dwars door Europa lopen zijn met rood witte markeringen aangegeven. Nederland kent daarnaast ook rood geel gemarkeerde lange afstandsroutes van de Wandelsportbond. Duitsland heeft ook nog Pilgerpfaden (Pelgrimswegen), oude wegen naar heilige plaatsen, zoals bijvoorbeeld naar Sante Maria de Compostella in Portugal. Deze laatste wegen zijn met blauwe bordjes met een gele schelp (de St Jacobsschelp) gemarkeerd.

Route:

• Neem vanaf de splitsing de weg richting de boerderij.
• Loop een klein stukje en bekijk de heg links langs de rand van de weg.

Meidoornheggen zijn vaak kenmerkend voor het uiterwaardenlandschap. Voor de uitvinding van het prikkeldraad, het ideale middel om het vee binnen het weiland te houden.
Het Nederlandse Cultuurlandschap zet zich in deze meidoornheggen te bewaren. Deze werden in het verleden vaak gerooid, ook omdat heggen meer onderhoud vragen dan paaltjes met prikkeldraad. De heggen zijn een goede schuilplaats voor zangvogels en dragen zo bij aan de biodiversiteit van het gebied.

Route:

• Loop verder tot je links van de weg het boerenerf ziet liggen.

Tegenwoordig heeft een modern melkveebedrijf naast het woonhuis een grote ligboxenstal of een vrije uitloopstal. In de stal verblijven 80-150 melkkoeien. Het is een behoorlijke investering voor de eigenaar, die hij met de opbrengst van de melk terug verdient.
Een student aan Agrarische Hogeschool in Den Bosch, weet na onderzoek dat een ligboxenstal met mestopslag buiten de stal ongeveer 4.265 euro per koe kost. Een vrijloopstal met dichte vloer achter het voerhek kost 3.800 euro per koe. De dieren hebben dan in totaal 15 vierkante meter ligruimte ter beschikking.
Het voeren en melken gebeurt vaak met een robot. Een koe kan dan op elk moment van de dag langs de melkmachine lopen en wordt dan zonder menselijke tussenkomst gemolken. Hetzelfde geldt voor het voeren. Iedere melkveehouderij beschikt over een koeltank, waarin de melk een aantal dagen bewaard kan worden, totdat de tankwagen komt om de melk op te halen.

Route:

• Loop verder tot je op een kruising aankomt.

Knooppunt in de route, waar meerdere routetrajecten samenkomen. In onze software hebben we zo de mogelijkheid gemaakt, ook zelf routes samen te stellen naar eigen voorkeur.

Route:

• Neem de asfaltweg (Zum Querdamm) met het bos links van de weg. (Dit is in oostelijke richting.)
• Loop door tot je links van de weg een bankje ziet staan.

Een bankje om even uit te rusten van deze wandeling en te bekijken of het landschap er in Duitsland er anders uitziet. Het is toch echt het buitenland.
's Winters als er geen blad aan de bomen zit, kan je zien dat nederzettingen zoals Zyfflich op een strandwal in de uiterwaarden liggen. Zo waren de dorpen veilig bij hoog water van de rivier in de winter. In de zomer kijk je helaas tegen een maïsveld aan.

Route:

• Loop verder tot je tussen het stukje bos en de volgende huizen staat en over de velden kunt kijken.

Naar beide kanten van de weg heb je een uitzicht over een wijds landschap dat geheel door mensenhanden gemaakt lijkt: het dorp Zyfflich aan de horizon ligt op een zandrug. Deze zandrug is het werk van de natuur: het zand is er door de meanderen rivier in vroeger tijden afgezet.
Je ziet hier duidelijk dat Zyfflich op zo'n zandrug of (ook wel strandwal) ligt, die ooit tussen de twee rivierarmen van de Rijn is ontstaan. Vanhier loopt het landschap naar beide kanten af.
Zo'n heuvel in de uiterwaarden is handig om je huis op te bouwen. Zeker als je aan landbouw doet. 's zomers zijn akkers en weilanden in de uiterwaarden droog, maar vruchtbaar en 's winters en in het voorjaar bij hoog water houdt je het lang droge voeten op je zandrug.

Route:

• Loop door tot je vlak voor een wit huis rechts van de weg een hek ziet staan.

Wie tussen 1 juni en 1 november langs dit pad komt, kan zich laten verrassen door een bezoek aan de tuin, het Nieuwe Begin. Twee enthousiaste mensen hebben een stuk verlaten akker omgevormd tot een duinlandschap met beelden. Tussen de uitbundig bloeiende bloemen treden regelmatig de artiesten op, een Oerol festival in mini formaat.

Route:

• Loop een paar meter verder tot bij een wit huis rechts van de weg.

De vele beelden in zwarte steen bij deze oude witte boerderij met boerenschuur zijn een opvallende combinatie. De witte boerderij steekt af tegen de rest van het landschap en wordt zo tot een aandachtspunt in dit landschap. In de achtertuin van deze boerderij vind je de beeldentuin: 'Een nieuw begin'.

Route:

• Loop verder tot waar de weg splitst in een driehoekje van wegen.

Dit punt lijkt deel uit te maken van de kruisweg die rondom Zyfflich ligt. Bij het monument staat een bank voor een moment van van rust en bezinning. Waarom het Kastanienplatz heet, terwijl er hier esdoorns staan, wordt iets verderop duidelijk. Kijk je langs de afbuigende weg, dan zie je een stukje verderop een groep kastanjes staan op eenzelfde type pleintje. Beide pleintjes samen heten kennelijk Kastanienplatz.

Route:

• Ga op het driehoekje staan en kijk richting de esdoorns en de Kastanienplatz en neem de linker weg (Zum Querdamm).
• Loop ongeveer een halve kilometer tot je in het dorp op een kruising staat bij Haus Polm, het dorpscafé.

De kroeg naast de kerk komt nog veel voor in de dorpen. Het is een gebruikelijke stedenbouwkundige combinatie van een kerk, dorpscafé/restaurant met een dorpsstraat.
Men trouwde voor de wet in het gemeentehuis, de bruidsstoet ging lopend door de Dorpsstraat naar de kerk voor de inzegening van het huwelijk, waarna het feest was in het dorpscafé tot diep in de nacht. Ook 's zondags na kerktijd werd er koffie gedronken in het plaatselijke café.

Route:

• Loop een klein stukje in zuidelijke richting, richting de Kerk. (Dit is met de feestweide aan je rechter hand).

In een dorp hier in het buitenland speelt een groot deel van het leven zich af tussen kerk dorpscafé en het dorpshuis. Het dorpshuis met de schutterij en is voorzien van een Festwiese. In veel Duitse dorpen waar de dorpsspirit nog meer leeft, houdt men dit soort tradities hoog.

Route:

• Loop door tot je net voorbij de Kerk op een splitsing met een weg naar rechts uitkomt.

In het centrum van het dorp Zyfflich vind je deze kerk. De kerk stamt uit de elfde eeuw en is een beschermd monument. De kerk is vernoemd naar Martin van Tours, nu heilige en ooit bisschop van Tours in Frankrijk.
Markant detail aan het gebouw is de latei boven de deur met inscriptie. In de Tweede Wereld oorlog is deze beschadigd, maar later weer gerestaureerd. Ook het gebruik van glazuurde bakstenen en de zigzagmotieven in de bouw zijn opmerkelijk.

Route:

• Neem vanaf de kerk de grote asfalt weg die in zuidelijke richting met een aantal kronkels naar beneden Zyfflich verlaat.
• Volg het fietspad nadat je voorbij de laatste huizen bent en kijk rechts van de weg.

Waar Zyfflich zelf ontstaan is op een oude strandwal in het rivierenlandschap uit de ijstijd (verhoging in het landschap), liggen de weilanden duidelijk lager in de uiterwaarden. Graslanden op rivierklei en omsloten door meidoornhagen geven in elk seizoen een fraaie aanblik. In de zomer staat het vee buiten, in de herfst kleuren de heggen. In de winter heeft het landschap verschillende tinten van koele kleuren en het daarop volgende voorjaar bloeit alles weer volop.

Route:

• Loop ongeveer een halve kilometer verder over het fietspad tot je aankomt bij een weg van links en kijk over je schouder achterom naar Zyfflich.

Zelfs een stukje wandelen over het asfalt kan prettig zijn.
Met je blik op de horizon en de vele vogels in en boven de weiland en een dromerige koe langs de slootkant, maakt ook een gezicht op Zyfflich tot een plaatje, waarvan je in stilte samen of alleen kunt genieten.

Route:

• Loop rechtdoor nog steeds over het fietspad en ga ongeveer een halve kilometer verder tot links van de weg een meertje ligt.

Langs het pad ligt een klein water, waarin het in het voorjaar een luid gekwaak is van de vele groene kikkers. Zij produceren grote hoeveelheden kikkerdril, de eitjes van de kikker. Daaruit komen de kleine kikkervisjes en na een metamorfose (verandering) de kleine kikkers in de vroege zomer.
Salemanders en kikkers zijn een belangrijke voedselbron voor weidevogels, zoals kievit, reiger en ooievaars.

Route:

• Loop een klein eindje verder over het fietspad tot je vlak voor de rand van het landbouwgebied bent en kijk schuin naar rechts achterom.

In de verte zie je een modern boeren melkveebedrijf liggen. Waar het vroeger gebruikelijk was om stallen en woonhuis aan elkaar te bouwen tot één gebouw, staan de stallen met vrije uitloop voor de koeien tegenwoordig los van het woonhuis. De stal biedt plaats aan meer dan honderd koeien. Ook het erf is groter geworden. Waar het voeren van koeien vroeger in de winter met hooi op een kruiwagen gebeurde, gaat dat nu per tractor met een shovel. Verder is een grote silo met brokken voor de dieren. Door al deze schaalvergroting en mechanisatie is op het erf ook meer manoeuvreer ruimte nodig.
Liggen deze grote bedrijven verder van de weg in het landschap, dan is nog steeds hetzelfde gezellige landelijke beeld van kruislings liggen de daken aan de horizon zichtbaar.

Route:

• Loop verder en steek via het fietspad en de brug het water over.
• Loop door tot je bij de kruising van de provinciale weg bent.

In de jaren '80 is begonnen met het aanleggen van een nieuwe weg naar Kleef door het polderlandschap. Men is niet verder gekomen dan de aansluiting met de Bundesstraße door het Reichswald net achter Kranenburg. Inpassing van wegen in het landschap is altijd opvallend bij de Duitse wegenbouwers. De coulissen van elzen langs de afwateringssloot zijn herhaald rondom de Bundesstraße, een slimme truc waardoor deze zich onopvallend voegt in het landschap.

Route:

• Neem vanaf de kruising de provinciale weg richting Nederland. (Beek Ubbergen Nijmegen)
• Loop over het fietspad rechts van de weg tot je links van de weg een weg steil omhoog ziet gaan.

Hoewel je niet ver van Nederlandse grens verwijderd bent, ziet het landschap er meteen heel anders uit. Ander land, andere gebruiken.
Deze weg is hiervan een voorbeeld. Van de hoofdweg afslaand loopt de weg meteen steil omhoog. Typisch Duits qua aanleg: in een land met veel bergen als Duitsland zijn de ontwerpen voor tracés anders dan in Nederland. Dat zie je op dit punt meteen terug in het landschap en het landschapsbeeld.

Route:

• Loop het pad omhoog tussen de landbouwpercelen door.
• Sla rechts af op de Y-splitsing en loop een paar meter verder en kijk links van het pad naar de boomgaard.

Bij een hoogstam boomgaard heeft de appelboom of peren boom een onderstam van ongeveer 2 tot 2,5 meter hoog.
De takken van een appelboom worden in de vorm van een piratenhoed naar beneden in vorm gesnoeid en leveren op die manier maximaal appels. Vaak is er onder de bomen ruimte voor schapen of ander vee om te grazen. Zij zorgen er ook voor dat de takken de grond niet raken.
In de moderne boomgaarden hebben de appelbomen een korte onderstam van ongeveer een halve meter en kun je er goed bij als je de appels wilt plukken. Nadeel er kan geen vee onder gehouden worden. Ook het snoeien is minder ingewikkeld.

Route:

• Loop verder omhoog tot je rechts van het pad, bij een inham een bankje ziet staan.

Bankje met uitzicht over de vallei met landbouwpercelen. Zo vlak bij de grens doet het landschap meteen Duits aan. Men is beter aangepast aan landschap dat niet vlak is en heeft minder moeite met bouwen op hellingen. Wie goed kijkt bij het zonnig weer kan zelf zien dat van oudsher gebouwd werd op de meest zonnige en warme plaatsen in het landschap. Dat scheelt enorm in de stookkosten in de winter. Ook levert deze methode van het zoeken naar het juiste microklimaat een eenheid tussen natuurlijke omstandigheden en menselijk ingrijpen in het landschap. Heel anders als in Nederland, waar het landschap meestal vlak is en heel andere motieven de plaatsing van gebouwen in het landschap bepalen.

Route:

• Loop een paar meter verder en kijk naar rechts boven.

Het landbouwperceel wat je vanuit dit punt ziet, is indrukwekkend en geeft ons een idee van echt in het buitenland zijn. Vanuit elke hoek komt de helling op je af als een groot amfitheater. De heuvelachtigheid vormt kennelijk geen belemmering bij het bedrijven van landbouw op deze plaats. En als je vanaf beneden naar boven kijkt zie je de immensheid van het landschap, ten opzichte van de grootte van de mens, die het in gebruik heeft.

Route:

• Loop verder de heuvel op tot de asfaltweg een haakse bocht maakt en er een bankje staat.

Het bankje op de hoek van de asfaltweg en de bospaden is een goede plek om de meegenomen broodjes op te eten. Het ligt vlak bij de landsgrens. Voor wie vanuit het dal komt, is het een goed moment om bij te komen van de klim naar boven richting de Duivelsberg en Wylerberg.

Route:

• Neem het kleine paadje langs de rand van de akker omhoog richting de duivelsberg.
• Loop door tot je op een splitsing met een pad van links uitkomt.

De grens tussen Nederland en de buurlanden is gemarkeerd met grenspalen. Hier zie je grenspaal nummer: 635. Soms zijn het prachtige exemplaren gehouwen uit steen, soms betonnen exemplaren zoals deze. De Duivelsberg behoorde voor de oorlog aan Duitsland. De grenspalen zijn dus redelijk recent geplaatst en daarom in beton uitgevoerd.
Langs de hele grens zijn grenspalen te vinden; er is zelfs een grenspalen wandelroute.

Route:

• Volg het pad langs de rand van het landbouwperceel omhoog, met rechts van het pad het bos.
• Loop langs de rand van het landbouwperceel tot je op een splitsing met een pad naar rechts uitkomt.
• Sla hier rechts af en loop door het bos tot je op een splitsing van paden bij een parkeerplaats uitkomt.

Pannenkoekenhuis de Duivelsberg is al meer dan 50 jaar een begrip op de Duivelsberg. Je kunt in deze oude boerderij heerlijk pannenkoeken eten. Het terras op het zuiden is in de zomer druk bezocht door wandelaars en dagjesmensen. Het pannenkoekenhuis dankt zijn naam aan de Duivelsberg, waarop vroeger een motte (een verdedigingsburcht) te vinden was.

Route:

• Neem het bospad dat achter Pannenkoekenhuis de Duivelsberg het bos inloopt.
• Sla links af op de Y-splitsing en neem het kleine paadje langs de weilanden.
• Loop door tot je de weilanden goed kunt overzien.

Het landschap rond de Duivelsberg wordt gekenmerkt door steile heuvels begroeid met bos afgewisseld met kleinschalige weilanden en akkerbouw. Hier kijk je uit over zo'n kleinschalig weiland. De kleinschaligheid en de afwisseling geven het landschap zijn charme.

Route:

• Loop door tot je op een kruising met een breed bospad uitkomt.

Om met de software van dit wandelproject verschillende routetrajecten aan elkaar te zetten is een knooppunt nodig. Op deze locatie vind je zo'n knooppunt. Met de routeplanner op de website kun je gebruik maken van dit knooppunten systeem om rondjes naar eigen voorkeuren te plannen en gratis te printen net zoals deze wandeling.

Route:

• Neem het paadje dat richting het hekje loopt.
• Loop achter het hekje de trap naar beneden tot ongeveer halverwege.

Om de erosie van dit recht lopende pad op deze zeer steile helling tegen te gaan, is hier een trap aangelegd. Zo'n pad slijt minder snel uit. De terreineigenaar verzoekt je daariom ook op het pad te blijven.

Route:

• Loop de trap verder af naar beneden.
• Op de kruising in het dal rechtdoor, opnieuw de heuvel op en daarna weer een klein stukje naar beneden tot je in een beukenbos staat.

Beukenbossen op deze schrale gronden hebben vaak geen ondergroei van kruiden. Het dichte bladpakket dat hier vrijwel onverteerd blijft liggen, geeft de voorjaarsbloeiers weinig kans te kiemen.
Is de helling nog steiler, dan blaast de wind de helling schoon en vind je hier tapijten van verschillende groene mossen. Dit is aan de randen vaak te zien. Het is de moeite waard eens op die verscheidenheid te letten. Er zal een wereld van variatie voor je opengaan.

Route:

• Loop door over het pad tot je rechts van het pad een weiland ziet liggen.

Dit perceel heeft een heel schuine helling. Zoiets zie je in Nederland alleen in Zuid- Limburg, in het kalkgebied. Deze hellingen in de stuwwal zijn ontstaan in de laatste ijstijd.
Let eens op de verscheidenheid van bomen en struiken in de randen, die dit weiland omsluiten. Je vindt er meidoorn, sleedoorn, wilde rozen, kardinaalsmuts en veel hazelaars. Ook staan er hier en daar wilde kersen en lijsterbessen. Kortom veel voedsel voor de vogels en de kleine knaagdieren.

Route:

• Volg het pad met de bocht mee naar rechts en loop langs de rand van het landbouwperceel naar beneden.
• Loop door tot het pad een beek kruist.

In de stuwwal zitten veel niet voor water doorlaatbare leemlagen. Het regelwater wat hier in dit gebied dus valt, wordt oppervlakkig afgevoerd naar de zijkanten van deze ijstijd stuwwal.
Zo ook dit beekje, dat zomer en winter water voert. De temperatuur van het water is altijd ongeveer acht graden Celcius, de temperatuur van het grondwater.

Route:

• Steek de beek over en loop door tot je op een splitsing van paden uitkomt.

Op de kaart staat de naam Filosofendal en onze vriend Google had hierover geen nadere informatie. Weet iemand waar dit dal deze naam gekregen heeft?

Route:

• Volg het pad door het Filosofendal naar beneden het bos in en sla meteen links af op de Y-splitsing.
• Volg het kleine paadje de helling omhoog en sla links af op de splitsing bij de haarspeldbocht.
• Loop door tot je op een weiland staat.

Heb je de prachtig uitgegroeide bomen gezien op dit weiland in het Filosofendal? Als je een boom de ruimte geeft om uit te groeien, kun je vooral in de winter zien hoe deze zich heel regelmatig zich vertakt. De vertekking is kenmerkend voor de soort.
Door schade bij ijzel, breken er soms takken uit. Die worden niet weer vervangen. Het blijven onregelmatigheden. Het is dus niet altijd de mens die schade aan de natuur veroorzaakt.

Route:

• Blijf het paadje volgen de heuvel omhoog.
• Loop door tot je op een splitsing van paden komt.

Onze wandelingen bestaan uit diverse trajecten, die aan elkaar geknoopt kunnen worden. Je kunt dus zelf ook je wandeling samenstellen met onze route planner, te vinden onder het kopje wandelingen. Hiervoor zijn knooppunten nodig. Op dit knoop[punt staat een tamme kastanje.
In de bossen rondom de Duivelsberg staan sinds de Romeinse tijd al veel Tamme Kastanjes.

Route:

• Ga met je rug richting het pad het dal in staan en neem het rechter pad op de Y-splitsing, dit is het pad met de witte paaltjes.
• Loop door tot je op een splitsing met een pad van links aankomt.

Voor het plaatsen van informatie borden hoef je niet altijd een paal in de grond te slaan. In de achtertuin van het infocentrum voor het Nederlands Cultuurlandschap kent men creatieve oplossingen.

Route:

• Neem vanaf de splitsing het pad in westelijke richting. (Dit is het pad met de witte paaltjes dat niet richting het informatiecentrum gaat.)
• Loop door tot je op een splitsing met een pad van rechts bij een bankje aankomt.

Het heuvelachtig landschap had ook al aan het begin van de vorige eeuw een grote aantrekkingskracht op de gegoede burgerij. ook zij genoten van het uitzicht naar beide kanten over de Betuwe. Enkelen kozen voor het buiten wonen, soms alleen in de zomer. Zo zijn hier net als in Oosterbeek diverse landgoederen ontstaan op de stuwwal, zoals dit landgoed De Vossenberg.

Route:

• Neem vanaf de splitsing het pad dat in noordelijke richting het bos in loopt. (Dit pad is gemarkeerd met witte paaltjes.)
• Volg het pad terwijl het langzaam aan het dal in loopt.
• Loop door tot je uitkomt op een splitsing van paden bij een bankje met mooi uitzicht.

Er liggen vele paden en paadjes over de stuwwal. Vaak volgen deze paden de hoogtelijnen, zodat je wat gemakkelijker loopt, als je eenmaal de stuwwal hebt beklommen. Met onze routes proberen we een wandeling samen te stellen waarin informatie uit diverse bronnen is verwerkt.

Route:

• Ga met je rug naar het bankje staan en neem het paadje dat rechts achter het bankje het bos inloopt (het meest rechtse paadje) en vervolgens via een aantal trapjes de helling afloopt.
• Loop door tot je aan het einde van het weiland op een T-splitsing uitkomt.

De smalle uitgesleten dalen, zoals dit Keteldal waren geliefd als woonplek voor de gegoede burgerrij die graag buiten wilde wonen. Je ziet hier aan dit Keteldal dan ook vele mooie villa's en de voormalige pensions staan. Begin van de vorige eeuw kwam het toerisme ook in deze regio op gang. Mensen verhuurden een deel van hun huis aan zomergasten, die hier graag vakantie hielden.

Route:

• Volg de weg door het keteldal in zuidelijke richting (dit is omhoog).
• Loop door tot je rechts van het pad een wegwijzer ziet staan.

Deze historische wegwijzer uit 1909 in het Keteldal verwijst naar de geschiedenis van dit gebied. De grens met Duitsland is door annexatie van Nederland na de oorlog een stuk verder richting Duitsland verlegd. In 1963 vond hier de laatste grensherziening plaats. Op de achterzijde van de wijzer staat de spreuk: "Laat vriendschap helen, wat grenzen delen".
In 2002 werd deze wegwijzer voor het laatst gerestaureerd. Op oude ansichtkaarten kun je zien hoe deze er vroeger uitzag.

Route:

• Loop verder omhoog lang het weiland tot je aan het einde van het weiland op een splitsing met een pad van links uitkomt.

Hier bovenaan het Keteldal heb je op dit knooppunt opnieuw een prachtig uitzicht over het Rijn(Waal)dal. Stel je eens voor hoe prachtig het zal zijn hier een huis op de helling te hebben en het hele jaar door van dit prachtige uitzicht te genieten.
Ook de schilders van de Haagse School hielden van dit landschap. Verscheidene plekjes in de dorpen onderaan de stuwwal werden door hen aan het begin van de vorige eeuw vastgelegd.

Route:

• Neem vanaf de splitsing het brede pad dat omhoog het bos in loopt.
• Volg het pad met de U-bocht mee tot je op een parkeerplaats uitkomt.

Op deze ruime parkeerplaats is plaats voor zes auto's. Op de borden staat evenwel dat je er niet mag parkeren. Het is dus geen plek om van hieruit te wandelen.

Route:

• Loop recht over de parkeerplaats heen naar de overkant (of loop richting de uitrit van de parkeerplaats, sla links af loop een stukje omhoog tot het einde van het hek rechts van de weg en sla daar af een klein paadje in).
• Volg het kleine paadje langs het hek de heuvel op en kijk naar links boven.

Op deze plek heeft het hoge tramweg viaduct gelegen. De tram maakte hier een keerlus om hoogte te maken en zo de stuwwal op te komen, door hier op deze plek boven het pad via een hoog ijzeren viaduct het dal over te steken.
Voor foto's hiervan en van het tracé, zie:de website van oude ansichtkaarten van "Oud Beek".

Route:

• Loop verder het paadje omhoog via de trapjes.
• Loop door tot je op een asfaltweg uitkomt en sla rechts af.
• Loop door tot de eerste inrit van een huis links van de weg.

Met even goed zoeken, zie je hier nog een van de vele bovenleidingmasten van de tramweg, die tot '57 in gebruik was. Dit was het trac´e; van die tramweg. In de jaren '60 was deze lijn niet meer rendabel en werd afgebroken. Rond diezelfde tijd werd deze villa gebouwd.

Route:

• Vervolg je weg verder over het asfalt met een bocht naar links.
• Loop door tot je rechts van de weg een inrit van een grote villa ziet liggen.

Deze buitenplaats is ontworpen in Pallacio stijl
Boven op de heuvel aangekomen, denk je toch ook een moment in Toscane te zijn. Zeker omdat ook de tuinaanleg dit beeld versterkt. De oprijlaan met de slanke cipressen zie je vaak in zuidelijke landen.
Het geheel kan ook als een verwijzing naar de Romeinen worden begrepen. Die rijke Romeinen hebben hier misschien vroeger wel geleefd. In de genen van burgers leeft die Romeinse geest dus nog steeds voort en vraagt om de aandacht van de voorbijganger voor het verleden van deze regio.

Route:

• Links naast de inrit van het huis vertrekt een klein paadje heuvel af het dal in, volg dit paadje.
• Loop een stukje door en geniet af en toe van de blik het dal in links van het pad.

Op deze wandeling kun je net als de vroegere landeigenaren telkens weer genieten van het uitzicht op een volgend dal. Zij kozen ervoor op de stuwwal hun huis te bouwen.
Ook hier raden we je aan eens in de collectie van oude foto's en ansichtkaarten van Oud Beek te kijken, om zelf te onderzoeken, hoe het landschap in 100 jaar door de mens veranderd is.

Route:

• Loop verder tot je bijna onderaan op een spitsing van paden staat bij een aantal trapjes.

Soms als het pad erg steil is, zijn er keurige trapjes in de helling aangelegd. Zodoende zijn de glibberige keileem heuvels ook bij regen goed begaanbaar voor de wandelaar. Bovendien is er minder erosie door het afstromende regenwater.

Route:

• Loop vanaf de splitsing de trapjes af tot op het asfalt.
• Steek het asfalt over en vervolg je weg over het paadje aan de overkant.
• Kijk rechts van het pad naar de bamboe.

Soms wordt Bamboe als tuinplant door tuinarchitecten toegepast in hun ontwerp. Het ruisen van de bladeren in de wind, geeft de tuinliefhebber veel rust.
Soms ontsnappen deze houtige grassen en zijn ze een ware plaag in de tuin. Doordat sommige soorten met hun wortelstokken ondergronds een stevig netwerk vormen, komen ze op niet gewenste plaatsen boven de grond. Het kan dus een onkruid zijn. Bloeit de Bamboe soms pas na jaren, dan gaan die planten dood.

Route:

• Loop verder tot je op een bredere weg uitkomt.
• Sla links af, loop een paar meter door en kijk links van het pad onder de boven tegenover de parkeerplaats.

Met het heldere bronwater uit de stuwwal was er in het dorp Beek Ubbergen waren er in de 19 e eeuw veel wasserijen. Overal in het dorp stroomt water, zijn er oude openbare wasplaatsen hersteld, zodat de geschiedenis levend bewaart blijft. Verscholen onder hoge bomen in de achtertuin van een woning een monument van de wasserij huisvlijt in Beek Ubbergen.

Route:

• Loop verder over de klinkerweg tot je een andere bredere weg tegenkomt.
• Sla links af en meteen daarna weer rechts af (De oude Holleweg in).
• Loop verder omhoog tot het asfalt een haakse bocht maakt, loop hier rechtdoor de zandweg op tot je bij een splitsing bij een huis staat.

Verspreid over de hellingen van de stuwwal rondom Berg en Dal en Beek Ubbergen vind je meerdere onder architectuur gebouwde villa's, zoals ook deze villa 't Kaempke. De soberheid van de jaren dertig is nog steeds zichtbaar in de vrijwel oorspronkelijke architectuur. Juist omdat deze villa ongeschonden de tijd heeft overleefd, is ze een aanwinst in het landschap.

Route:

• Neem het padje rechts van de poort van het landhuis.
• Loop door tot je rechts achter het gaas een houten paddenstoel en een kabouter ziet staan.

Langs de rand van de heuvels rondom Ubbergen is voor de kleinste wandelaars en hun (groot-)ouders een Kabouterroute aangelegd.
De Kabouterroute is aangegeven met houten paddenstoelen en tuinkabouters. Ze staan overal langs de route. De route ligt ook langs de beroemde Kabouterboom in het Kastanjedal. De folder met routebeschrijving is te krijgen bij de plaatselijke VVV.
Zelfs als het lopen soms nog niet meevalt, kun je vanuit de wandelwagen gefascineerd zijn door het zoeken (en vinden!) van de paddenstoelen langs de route. Maar kun je ook al herkennen welke kabouters er langs de route staan en wat hun functie of beroep is?

Route:

• Loop verder tot je links van het pad een grote tamme kastanjeboom, de Kabouterboom, ziet staan.

Wist je wel dat de Kabouterboom bij Berg en Dal de oudste tamme kastanje van Nederland is?
Kabouters zijn van oudsher bekend. Ook hun goede relatie met de paddestoel, vooral die metrode met de witte stippen en met de ring om de steel is goed. Sommige kabouters schijnen er zelfs in te wonen.
Menigeen begrijpt deze ingewikkelde relatie niet goed en vandalen hebben de kabouterboom helaas meermalen in de fik gestoken.

Route:

• Loop verder tot je op een splitsing van paden staat met een pad van links boven.

In een routenetwerk, zoals dit bij Beek-Ubbergen waarbij je uit routestukken zelf een wandeling kunt samenstellen, heb je veel knooppunten nodig. Dit is zo'n splitsing van wegen.
Hier dicht bij vind je de dikste boom van Nederland, een oude tamme kastanje, de beroemde Kabouterboom van Beek.

Route:

• Ga met je rug naar de picknickplaats staan en sla op de Y-splitsing rechts af.
• Loop verder tot je op een T-splitsing met een pad vanaf de heuvel uitkomt.

De Ravenberg is een top heuvel van de stuwwal. Het is een vooruitstekende punt, die min of meer los ligt van de rest van de stuwwal, zoals een vooruit geschoven rotspunt. Vanaf de Ravenberg heb je opnieuw twee vrij gekapte zichtassen, doorzichten op het dorp en de directe omgeving.

Route:

• Loop vanaf de splitsing bij het bankje naar de splitsing bij het hek.

In de bossen tussen de Stollenberg en de Ravenberg ligt dit knooppunt, dat enige wandelroute trajecten aan elkaar verbindt. Met de optie, "Plan zelf een wandeling", kun je vanaf diverse startpunten zelf routes maken en uitprinten. Ook vanaf dit knooppunt is dat dus mogelijk.

Route:

• Neem het pad dat vanaf de splitsing de heuvel oploopt met de heuvel duidelijk links van het pad. (Dit is het pad tegenover het pad dat via een aantal bankjes naar de top van de ravenberg loopt.)
• Loop door tot je via een aantal trapjes op een splitsing van paden uitkomt.

Met deze traptreden kan de wandelaar het laatste stukje van deze glibberige helling gemakkelijk omhoog klimmen. Het hekje, dat ook de leuning van de trap vormt, maakt het buitenlandse gevoel af. Nederland is over het algemeen vrij vlak. Hier vind je veel hellingen.
Soms is een ingreep van de mens in de natuur, zoals het plaatsen van dit hekje, geheel in balans met de omringende natuur, en versterkt een stukje civilisatie het buitenlandse gevoel van de natuur hier op de grens met Duitsland.

Route:

• Ga op de driesprong met je rug naar het trapje staan en neem het rechtse pad de heuvel op.
• Loop door tot je rechts van het pad een lariks bos ziet staan.

Lariksen zijn naaldbomen, die elk jaar in de late herfst hun naalden verliezen. In het voorjaar verschijnt een waas van fris groen om een nieuwe lente aan te kondigen. In de herfst kleuren de lariksen prachtig goudgeel. Kortom een bos wat gedurende het jaar telkens wisselt van sfeer.

Route:

• Loop verder de heuvel omhoog.
• Loop door tot je bij een splitsing van paden komt.
• Het paadje dat met de trapjes omhoog loopt brengt je met een 5 meter lopen bij een prachtig uitzichtpunt.

Wie even wil bijkomen van de het stijgen en dalen, die kan even een paar meter omhoog klimmen en genieten van het uitzicht vanaf dit kunstmatige plateau.
Het plateau ligt aan het einde van een groot dal, dat enigszins vrijgekapt is voor een prachtig vergezicht op het uiterwaardenlandschap. Zo'n vergezicht noemen we een zichtas.
Wie beter kijkt ziet dat deze zichtas ook een duidelijk point of interest heeft. (Daar waar het oog op valt, in gewoon Nederlands.)
Het beeld wordt bepaald door de kerktoren van het oude kerkje van Persingen. Fier vangt het de zonnestralen op en steken de rode bakstenen van het kerkgebouw af tegen het groene landschap van de uiterwaarden.

Route:

• Loop vanaf het uitzichtpunt met trapje naar beneden tot je op de splitsing van wandelpaadjes staat.
• Sla links af en loop door tot je opnieuw op een splitsing van bospaden uitkomt.

Om het de wandelaar gemakkelijk te maken de hellingen te overwinnen, zijn er overal trapjes aangelegd. Steile paden in een hoek op de helling veroorzaken te gemakkelijk erosie. Daarom liggen de meeste aangelegde wandelpaden dus ook evenwijdig aan de helling met een klein stijgingspercentage.

Wat is jouw beleving van dit soort mensenlijke toevoegingen als trapjes op een steile helling in de natuur, noodzakelijk vanwege de altijd aanwezige en actieve natuurkrachten? Wij mensen kunnen veel tot stand brengen, maar de invloed van de natuur is erg sterk. Dat stemt tot nadenken, toch?

Route:

• Ga met je gezicht richting de top van de heuvel staan en neem het pad naar rechts dat min of meer parallel aan de heuvel loopt.
• Blijf dit pad volgen langs de countouren van de heuvels tot het door een dalletje gaat.

Op de heuvels van de stuwwal stroomt al vele jaren ook oppervlakte water naar beneden. Het regenwater dringt natuurlijk voor een deel de bodem in en verzamelt zich op de ondoordringbare leemschollen. Waar deze lagen aan het oppervlak komen, treedt het water uit en ontstaat een er plek met kwel, een bron. Daarom komen er in dit gebied zoveel waterstroompjes voor. Als er tijden zijn, waarop de heuvels onvoldoende begroeit zijn, stroomt het regenwater voornamenlijk oppervlakkig af en veroorzaak erosie. Er ontstaan dan dit type v-vormige geulen.

Route:

• Volg het pad uit het dal weer omhoog.
• Loop rechtdoor bij de trappetjes.
• Loop door tot het pad breder wordt en je op een recreatie weide aankomt.

Het bermtoerisme was in de jaren '60, toen veel mensen hun eerste auto kregen pas echt een hit. In die tijd is dit recreatieveld kennelijk aangelegd. Of is het een verlaten akker? Als dagtoeristen bracht je met je gezin een hele zondag samen met andere gezinnen door op zo'n plak. Je ziet dat nu nog steeds bij grote steden, als Athene en Parijs. Daar gaat de Fransman nog steeds in het park zitten met een boek, een fles wijn, wat stokbrood en kaas.
Die (regionale) dagjesmensen met een gevulde picknickmand zie je hier zelden. Waarschijnlijk omdat de plek niet meer per auto te bereiken is. Nog steeds komen dorpsbewoners hier hun hond uit laten. De hond en ook de kinderen kunnen hier heerlijk even hollen.

Let ook eens op de overhangende takken van de eiken rondom het recreatieveld. Al in het vroege zomer in de warme zon is het spel van licht en schaduw genoeg om de stress van de dag liggen op je rug in gras voor een moment achter je laten.

Route:

• Volg het pad tot je iets voorbij het einde van de weide op een splitsing van paden staat bij een lindenlaan (aan je linker hand).

In het verleden is hier een prachtige Lindelaan aangeplant.
Linden staan bekend om een rijke ondergroei van allerlei vrij zeldzame planten. Vooral in het vroege voorjaar bloeien hier veel voorjaarsbloeiers. De Lindenbomen zijn mooi recht omhoog gegroeid, waardoor de laan ook in de winter als alleen de silhouetten van de bomen te zien zijn, de laan een statige aanblik heeft.

Bijen, die van bloem tot bloem vliegen maken bijna geen geluid. Gonst op een warme zomermorgen de hele laan luid van duizenden bijen, dan zijn de honingbijen bezig de nectar van bladluizen te verzamelen. Kennelijk doen ze dit vliegend, vandaar het luide gegons. Heeft het pas geregend dan zijn alle bladluizen van de bladeren afgespoeld en is het stil in de laan. De donkere kruidige honing die van deze luizennectar komt, wordt in Frankrijk en Duitsland zeer gewaardeerd. Onze imkers vinden voor deze honing hier nog maar weinig liefhebbers.

Route:

• Neem het pad links van het pad dat naar beneden gaat.
• Loop door (ongeveer 30 meter) tot je bij het uitzichtpunt bent.

Ook vanaf de Boterberg heb je een uitzicht op het kerkje van Persingen. De eeuwenoude rode bakstenen van het kerkje steken af tegen het lichtgroene landschap met een strak blauwe lucht erboven.
Het beeld zelf wordt omsloten door vliegdennen, met zomer en winter altijd een donkergroene kroon. Bij mooi weer is bij het ruisen van de wind in de kruinen het spel van schaduwen op de grond te zien, zeker als er een klein briesje staat.

In een ver verleden bij de aanleg van deze plek is dus niet alleen gedacht aan het prachtige uitzicht, maar is ook omlijsting zo ingeplant, dat deze groene bomen bijdragen aan de sfeer van de plek zelf. De plek blijft je bij en deze herinnering maakt dat je vaker terug zou willen komen om in andere jaargetijden ook te genieten van dit uitzicht.

Route:

• Loop terug naar de kruising van bospaden.
• Neem de lindenlaan richting het witte hek.
• Loop door tot je op het asfalt staat.

Aan deze zijde van de rechte lindelaan sluit een statig hek van het Gelders Landschap deze oude laan af. Linden herken je aan de broek, de wortelopslag aan de voet van de stam. In het vroege voorjaar is hier veel te zien op het gebied van voorjaarsbloeiers. De bodem zit vol met bolletjes en knolletjes, die dan volop bloeien. zoals Speenkruid en bosanemonen. Later in de zomer bloeien de Linden en verzamelen duizenden bijen de nectar voor de crèmige lindenbloesemhoning.

Een mooie laan als deze vormt voor elke natuurgenieter een uitnodiging om te gaan wandelen in het bos van Gelders Landschap. Wat zou er achter dit hek liggen? Waar gaat deze laan heen?

Route:

• Ga met je rug richting de lindelaan en het witte hek staan en sla rechts af.
• Loop door tot je op een veelsprong van paden komt waar de asfaltweg een Y-splitsing maakt.

Onder hoge bomen, vind je bij een splitsing van wegen deze kleine parkeerplaats voor ongeveer vier auto's. Het is een prima startpunt voor een wandeling door de prachtige heuvels rondom Berg en Dal, zolang je je auto hier mag parkeren van de grondeigenaar. (graag bericht, als dit niet meer mag, omdat deze parkeerplaats in de rij van startpunten is opgenomen. Het routeteam past dan de route aan.)

Route:

• Neem de asfaltweg die op gelijke hoogte blijft met de parkeerplaats aan je rechter hand.
• Loop door tot waar de asfaltweg een Y-splitsing maakt en neem het bospaadje dat rechtdoor het bos inloopt.
• Loop door tot je bij een hekje uitkomt.

Hier sta je aan de rand van het Hengstdal. De route ligt door dit dal, evenals vele andere wandelroutes en lange afstandpaden over de stuwwal van Nijmegen tot aan Beek-Ubbergen.

Route:

• Loop door het hekje en sla rechts af.
• Loop verder tot je rechts een bankje ziet staan.

Geniet eens 's ochtends vroeg op deze plek, hoe de zon door het Hengstdal opkomt en de zichtassen zich ontvouwen op het tafereel aan het einde van de zichtas.
Als aan het einde van de dag de zon weer onder gaat, komt een warme gloed je tussen de coulissen door tegemoet. Geniet eens even stil van deze beelden, net als de vele wandelaars en dagjesmensen die het slingerpaadje door het dal volgen.

Route:

• Loop via het Hengstdal (grasveld) tot je rechts van het dal een manege ziet staan.

Manege de Maartenshoeve is speciaal voor kinderen met een meervoudige handicap of kinderen in een revalidatietraject. Zij kunnen er met dieren leren omgaan en rijden zo af en toe met begeleiding door het Hengstdal.

Route:

• Loop verder tot je rechts van het Hengstdal een manege ziet liggen.

Voor wandelaars, die even uit willen rusten staat halverwege het Hengstdal een bankje. Het bankje is gericht op het zuiden. Dus al vroeg in het voorjaar en tot laat in de herfst kun je er volop genieten van de warmte.

Route:

• Loop een stukje verder en kijk richting het einde van het Hengstdal.

Wie midden in het Hengstdal staat en om zich heen kijkt, ziet dat het dal omsloten is door coulissen van bos en groen. Deze coulissen richten de blik van de wandelaar naar beide uiteinden van het dal.
Aan één zijde eindigt het dal in een bosrijke villa wijk. Aan de andere zijde grenst het dal aan de rand van Nijmegen.
Waarom is dit beeld nu zo interessant? Je oog wordt iets "weg van het midden" van de zichtas geleid met een kerktoren als "landmark". Zichtassen eindigen vaker op een landmark. Omdat hier de toren uit het midden staat en de daken van de huizen zichtbaar zijn tussen de bomen, krijgt juist de grens van de stad Nijmegen een gepast accent.

Route:

• Loop verder richting het einde van het Hengstdal, houdt links aan en loop langs de paardenweide tot je aan het einde van het dal bij de grote weg staat.

Achter sommige toegangshekken, bordjes en toegangspaadjes ligt een oase van rust verscholen. Dit soort geheimen verdient het om ontdekt te worden. ook het N-70 pad komt door dit dal.

Route:

• Volg de grote weg, langs de rechter kant van de weg met het tankstation aan je linker hand.
• Loop door tot je bij de ingang van de St. Maartenskliniek staat.

Tante Koosje biedt je een heerlijke lunch of een romantisch diner voor twee in de zonnige serre met haar prachtige tegelvloer. In de zomer kun je heerlijk genieten en uitrusten van de wandeling op het ruime terras met een mediterraans tintje. Berg en Dalseweg 359 6522 CK Nijmegen http://www.tantekoosje.nl/ 024-3222750

Route:

• Neem de weg richting de kliniek.
• Loop door tot je op de kruising voor de ingang staat.

De toegang tot de vele gebouwen van de st. Maartens Kliniek ligt hier op de hoek. In het bos hierachter liggen er verschillende gebouwen van deze kliniek.
Hier staat op de hoek ook het bord van de N70 natuurwandelroute al vele jaren een geliefd wandelpad bij velen in het Rijk van Nijmegen. Het ontstaan van de N70 wandelroute gaat terug naar 1970, het natuurbeschermingsjaar. Je wandelt met deze route over acht 'bergen' met fraaie namen zoals de Boterberg, Sterrenberg en de Duivelsberg.

Route:

• Neem de weg die links van de ingang van de kliniek tussen de huizen en de bomen verdwijnt (Holleweg) en naar beneden loopt.
• Loop naar beneden tot je links van de weg een oud boerderijtje ziet liggen.

In de verte ligt een oud monumentaal boerderijtje, vanuit de tijd voor de grote uitbreiding van de woningbouw in dit gebied.

Op de vlakkere stukken van de heuvels tussen Ubbergen en Nijmegen werd van oudsher landbouw bedreven. Door de uitbreiding van de stad Nijmegen zijn deze vlakken in de loop der jaren bebouwd, maar sommige historische gebouwen bleven in gebruik en doorstonden de tand des tijds.

Route:

• Loop verder naar beneden tot je op een veelsprong van paden uitkomt en rechts van de weg een lantarenpaal met bordjes staat.

Het aanleggen van wegen op de heuvels rondom Berg en Dal vereist de nodige moeite en veel techniek. Op dit punt komen wel heel veel wegen bij elkaar. Vandaar is deze ingewikkelde wegwijzer van straatnaam bordjes noodzakelijk.

Route:

• Loop vanaf de splitsing van wegen het bospad in.
• Loop door tot je links en zeker ook rechts van het pad gebouwen ziet liggen.

De st. Maartenskliniek bestaat uit een aantal rijen massieve bebouwing, waarvan de aparte blokken zover uit elkaar staan, dat ze allemaal kunnen genieten van het zonnetje. (schaduwlijnen). Deze bouwvolumes zijn verbonden door lange glazen constructies. Hierdoor ontstaat er tussen de gebouwen een half besloten binnenruimte, die aan één kant open is.
De st. Maartenskliniek is een opleidingsziekenhuis , speciaal voor houding en beweging.

Route:

• Loop rechtdoor en vervolg je weg tot je links van het pad een steil dal ziet liggen en rechts van het pad een water-win-put.

In de stuwwal is altijd veel regenwater opgeslagen. Via een stelsel van pijpen verbonden in deze putten pompt het waterleiding bedrijf dit water uit de stuwwal.
Via het waterleidingsbedrijf wordt het water nog een keer gezuiverd en komt het uiteindelijk bij jouw huis uit de kraan. Vroeger stroomde hier een beekje, wat je aan de overkant van de weg als een droog beekdal nog kunt vinden. Zou men niet pompen dan zou het water hier aan de oppervlakte komen.

Route:

• Loop door tot je op een Y-splitsing van beukenlanen uitkomt.

Nog niet zo lang geleden zijn de beukenlanen in deze omgeving vervangen. Zodra het dak van bladeren weer gesloten is boven het pad, ontstaat er een allee met schaduw en koelte in de zomer.
Het beleid van de huidige bosbouwers voor het onderhoud van lanen is het volgende. Zodra een laan voor meer dan de helft bestaat uit minder vitale bomen, wordt de hele laan gekapt en in één keer wordt herplant. De laanbomen zijn zo allemaal van dezelfde leeftijd.

Route:

• Loop naar beneden via de nieuwe beukenlaan (links op de Y-splitsing) tot je rechts van de weg een tussen de bomen door een villa ziet liggen. (In de winter gaat dit gemakkelijker als in de zomer.)

Tussen de bomen door is Villa Torensigt goed te zien, met name in de wintermaanden als de bomen kaal zijn.
Opvallend architectonisch detail is de hoektoren, waaraan het huis zijn naam ontleend. Vanuit de torenkamer kijk je waarschijnlijk over de boomtoppen en geniet van het uitzicht over de Waalvallei en de Betuwe.
Het bouwwerk schijnt geïnspireerd te zijn op een afgebroken kasteel ergens in het westen van Nederland dat ooit aan Johan van Oldenbarnevelt behoorde.

Route:

• Loop door tot je op een asfaltweg staat.

Statige beukenlanen doorkruisen nu nog steeds deze villawijk, die gelegen is op de flanken op de heuvels rondom Beek Ubbergen. Het zijn waarschijnlijk de oprijlanen van de buitens. In enkele gevallen zetten de lanen zich vanuit de bebouwing zelfs voort in het achterliggende bos.

Zie je het oude hekje dat toegang gaf voor voetgangers van het huis 'Torensigt'?

Route:

• Neem de asfaltweg de heuvel af.
• Loop door tot je de Rijksstraatweg kruist en kijk rechts achterom naar huize Maartenshof.

Van de lijst: "Maartenshof", villa gelegen op een markant hoog punt in de zichtas van de straatweg achter de splitsing van de J.Dommer van Poldersveldtweg. Pand bestaande uit een voorhuis van drie bouwlagen met een iets vooruitspringende middenpartij en gedekt door een zadeldakconstructie met T-vormige noklijn. In de voorgevel vier- en zesruits vensters en tuindeuren met zonneblinden. Aansluitend een lager achterhuis met verdieping onder een laag schilddak. Tegen de zuid- en oostgevel van de achterbouw verdiepingloze annexen. Datering ca.1875. Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Route:

• Sla bij de Maartenshof links af de Rijksstraatweg op.
• Loop een stukje door en kijk naar het groene hekwerk rechts van de weg bij de Refter.

Hek de Refter past bij het gebouw, wordt onderhouden en is bewaard gebleven Aandacht hiervoor vragen omdat dankzij het geld besteed aan onderhoud het geheel bewaard wordt.

Route:

• Loop verder de heuvel af richting Ubbergen tot je links van de weg op een verhoging een klein wit kerkje ziet.

Oude kerk is monument zie lijst met foto's: http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_gemeentelijke_monumenten_in_Beek_(Ubbergen)

Route:

• Min of meer tegenover het kerkje ligt een witte villa, rechts van de weg.

De witte villa valt op door vele details. Kijk bijvoorbeeld eens naar de omlijsting van het balkon. Niet alleen de balustrade is voorzien van veel details, ook de bovenkant van het balkon is prachtig vormgegeven. Aandaxcht vragen ook de staal stangen die boven en onderkant met elkaar verbinden. Hoewel ook in de ramen van het huis tweedeling (of vierdeling) is toegepast, ontstaat uit een vierdeling toch een breed middenstuk met twee smallere zijvlakken.
Hoe hoger je komt, hoe vaker je de verderling 1 tegen komt. Niet alleen in de ramen en in de zolderramen, maar bijvoorbeeld ook in de sierlijst rondom de deur en de ramen.

Route:

• Loop verder tot je rechts van de weg een baksteen villa ziet staan met een prachtig toegangshek.

Woonhuis is rijksmonument, zie lijst. Is de pastorie !!

Route:

• Loop verder tot je links van de weg achter op een groot grasveld een witte villa ziet staan.

Buiten met nog veel grond, zodat de rijkdom en de architectuur prachtig naar voren komt voor de wandelaar. Alle aandacht door deze setting omlijst door imposant groen.

Route:

• Loop verder tot je links van de weg het toegangshek van de witte villa ziet liggen.

"Beukenheim", wit gepleisterde villa met vier traveeen brede voorgevel op enige afstand evenwijdig aan de straatweg gelegen. Verhoogd middenrisaliet van twee traveeen. Zesruits vensters en tuindeuren met zonneblinden. Dakconstructie van elkaar kruisende zadeldaken boven het voorhuis. Bouwjaar 1867. Hekwerk, dat langs de straatzijden de tuin afsluit, bestaande uit afwisselend hoge en lage gietijzeren kolommen met dennenappelbekroning op een schuin afgedekt bakstenen muurtje en verbonden door gebogen en bij de ingang krullende staafijzers. Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Route:

• Blijf op min of meer dezelfde plaats staan en kijk rechts van de weg naar het huis voor de kruising.

Oubergzicht is wit gepleisterde VILLA gebouwd in de stijl van een Zwitsers chalet, bestaande uit hoofdblok, achterbouw en serre. Begane-gronds rondboogvensters met spiegelluiken, op de verdieping openslaande deuren met blinden, uitkomend op een rondom de vrije zijden van het hoofdblok door schoren gedragen balkon. Ver overstekend flauw hellend zadeldak, uitwendig zichtbare geschoorde gording en houten beschieting tegen de geveltoppen. Spijlenhekwerk langs de straatweg ca.1900-1910. Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Route:

• Neem de eenrichtingsweg (Ubbergensdijk) en loop door tot je op het einde van de straat op een T-splitsing staat en kijk links achterom.

Inrichting stedenbouwkundig van een nieuwe woonwijk in de polder. Vraag enige aandacht voor het ontwerp. Op het mooiste uitzicht een dubbele twee onder een kap.

Route:

• Loop vanaf de splitsing richting de parkeerplaats
• Loop door tot vlak voor de ingang van de parkeerplaats een weg naar links gaat en er een informatiebord staat.

Op de hoek staat een informatiebord over de flora en fauna van het bronnenbos. De paden, die gedeeltelijk over het terrein van de school lopen, zijn verhard en daardoor ondanks de drassigheid goed begaanbaar.

Route:

• Loop vanaf het infobord de parkeerplaats op.
• Loop door tot het gebouw links achterop de parkeerplaats.

Kiss and ride staat er bij deze parkeerplaats. Het is niet de bedoeling dat je hier uw auto parkeert. Je kunt er staan om je kinderen naar school af te zetten.

Route:

• Loop over de parkeerplaats naar achteren.
• Loop voorbij het hek tot je in een Berkenlaantje staat.

Berkenlaantje Ineke schrijf t hier wel wat over. Let een op de witte stammen.

Route:

• Loop een stukje verder en zie links van het pad de bomen met de voeten in het water staan.

Ooijbos Info opzoeken, grienden in aanleg hier. wiki: Ooibos is op natuurlijke wijze ontstaan bos langs rivieren. Ooi is een oud woord voor nat terrein nabij een rivier (cf. Duits: Au en Auwald). De aanwezigheid van dit biotoop is een belangrijke voorwaarde voor een natuurlijk riviersysteem. Waar rivieren bedijkt zijn en uiterwaarden het beeld bepalen zijn de bossen in de afgelopen eeuwen vrijwel overal omgevormd tot weidegrond en hooilanden. Zachthout van de ooibossen:Schietwilg en kraakwilg domineren het zachthoutooibos, ze zijn vaak aangeplant. Daarnaast kunnen lagere bosschages ontstaan met amandelwilg, bittere wilg en katwilg. Langs Rijn en Waal komt ook de zwarte populier

Route:

• Loop verder over het pad tot je links van het pad een schoolgebouw ziet liggen.

Havo Notre Dame des Anges is een kleine school, maar in meer dan één opzicht een grote Havo.
De school heeft een rijke geschiedenis van meer dan 100 jaar, maar staat met beide benen in de tegenwoordige tijd. Halverwege het schooljaar 2010-2011 is een compleet nieuw gebouw gerealiseerd midden in de natuur. Notre Dame is de enige categorale Havo van Nederland. Onze school is een onafhankelijke, eigenzinnige eenpitter, die samenwerkt met anderen waar mogelijk. De school heeft 570 leerlingen, die we graag als individu zien en waarderen

Route:

• Neem vanaf de splitsing van paden het pad richting het schoolgebouw.
• Kijk naar de vijver direct links van het pad.

Water uit de stuwwal zorgt ervoor dat dit gebied zo drassig is. Het was dus makkelijk hier met zuiver bronwater een meertje aan te leggen. Maar de rietsigaren Lisdodde, wijzen op een zekere vervuiling van voedselrijk water. De grote lisdodde is een zeer algemene plant en komt voor aan waterkanten in zeer voedselrijke omstandigheden en in zure, voedselrijk wordende vennen en plassen. De plant komt niet voor aan grote open wateren. De plant kan zich onder gunstige omstandigheden door middel van zijn wortelstokken snel verspreiden en speelt vaak een belangrijke rol bij het verlanden van ondiep water

Route:

• Loop verder tot je op de hoek van het schoolgebouw een rond bosje wilgen ziet staan met een bankje erin.

Bankje gevlochten van wilgententen. Uitnodigend Rond vormgegeven om samen in te gaan zitten en door een beperkte ruimte een goed gesprek van mens tot mens te hebben. Helaas is ook hier de goede intentie zonder voortdurende aandacht te snel vergaan.

Route:

• Sla rechts af en loop een stukje parallel aan de gevel van het schoolgebouw tot je links van het pad opnieuw een bankje van Wilgentenen ziet staan.

Natuur en kunst gemaakt van levende natuur behoort kennelijk tot de visie die deze scholengemeenschap haar leerlingen wil meegeven. Geniet als passant van de uitnodigende rust en stilte van deze plek, bij voorkeur na schooltijd, in het weekend of tijdens de schoolvakanties.

Route:

• Loop verder langs het schoolgebouw op en houdt rechts aan tot je bij een betonnen kunstwerk staat.

Kunstwerk een van de velen, maar deze is van beton, de rest van hout en wilgentenen. Je kunt erop zitten en bij een zonnetje vangt de ronde vorm de warmte, dus ook aan functionaliteit lijkt gedacht.

Route:

• Loop vanaf het kunstwerk terug richting de bosrand en de hoek van het schoolgebouw (niet over het vlonder, maar langs de rand).
• Voordat het paadje het bos ingaat over je rechter schouder omhoog kijken.

Kijk eens richting de stuwwal en zie hoe de toppen van de bomen overgaan in de blauwe lucht. Ergens halverwege kom je een toren en een groot dak van een oud kloostercomplex (de Refter) tegen. Let daarbij eens op het ritme van de lijnen van het dak, versus het ritme van de bomen langs de horizon. Ook de plaats van het klooster in het landschap, is typisch, grote delen van de dag staat het in de zon en accentueert de zon steeds andere vlakken van de dakconstructie.

Hoe mooi en indrukwekkend is dit gebouw vroeger niet geweest tussen de veel kleinere huizen? (Zie oude ansichtkaarten van Beek).

Route:

• Loop door de groenstrook tussen de twee open gebieden.
• Aan het einde kom je op een splitsing van paadjes.

Landschap van de natte uiterwaarden begroeid met van halfwas ooibos is hier tot ontwikkeling gekomen. Griend (geknot wilgenstompen voor productie van wilgentenen. Her en der een poel met stromend of stilstaand water, ook daar zit verschil in (vol met kroos of niet), enz. Voldoende info, samen formuleren. Wat je ooknog ziet is oude weilanden omzoomd met elzen om de boel droger te houden. Zouden de bijzondere planten terug komen?

Route:

• Neem het paadje richting de rondweg en de brug. (Dit is het paadje links van een rechthoekige vijver).
• Blijf stilstaan bij de hoek van de rechthoekige vijver.

Poel in het bronnenbos met prachtig helder stilstaand water. De elzen langs de kant weerspiegel zich in het wateroppervlak. Soms zwemt er een waterhoentje of een paar wilde eenden. Ook kikkers en padden maken gebruik van de vijvers zodra ze van hun winterverblijf in het bos weer richting de uiterwaarden trekken. Hierdoor zijn de uiterwaarden 's zomers weer vol dierenleven.

Route:

• Loop verder langs de vijver tot je aan het einde van de vijver en het paadje links van het paadje een bordje ziet staan.

Koen van der Poelpad Info opzoeken.

Route:

• Loop verder tot je na het hekje bij de opgang van een witte brug staat.

Vanaf het fietspad naast de rondweg is er een hekje dat de toegang geeft tot het bronnenbos langs de rondweg. Het is een leuk natuurgebied, dat elk jaargetijde een goed beeld geeft van de flora een bronnenbos.
In het bronnenbos is geprobeerd om een uniek stukje natuur en ooijbos aan de rand van de stuwwal te herstellen. Bestaande gebruikers van de ruimte, zoals een scholengemeenschap zijn gevestigd in nieuwbouw die geheel in de omgeving past. Ook vind je enige kunstwerken in het Bronnenbos.

Route:

• Loop de brug omhoog en kijk halverwege de bolling schuin naar achteren richting het aardbeienveld.

De Klispoel is sinds 1970 de enige waterkerskwekerij in Nederland aan de voet van de stuwwal.
Sinds 1983 wordt de waterkers in Ubbergen gekweekt, in dit gebied dat bekend staat om zijn vele zuivere waterbronnen.
Waterkers is een bladgroente. De waterkers groeit in waterbassins die in de winter overkapt zijn om de planten te beschermen tegen vorst. Zo kan de waterkers bijna het hele jaar door geleverd worden.
Een tweede product is "jonge sla ", diverse soorten slasoorten die jong, als losse blaadjes geoogst worden, worden in de volle grond gekweekt.

Route:

• Loop de brug verder omhoog en loop naar het uitzichtpunt.
• Geniet van het uitzicht.

Als op 29 januari 2011 deze nieuwe brug De Springplank over de A 235 in gebruik wordt genomen is er direct kritiek. De nogal steile helling is als het vriest nogal glad. De architect van de brug, dhr. Deutekom, verklaarde in de Gelderlander, dat hij de brug anders getekend had. De traptreden waren in zijn ontwerp tot bijna bovenaan getekend en daar was men van afgeweken. Vanaf de brug heeft men een prachtig uitzicht over de Ooijpolders met het natuurgebied 't Zwanenbroekje.

Route:

• Geniet van het uitzicht over de Ooijpolder.

Plaquette met een afbeelding van de gehele Ooijpolder, en waarin verschillende gebieden zijn aangegeven, waar de natuur zich zonder inmenging van de mens kan ontwikkelen, zoals hier in 't Zwanenbroekje

Route:

• Loop een stukje terug over de brug tot de trap.
• Loop naar beneden en sla links af.
• Loop richting het hek rechts van de weg.

Het klaphek aan het begin van het natuurgebied voorkomt dat uitgebroken vee de snelweg kan bereiken. Je wordt dus vriendelijk verzocht het hek achter je te sluiten.

Route:

• Volg het paadje dat achter het hek de polder inloopt.
• Loop door tot je links van het pad een aantal schotten in de beek ziet staan.

Door vistrappen in dit snel stromende beekje aan te leggen, kunnen de grote en kleine vissen de beken van Beek Ubbergen opzwemmen. Tussen de schotten is het water rustiger en kan de vis daar uitrusten voor de volgende etappe van de reis. Zo zijn de hoger op de helling gelegen paaiplaatsen weer bereikbaar.

Route:

• Loop verder tot je links van het pad een hek met een weiland daarachter ziet.

Landerijen in dit natuurgebied gelegen, zijn verschraald, zodat bloemrijke weilanden een kans krijgen zich te ontwikkelen. Men bemest dus niet meer met kunstmest of natuurlijke mest. Door met schapen te begrazen, voorkomen de beheerders het dichtgroeien ervan met wilgen en populieren, bomen die het goed doen op deze moerassige plaatsen. De open grasvlakten blijven zo voor de grote groepen trekkende en overwinterende ganzen uit de Poolgebieden beschikbaar in de winterperiode. In het voorjaar kan men hier goed weidevogels bekijken.

Route:

• Loop verder tot je bij een groter water aankomt.
• Sla hier links af en loop verder langs de rand van het water tot je links van het pad een watertje ziet liggen. (Het verdient ook de aanbeveling om terwijl je langs het water loopt even achterom te kijken.)

Zie hoe de zon op de foto schittert op het water en het meertje een zachte schittering meegeeft.
Vaak zitten er wilde eenden, die er kunnen uitrusten. De oevervegetatie is soortenrijk en in de nazomer zie je hier vaak libellen vliegen.

Route:

• Loop verder tot je in de hoek bij de veerpont tegen een bord aanloopt en bekijk het natuurgebied dat recht voor je ligt.

Lees jij de mail en maakt je er wat van

Route:

• Neem het kabelpontje naar de overkant.
• Geniet halverwege van het uitzicht links en rechts van het pontje.

Geniet hoe de zon over het landschap schijnt en het kerkje van Persingen aanlicht. Met het hand-pontje is het natuurgebied bereikbaar.Stilte vlak bij de bedrijvigheid een grote stad als Nijmegen.

Route:

• Vaar verder naar de overkant en loop naar de hoek van de weg.

In waterrijke natuurgebieden zoals hier in 't Zwanenbroekje heeft de beheerder in september 2006 dit trekpontje geïnstalleerd. Je moet zelf met handkracht aan het wiel draaien om de pont naar de overkant te trekken. Kinderen vinden het geweldig dit te doen. Het is wel zwaar werk.

Route:

• Ga met je rug richting het pontje staan en neem vanuit de bocht gezien het meest rechtse pad door het laantje.
• Loop een stukje verder en geniet van het landschap dat zich langzaam ontvouwt aan het einde van het laantje.

"Denkend aan Holland, zie ik brede rivieren, traag door oneindig laagland gaan". Dit zijn de beginregels uit het gedicht "Holland" van Marsman. Ook als je richting het handveer loopt, kijk eens achterom, je ziet dan dit kenmerkende Hollands rivierlandschap.

Route:

• Loop verder richting de kruising en sla rechts af richting Persingen.
• Loop verder tot je links een kerkje ziet liggen en er links een paadje richting de kerk loopt.

Het kerkje van Persingen is een markant punt in het landschap dat je zowel vanuit de Ooijpolder als vanaf de stuwwal ziet liggen. Helaas is de kerk niet opengesteld voor publiek. Wel worden er af en toe tentoonstellingen en concerten gehouden.
Voor de rijke en zeer oude geschiedenis van dit kerkje vanaf 600 verwijzen we graag naar de informatieve website: www.kerkjevanpersingen.nl.
In het Mauritshuis te Den Haag hangt een schilderij met de afbeelding van dit kerkje van Salomon van Ruysdael uit 1668.

Route:

• Loop verder tot de weg een scherpe bocht naar links maakt en rechts de oprit van de parkeerplaats is.

Vanaf de dijk rondom het kerkje bij Persingen heb je sinds enige jaren een prachtig uitzicht over het uiterwaarden landschap rondom Persingen. Op verschillende punten in het voormalige cultuurlandschap is aan natuurontwikkeling gedaan. Zoals hier bij het MEER in het 't Zwanenhoekje, waar het wemelt van de "wintergasten" en "doortrekkers", zoals zwanen, reigers, ooievaars, ganzen, etc.

Deze pagina voldoet aan de volgende internet standarden van het W3 Consortium (W3C).

• Home
• Nieuws
• Wandelingen
• Achtergrond informatie over dit project
• Technische achtergronden
• Contact informatie
• Links

• Index: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

• Wandel ook in: Berg en Dal, Zyfflich, Persingen, Beek, Ubbergen. Meer wandelingen.