De Huizen langs de Berkel zijn allen op hun eigen wijze ingepast in het landschap. Vaak wordt het uitzicht gericht op het open landschap door coulissen van Beuken aan weerszijden van het landhuis. Het vers en fris houden van het water op een landgoed vraagt aandacht. Doorstroming is altijd van belang, zo ook voor de waterpartijen rondom huize 't Velde. Het water in de Berkel wordt door verschillende stuwen op peil gehouden. Eén van de stuwen is voorzien van een brug voor wandelaars. Op landgoed de Voorst is nog een achthoekige vijver en een belvedère te vinden, al wandelend kom je hierlangs. De wandelroute voert je langs de tuinmanswoning met tuinmuur, een boerderij en een sfeervol eikenlaantje van landgoed de Voorst. Langs het water van de Berkel kun je genieten van verschillende uitzichten: aan de overkant op een boerderij van Landgoed de Voorst, een uitzicht op de achterkant van Huize 't Velde en een in de verte liggende stuw.
Loop rechts van de provinciale weg richting de kruising.
Sla links af bij de kruising van de provinciale weg (linker fiets en voetpad).
Steek de provinciale weg over.
Shell station
Om verschillende routetrajecten van dit wandelproject met elkaar te verbinden zijn knooppunten nodig zoals bij dit Shell station. Het is een pompstation zoals je vaker langs de provinciale weg tegenkomt van een vrij nieuw type met een oliedichte vloer, zoals dat inmiddels wettelijk verplicht is. Dit soort regels en marketing stategieën met steeds de nieuwste huisstijl zorgen ervoor dat je, buiten een aantal museale exemplaren, weinig nostaligsche pompstations kunt vinden.
Route:
Neem het fietspad langs de Kappersallee in noordelijke richting. (Dit is met de Shell pomp rechts.)
Loop door tot je links van het fietspad de gracht om huize Baank en de beukenlanen aan de overkant van het water kunt zien liggen.
Gracht als scheiding
Aan de overkant van het water ligt het buiten Huize Baank. Hier vanaf het fietspad kun je goed zien hoe eerst een gracht en daarna een statige beukenlaan de buitenste begrenzing vormt van het landschapspark rondom dit buiten langs de Berkel.
Deze begrenzing biedt de wandelaar wel een blik in het park, maar de toegang is onmogelijk zonder een nat pak. Zonder hekken en dichte hagen een vriendelijke, maar wel effectieve afscheiding van het eigen erf.
Route:
Loop verder over het fietspad tot je bij een brug aankomt.
Bruggen over de Berkel
Ten behoeve van de provinciale weg is ooit een brug over het riviertje de Berkel gebouwd. De brug voor het auto verkeer is een beton constructie die je vanaf de jaren '50 tot de jaren '70 vaker in Nederland tegenkwam.
Later is voor fietsverkeer een aparte brug aangelegd voor de verkeersveiligheid van alle weggebruikers. Fiets verkeer is minder zwaar dan auto en vracht verkeer, vandaar dat hout in aanmerking komt als natuurlijk constructie materiaal.
Route:
Blijf aan deze kant van de brug.
Steek de grote weg met beukenlanen erlangs (Kappersallee) over en neem het paadje aan de rechter kant van de Berkel.
Loop door tot je bij een bruggetje zonder leuningen bent.
Uitstroom van water
Onder dit bruggetje door stroomt het water vanuit de vijvers rondom huize 't Velde weer terug de Berkel in. Door het uitdiepen van de vijvers en het hoogte verschil dat de stuw in de Berkel op pijl houdt, stroomt het water nu weer flink door. Zo blijft het water in de vijvers rondom het kasteel steeds in beweging en koel. De algengroei is dan tot een minimum beperkt.
Route:
Loop verder tot je bij de stuw staat.
Stuw in de Berkel
Een groot deel van het water van het riviertje de Berkel wordt sinds de jaren '30 van de twintigste eeuw omgeleid naar het Twentekanaal dat bij Eefde ligt. Op die manier hoeft bij de sluizen minder water in het kanaal gepompt te worden. Er stroomt nog een beetje water door de Berkel; voldoende om de grachten van Zutphen door te spoelen met fris water. Om het water van de Berkel ook bij deze geringe stroomhoeveelheden op peil te houden is deze stuw gebouwd. De techniek stamt dan ook uit de periode van de aanleg van het Twentekanaal, namelijk de jaren '30. Voor wandelaars is een pad over de stuw aangelegd zodat landgoed 't Velde verbonden is met landgoed de Voorst. De stuw is een rijksmonument. Stuw is van het type glijschuif, bouwjaar 1925.
Route:
Steek de stuw over en loop door tot je aan de overkant op een T-splitsing bij een heuvel met beuken erop staat.
Belvedère
Een stijlelement bij de aanleg van een landgoed is een zogenaamde belvedère. Hier op landgoed de Voorst verscholen in het bos vind je er één. belvedère is een samenstelling van belle en vide en betekent letterlijk "mooi uitzicht". Zo'n heuvel aan de rand van het aangelegde park en als einde van één van de lanen van het park diende er dan ook voor om vanaf een verhoging goed over de omgeving te kunnen uitkijken. Het uitzicht vanaf deze belvedère is nu enigsinds belemmerd door het omliggende bos. Maar wie erop klimt, kan de oorspronkelijke laan die naar de beledère toeleidde nog in het bos zien liggen.
Let op de romantische wortelpartijen van de beuken die op de belvedère staan.
Route:
Neem het paadje in westelijke richting. (Dit is met de stuw aan je linkerhand en de belvedère rechts.)
Bij de grote weg rechts afslaan en dit pad volgen tot je bij een vijver uitkomt.
Vijver
Midden in het bos ligt deze achthoekige vijver. Onduidelijk is, hoe deze vijver paste in de oorspronkelijke aanleg van het landgoed. Wel duidelijk is dat de vijver gegraven is. Mensen in de romantische periode waren dol op de weerspiegeling van pure natuur op het wateroppervlakte.
Route:
Loop door over het slingerende pad.
Ga rechtdoor op de splitsing met een pad van rechts.
Loop door tot je op een T-splitsing met de oprijlaan van Huize de Voorst uitkomt.
Vernieuwing toegangslaan
Bomen hebben niet een eeuwig leven. Soms is een laan zo vervallen dat deze vernieuwd moet worden, Enkele jaren geleden is de oprijlaan tot Huize de Voorst gekapt en van jonge laanbomen voorzien. Deze jonge eiken herstellen het statige aanzien van Huize de Voorst binnen tien jaar. Dan zijn ze groot genoeg met voldoende kroonvolume om het oude beeld te herstellen.
Route:
Volg de oprijlaan richting Huize de Voorst. (Dit is bij de grote weg vandaan.)
Sla bij de tweede weg naar rechts, rechts af.
Loop nog een klein stukje door tot je op een kruising met een klein paadje staat.
ANWB Berkelvallei route
Op dit knooppunt van ons wandelproject komt ook de Berkelvallei route van de ANWB voorbij. Deze route loopt vanaf huize 't Velde langs de Berkel naar Almen en dan weer terug via Huize de Voorst.
Route:
Neem het pad in zuidelijke richting. (Dit is het pad dat rechts van de tuinmanswoning langs de rand van het weiland (links) loopt.)
Sla op de volgende kruising links af en loop een klein stukje het pad in, totdat je een goed zicht op de tuinmanswoning hebt.
Gezicht op de tuinmanswoning
Vanaf deze locatie heb je een goed uitzicht op de tuinmanswoning en de restanten van de tuinmuur van Landgoed de Voorst. Meestal omsloot de muur een vierkante akker. Hierdoor ontstond een gunstig windvrij microklimaat om groenten en fruit te verbouwen. Hier staat nog 1 zijde van deze muur. Tegen zo'n zuidmuur kun je goed verschillende soorten fruit kweken: zoals peren, perzikken en abrikozen, allemaal soorten die zeer vorstgevoelig zijn. De zuidmuur is enige graden warmer en daardoor bevriest de bloesem niet met IJsheiligen.
Route:
Draai om en loop terug naar de kruising, sla links af en neem het linker pad (met een pas aangeplante lindelaan).
Loop door tot je aan het einde van de lindelaan staat bij de inrit van een boerderij.
Herplant lindelaan
Langs het pad is een tijdje geleden een nieuwe enkele laan met linden geplant. Lindebomen kunnen heel oud worden en staan symbool voor het goede.
Route:
Loop een klein stukje verder over het pad tot je naast de boerderij staat.
Boerderij Landgoed de Voorst
Deze boerderij hoorde vroeger tot Landgoed de Voorst. Aangezien het woonhuis haaks op de schuur gebouwd is, is het niet de minste boerderij geweest; het is een teken van status en rijkdom als het woonhuis dwars op de schuur staat.
Tegenover de boerderij tussen de aangeplante bomen zijn 's zomers de nodige bloemen te vinden: o.a. lupinen. Over de velden heen kun je in de verte de Berkel tussen de landbouwpercelen zien stromen.
Route:
Loop verder door de eikenlaan en laat de boerderij achter je.
Loop door tot je vlak voor het einde van de eikenlaan op een splitsing met een pad van rechts komt.
Herstel lanen
Op vrijwel elk landgoed vind je statige lanen met laanbomen erin die 's zomers voor de nodige verkoeling zorgen als men zich over het landgoed verplaatst of op jacht is. Enige tijd geleden is hier op landgoed de Voorst een laan met eiken in zijn oude glorie hersteld.
Route:
Sla rechts af en loop het pad een klein eindje in, tot je links water vol met waterplanten ziet liggen.
Waterplanten
Langs de rand van het pad in de sloot groeien talrijke waterplanten. De sloot is helemaal dichtgegroeid. Onder andere lissen zijn hier te vinden. In de zomer bloeien ze met mooie gele bloemen. Libellen vliegen rond.
Route:
Loop door tot de eikenlaan een bocht naar links maakt en kijk achterom.
Eikenlaantje
De landbouwpercelen van Landgoed de Voorst zijn vaak omzoomd met een groene band van bomen, het Achterhoekse coulissenlandschap. Zo ook hier waar je nu staat; de percelen zijn gescheiden door een laantje met redelijk oude eiken. Onder hun laaghangende takken door heb je naar alle kanten een prachtig uitzicht. Aan de ene kant zie je bijvoorbeeld een landbouwperceel met een oude boerderij liggen. Aan de andere kant kun je genieten van de Berkel en Landgoed 't Velde dat aan de overkant van het riviertje ligt.
Route:
Loop verder over het pad met de bocht naar links en dan een bocht naar rechts mee tot je op een splitsing met een pad naar links uitkomt en er rechts van het pad een heuvel ligt.
Belvedère
Een stijlelement bij de aanleg van een landgoed is een zogenaamde belvedère. Hier op landgoed de Voorst verscholen in het bos vind je er één. belvedère is een samenstelling van belle en vide en betekent letterlijk "mooi uitzicht". Zo'n heuvel aan de rand van het aangelegde park en als einde van één van de lanen van het park diende er dan ook voor om vanaf een verhoging goed over de omgeving te kunnen uitkijken. Het uitzicht vanaf deze belvedère is nu enigsinds belemmerd door het omliggende bos. Maar wie erop klimt, kan de oorspronkelijke laan die naar de beledère toeleidde nog in het bos zien liggen.
Let op de romantische wortelpartijen van de beuken die op de belvedère staan.
Route:
Steek de stuw over en loop door tot je aan de overkant op een T-splitsing staat.
Stuw in de Berkel
Een groot deel van het water van het riviertje de Berkel wordt sinds de jaren '30 van de twintigste eeuw omgeleid naar het Twentekanaal dat bij Eefde ligt. Op die manier hoeft bij de sluizen minder water in het kanaal gepompt te worden. Er stroomt nog een beetje water door de Berkel; voldoende om de grachten van Zutphen door te spoelen met fris water. Om het water van de Berkel ook bij deze geringe stroomhoeveelheden op peil te houden is deze stuw gebouwd. De techniek stamt dan ook uit de periode van de aanleg van het Twentekanaal, namelijk de jaren '30. Voor wandelaars is een pad over de stuw aangelegd zodat landgoed 't Velde verbonden is met landgoed de Voorst. De stuw is een rijksmonument. Stuw is van het type glijschuif, bouwjaar 1925.
Route:
Neem het pad langs de Berkel in oostelijke richting. (Dit is met de Berkel links van het pad).
Volg het pad met de bocht naar rechts mee en loop door tot je rechts van het pad de achterkant van Huize 't Velde ziet liggen.
Achterzijde Huize 't Velde
Aan de achterzijde van Huize 't Velde is de oude zestiende eeuwsehavezate nog te herkennen. Bij de veranderingen van rond 1700 is de achterkant met zijn zeventiede eeuwsetrapgevels intact gelaten.
Omdat de zeventiende-eeuwse trapgevels aan de achterkant intact worden gelaten behoudt het huis daar deels het karakter van een havezate.
Verder is hier goed te zien dat de tuin is aangelegd in de Engelse landschapsstijl met zijn ronde natuurlijke vormen. Nergens is een rechte lijn te herkennen; niet in de vorm van de vijver, noch in de vorm van het grasland.
Route:
Loop verder tot je links van het pad een goed zicht op de vijver hebt.
Vijverpartij Huize 't Velde
De tuin in Engelse Landschapsstijl is hier nog redelijk goed herkenbaar en dus vele jaren in stand gehouden. Als centraal punt achter in het landschapspark is deze vijverpartij aangelegd. De vorm lijkt natuurlijk maar deze vorm is op de tekentafel ontstaan en vervolgens uitgegraven.
Route:
Loop verder tot vlak voordat het pad bij de Berkel uitkomt en een bocht naar rechts maakt.
Eiland
Het is even zoeken tussen de bomen van het bosje, maar met goed kijken zie je dat er in de vijver een eiland ligt met een heuvel erop; vermoedelijk een restant van een tweede belvedère of een theehuis op landgoed 't Velde langs de oevers van de Berkel. Een belvedère die je met een bruggetje over de vijver kon bereiken vanuit de tuin bij het hoofdhuis.
Route:
Loop door langs de rand van de Berkel tot je op een bruggetje over het water staat.
Uitzicht over het berkeldal
Hoewel de Berkel gekanaliseerd is, heeft een wandeling langs het riviertje zo zijn charmes. Aan de overzijde kun je een boerderij van landgoed de Voorst zien liggen. Er zijn plannen om de kanalisatie weer ongedaan te maken en de Berkel zijn oude bedding terug te geven.
Route:
Loop door tot je op een splitsing van wegen staat.
Kruising met het pad langs de Berkel
Ook vanaf dit kruispunt loopt er een pad langs de Berkel achter huize 't Velde langs. Let eens op de eikenlaantjes die de landschapskamers omsluiten.
Route:
Volg de eikenlaan in zuidwestelijke richting. (Dit is het pad met de weilanden links van het pad).
Loop door tot je rechts achter een gracht de tuin van Huize 't Velde ziet liggen.
Tuin Huize 't Velde
Aan de overzijde van de gracht ligt de tuin van Huize 't Velde. Van de tuinaanleg zijn nog enkele rododendron partijen aanwezig. De beukenbomen die op de rand van de tuin en de gracht staan, rijzen op uit het groene mos dat eronder groeit. Het is bijzonder dat het mostapijt zo pracht gesloten is. Alleen de wortels van de beuken liggen er boven op. Bomen die met wilde wortels uit een groen mostapijt groeien, waren een geliefd sfeerbeeld in de Romantiek.
Let ook op de lelietjes der dalen onder de beukenbomen.
Route:
Loop door tot je op een Y-splitsing uitkomt en kijk achterom.
Lindelaan
Hier op het landgoed is een volgroeide Lindelaan. Deze is goed onderhouden, want de wortelopslag van korte takjes is regelmatig verwijderd. Bloeiende linden leveren een heleboel honing, ook één van de producten uit de biowinkel.
Route:
Neem op de Y-splitsing het rechterpad en loop door langs het bankje tot je op een splitsing met een eikenlaan staat.
Bankje bij de slotgracht
Bankje met het uitzicht over de slotgracht die rondom de tuin van huize 't Velde ligt. Het bankje staat op de kruising van een lindelaan en een eikenlaan.
Route:
Neem de eikenlaan in oostelijke richting. (Dit is met de lindelaan aan je linker hand.)
Loop door tot je op een splitsing met een pad van rechts uitkomt.
Eikenlaan
De eikenlaan waar je aangekomen bent loopt voor Huize 't Velde langs. Hij strekt zich uit over de volle lengte van het landgoed van de Shell pomp aan de ene zijde tot aan de belvedère aan de andere zijde. Je kunt over deze laan een flink stuk lopen over Landgoed 't Velde. Historisch gezien had de laan ook een nut, bij een drijfjacht kun je het wild op zo'n laan zien oversteken.
Route:
Neem vanaf de T-splitsing het pad in zuidelijke richting. (Dit is richting de provinciale weg.)
Loop door tot je aan het einde van de parkeerplaats vlak voor de provinciale weg op een splitsing van paden staat.
Parkeerplaats Landgoed 't Velde
Hier langs de Rijksstraatweg ligt een parkeerplaats voor ongeveer 10 auto's. Een ideaal uitgangspunt voor wandelingen over Landgoed 't Velde.
Route:
Loop de parkeerplaats af richting de provinciale weg.
Steek de provinciale weg over en ga aan de overkant het bos in.
Loop door tot je uitkomt op een splitsing met een beukenlaan van links en je rechts een uitzicht hebt op Huize 't Velde.
Uitzicht Huize 't Velde
Hier aan de rand van de velden heb je een mooi uitzicht op landgoed 't Velde. Heb je wel gezien dat de beukenlaan die het bos inloopt gericht is op het hoofdhuis?
Route:
Volg het pad in zuidelijk richting het bos in (dit is het pad dat over de zichtas loopt).
Blijf de zichtas volgen tot er een pad naar links afslaat. Neem dit pad.
Volg het pad met een grote bocht door het bos tot je opnieuw uitkomt met een splitsing met de zichtas met beukenlaan (rechts).
Beukenlaan Huize 't Velde
Wie door deze beukenlaan kijkt, ziet aan het einde ervan in de verte Huize 't Velde liggen. Hoewel de afstanden in dit geval ook niet groot zijn, zijn wel rechte lijnen gebruikt speciaal om de aandacht te vestigen op wat er op het einde ligt. Dit heet een zichtas. Deze zichtas hoorde dus bij de oorspronkelijke parkaanleg van Huize 't Velde.
Route:
Ga rechtdoor het bos weer in en blijf het pad volgen tot waar het tussen de beukenboompjes doorslingert.
Slingerend Beukenlaantje
Waar op landgoederen niet zoveel ruimte was om uitgebreide bossen aan te leggen, zoals hier, had de landschapsarchitect een heel aantal foefjes tot zijn beschikking. In periode waarin dit stuk van het landgoed aangelegd is: de romantiek, hield men van de puurheid van de natuur; men wilde er wel eeuwig in ronddwalen. In zo'n klein stukje bos als hier lukte dat niet, vandaar dat de paden expres slingerend zijn aangelegd. Zo kun je aan het begin van het pad, het einde nog niet zien. En tijdens de wandeling zie je recht voor je steeds een nieuw stuk natuur. Dat was één van de stijlmiddelen van de landschapsarchitect.
Route:
Loop verder het bos uit en steek de verbindingsweg (Vordenseweg) over en ga aan de overkant het bos weer in.
Loop door tot je op een kruising met een fietspad staat.
Langs de Beek
Langs de beek is een open stukje bos met een bankje om even uit te rusten van een lange wandeling te vinden. Veel mensen laten hier hun hond uit; regelmatig zie je dan ook een hond die in de beek gezwommen heeft.
Route:
Nieuw
Nieuw
Nieuw knooppunt
Hier te midden van eiken hakhout splitsen de wandelroutes zich. Stukjes land die minder geschikt waren voor de landbouw stonden vol met hakhout. Daarmee was het 's winters warm in de boerderij. En bleef het gewas in de zomer vrij van windhozen. Ook wild zoals reeen kan er schuilen.
Route:
Loop via het bordje van het Geldersch Landschap, het paadje tussen de bramen door.
Geniet van het uitzicht links en rechts van het pad.
Loop door tot bij de vijver links van het pad.
Nieuw
Route:
Loop verder tot je op een T-splitsing met een breed pad staat.
Nieuw
Route:
Laat het paadje door het bos links liggen en loop verder over het brede bospad.
Sla aan het einde rechts af, over het dijkje het bos in.
Sla links af en loop door tot je midden op een brede laan staat.
Nieuw knooppunt
Nieuw knooppunt. Je bent hier midden in het Veldse bos. De beukenlaan die het bos door midden deelde voor de jacht en om ervan te genieten is enkele jaren geleden vervangen.
Route:
Loop verder richting het witte hek aan het einde van de beukenlaan.
Winkelcentrum Warnsveld, wat was de naam?
Als centrum van de nieuwbouw in Warnsveld.
Route:
Loop door het steegje links naast het winkelcentrum.
sla bij de rand van de parkeerplaats rechts af en loop tot de hoek van de parkeerplaats bij de rontonde.
Bushalte Warnsveld
Bushalte Warnsveld, terug met de bus naar Zutphen of minder vaak naar Vorden.
Route:
Loop in de hoek van de rotonde de parkeerplaats van het winkelcentrum af.
Steek de rotonde links om over richting het water.
Sla rechts af en loop links langs de weg tot je op een kruispunt bij de Lidl staat.
Aldi zutphen
Aldi warnsveld zutphen, met ruime parkpeerplaats, maar niet voor wandelaars, netzoals bij het winkelcentrum. Of is het de lidl?
Route:
Loop verder (met de rotonde in de rug) langs de Lidl (links), rechtdoor op de kruising.
Loop door tot je rechts van de weg een grasveld met bomen ziet.
Stadsparkje
Stadsparkje, wederopbouwwijk, enz. Boomsoort.
Route:
Loop door over de Oranjelaan, bij de kruising met de Laan 1940-1945 rechtdoor, tot op de hoek van het zorgcentrum (links).
...
... Nieuwbouw, op de plaats waar volgens mij het gemeentehuis stond (zichtas, fontijn voor de duer). Lijkt op een bejaardenhuis (of instelling).
Route:
Sla links af en loop voor het gebouw langs richting de ingang.
Aan je rechter hand zie je een parkje.
Sla als je ter hoogte van het midden van het parkje bent, rechts af een klein paadje op richting de fontein.
Loop tot bij de fontein.
Fontijn
Fontijn, midden in stadspark. Opvallend is ook de zichtas asymetrisch van de fontijn en het parkje. De sfeer van de wijk is die van de suburbs van de jaren '60. De fontijn lijkt ouder.
Prachtige bloei. Helf van stadpark opgenomen in nieuwe wijk.
Route:
Loop verder langs de fontein en verlaat het stadspark via het paadje recht tegenover het bejaardenhuis.
Sla bij de weg rechts af en loop verder rechtdoor de Kozakkenlaan (met beuken erlangs) in.
Loop verder tot je een brede weg met Amerikaanse eiken erlangs kruist.
Kozakkenlaan
Nieuw knooppunt.
Laan met beuken erlangs. amerikaanse vrije, vrij nederland style van wonen.
Route:
Neem de Rhienderinklaan (met amerikaanse eiken) met de Kozakkenlaan (met jonge beuken) aan je linker hand.
Loop door tot je links van de weg een witte nieuwbouwvilla ziet liggen.
Nieuwbouw Villa
Nieuwbouw Villa in modernistische stijl.
Route:
Loop door tot je op de kruising aankomt en kijk naar de Amerikaanse eiken.
Eikenlaan
Eikenlaan van prachtige amerikaanse eiken. Zijn het er 500 of niet?
Route:
Loop verder tot het einde van de Rhienderinklaan bij de parkeerplaats of de kruising met de ventweg/het fietspad bij de bushalte.
