Wandelen in Heveadorp

Beginpunt: Landgoed Duno Heveadorp
Eindpunt: Landgoed Duno Heveadorp
Lengte: 3,0 (km)
Aantal bezienswaardigheden: 17
 

Parkeren:

• Parkeerplaats Landgoed Duno
  Dunolaan 45
  6869 VB  HEVEADORP

Openbaar vervoer:

• Bushalte Heveadorp Dunolaan
• Bushalte Heveadorp Centrum

Horeca:

• Ristorante Adriano

Links:

• Deze wandeling in tegengestelde richting
• Print deze wandeling
• Deze route op je mobiel wandelen
• Detailkaart bij deze wandeling
• Bekijk deze wandelroute op Google Earth
• Download de wandelroute op je GPS (GPX)
• Deze route als lijst met coördinaten

Tweeten

De laatste particuliere eigenaar Van Vloten schonk Landgoed Duno na zijn dood in 1932 aan het Geldersch Landschap. Geldersch Landschap nam het landgoed in gebruik als Hotel. Dit is nog te zien op de toegangszuilen van de parkeerplaats. Het uitzicht vanuit de hotelterrassen was een prachtig. Een paal met de brons plastiek is voor het oudheidkundig monument de Hunnenschans.

Route:

• Neem het pad achter het witte toegangshek het bos in.
• Loop door tot aan de toegangspoort.

De herstelde toegangspoort van het Landgoed Duno geeft toegang tot het voormalig Landgoed Duno. Een prachtige kleurrijke azalealaan tegen een achtergrond van taxus bomen is door Geldersch Landschap hersteld.

Route:

• Loop onder de toegangspoort door de oprijlaan van Huize Duno op.

In het voorjaar, in mei, bloeien de azalea's langs de oude oprijlaan naar Huize Duno volop. De pasteltinten zijn prachtig. De donkergroene taxushaag op de achtergrond versterkt dit effect.
In de jaren negentig is de laan hersteld door het Geldersch Landschap evenals het toegangshek. Een brede strook bos is gekapt en de taxussen flink teruggesnoeid om weer plaats te maken voor de verjongde azalea's.

Route:

• Vervolg de grintweg.
• Halverwege dit pad is de toegang tot de Hunnenschans (facultatief met een prachtig uitzicht over de Rijn).
• Je bent op het Dunoplateau.

Het uitzicht over de Betuwe is fantastisch. Op deze plek stond vanaf eind 18e eeuw landhuis Duunoog, later verbasterd tot Duno. Het huis, vanaf 1933 hotel, is in de Tweede Wereldoorlog verdwenen.
De structuur van de tuinterrassen is nog steeds te herkennen, evenals de tuinaanleg met de vele rododendrons en andere uitgegroeide heesters, zoals de buxus.
Met enig zoeken vind je aan de rand van het klinkerpad het restant van de entree van het huis (blauwe stukken steen).
Rechts in de hoek van het terrein liggen de restanten van de vloer van een theekoepel. Ook een deel van het hek staat er nog. je kunt even uitrusten op de restanten van een stenen bank.
Als er in de winter sneeuw ligt is hier een prima plek om met je slee de helling af te suizen en te eindigen in een hut van rododendrons.

Route:

• Neem het laatste (meest westelijke) klinkerpad het bos in. Let eens op het klinkerpatroon in de bochten, echt vakmanschap.
• Je loopt nu langs een helling, waaraan te merken is dat Doorwerth op de rand van een stuwwal ligt.
• Loop door totdat je het bos uitkomt en een wegwijzer ziet staan.

Deze oude wegwijzer staat op de kruising van de verschillende wegen op het voormalige landgoed Duno.
Vanaf 1930 kwamen deze ANWB (Algemene Nederlandse Wielrijders Bond) wegwijzers overal in het land voor.

Deze wegwijzer is enkele jaren geleden geplaatst door de Lionsclub. Of het een gerestaureerd bord is of een origineel met nieuwe opschriften, weten we niet.
Mocht je er meer van weten, dan horen we het graag. Wij hebben ook gehoord dat hier vroeger een uitkijktoren heeft gestaan.

Route:

• Kies bij de wegwijzer de richting "Italiaanseweg".
• Volg het pad tot je aan je linker hand een bruggetje ziet.

Vermaaksarchitectuur uit de romantische tijd langs de oprijlaan van landgoed Duno.
In de 19de eeuw was het mode om op een landgoed enige romantische elementen te laten bouwen. Een folly (van het Engelse folly: gekheid) is een bouwwerk dat opzettelijk nutteloos of bizar is. In de omgeving van Doorwerth en Oosterbeek zijn verschillende voorbeelden en restanten van dit soort bouwwerken te vinden.
Dit bruggetje is zo'n voorbeeld. Veel praktisch nut heeft het bruggetje niet. Het is onduidelijk of dit bouwwerk als onderdeel van de tuin destijds ook vanuit de theekoepel van Landhuis Duno zichtbaar is geweest.

Route:

• Aan de overzijde ligt de akker of het bloemenweitje.

Deze bloemenweide is allang in gebruik als landbouwgrond, het is een oude verlaten akker. Vroeger waren de weiden en akkers vol bloemen.
Gelders Landschap heeft nu bewust bloemen en granen ingezaaid om zo een aantrekkelijk leefgebied te maken voor veel soorten insecten en vlinders.
Met opzet wordt in de winter niet alles omgeploegd. Veel insectenlarven en vlinderpoppen kunnen zo tussen het afgestorven planten materiaal overwinteren.
Met al die insecten wordt het weitje een paradijs voor andere dieren, zoals vogels, muizen en boommarters. Die hebben hier een lekker maaltje aan.

Route:

• Volg de beukenlaan en ga op een aantal kruisingen rechtdoor.
• Loop door tot je aan de rechter kant van het pad een taxushaag ziet staan, dit is vlak voor het hek en de toegangszuilen.

Let op de taxushaag direct na de toegangszuilen. Taxus is een zeer giftige naaldboom met in de herfst prachtige maar zeer giftige rode bessen. De extracten van taxus, ook wel levensboom genoemd, worden gebruikt als geneesmiddel tegen kanker.

Route:

• Loop door het toegangshek tot je voor het huis staat op een kruising met het klinkerpad (Italiaanse weg) en een fietspad.

Deze villa is een van de poortgebouwen van het voormalige landgoed Duno. Deze ligt aan de Italiaanseweg, de doorgaande route van Kasteel Doorwerth naar de Utrechtseweg en verder. Vroeger stond er aan de andere kant van het toegangshek eenzelfde gebouw. Dat is in de oorlog verwoest en daarna nooit herbouwd. Twee andere toegangsgebouwen tot dit landgoed zijn te vinden aan de Oude Oosterbeekseweg.

Route:

• Loop vanaf het poortgebouw over de klinkerweg (Italiaanseweg) in noordoostelijke richting (Dit is met het huis aan je rechterhand en de lantarenpaal links).
• Tot aan de kruising (Oude Oosterbeekseweg).

In dit statige huis met een prachtige tuin woonden tot aan het eind van de vorige eeuw een aantal zusters. Of het een klooster was, is ons niet bekend. Nu is het huis in particulier bezit.

Route:

• Loop de Oude Oosterbeekseweg naar beneden, tot een paadje tussen twee huizen naar rechts. Dit paadje lijkt net een garage oprit met een hek, maar het is een pad het bos in.

Langs de Oude Oosterbeekseweg staan verschillende huizen van dit type. Deze twee zijn hetzelfde. Kennelijk werden ze ooit gebouwd om de toegang tot het Landgoed Duno te markeren. Kenmerkend zijn de afwisseling van bakstenen met vaak geel aangesmeerde lagen. Het lijkt wel spek, afwisselend laagjes vet en vlees. Daarom wordt dit type speksteen-huizen genoemd. Het type huizen komt veel voor hier in de gemeente, niet alleen in Doorwerth, maar ook in Oosterbeek aan de Utrechtseweg staat nog zo'n huis.

Route:

• Loop het pad tussen de twee huizen het bos in.
• Op de T-splitsing naar links.
• Loop door tot op de parkeerplaats.

De parkeerplaats van het Geldersch Landschap bij Landgoed Duno wordt nog steeds druk bezocht. Kwamen hier vroeger veel dagjestoeristen op de fiets, nu weten vele mensen in het weekend dit parkeerterrein met de auto te vinden. Zij wandelen dan met het hele gezin of met de hond over de Duno.

Route:

• Volg het grindpad op de parkeerplaats naar beneden tot aan de weg (Oude Oosterbeekseweg).
• Sla rechts af en meteen weer rechts af (Middenlaan).

Deze beide huizen langs de Oude Oosterbeekseweg zijn ouder dan de rietenkaphuizen van Heveadorp. Zij hebben dezelfde architectuur als huizen iets verderop. Kennelijk is Heveadorp langs deze oude weg naar het Landgoed Duno omstreeks 1920 uitgebreid.

Route:

• Volg de Middenlaan.

Het arbeidersdorp Heveadorp is gebouwd door de Heveafabriek. De jonge architect Heelsumse Rothuizen heeft o.a. de school ontworpen in de Zuid-Veluwse Landhuis Stijl afgeleid van de Engelse Cottage Stijl.
De huizen hebben een rietenkap en de knusse uitstraling van de Engelse Cottage Stijl. Vakwerk, onbewerkte natuursteen, kleine lage raampjes en allerlei andere details uit vervlogen tijden zijn eigentijds uitgewerkt: baksteen motieven, versieringen en raamgrootte zoals gebruikelijk in de Amsterdamse School omstreeks 1920. Als je heel gedetailleerd kijkt zie je dat alle huizen een eigen afwerking hebben en dus verschillend zijn.
Het oude schoolgebouw is nu een kunstenaarsatelier.

Route:

• Volg de Middenlaan tot de kruising met de Noorderlaan.

Hevea brasiliensis L. is de Latijnse naam voor de rubberboom.
Rubber komt oorspronkelijk uit Brazilië. De zaden waren maar kort kiemkrachtig en het heeft veel moeite gekost planten over de tropen te verspreiden. Dankzij de botanische tuin Kews Garden als tussenstation is het in 1876 gelukt een boom te planten in Buitenzorg (ook een botanische tuin) op Java in Indonesië. Vandaar uit zijn de plantages aangelegd. De rubberbomen groeiden in dit tropische klimaat heel erg goed.
Door kerven in de bast van de volwassen boom te maken, stroomt het melksap eruit. Dit wordt verzameld en tot ruwe rubber verwerkt.
De namen Java, Sumatra, Celebes en Borneo op de gevels zijn de oude namen van Indonesische eilanden, waar rubberplantages lagen.

Route:

• Loop vanaf de kruising de straat omhoog (Centrumlaan).

Gezonde goed doorvoede arbeiders, die het op de werkvloer goed met elkaar konden vinden, werkten harder. Ook zag de directie van de Heveafabriek graag grote gezinnen, 8 tot 10 kinderen was geen uitzondering. Kinderen waren goedkope arbeidskrachten en leerden snel. De Heveafabriek bood hen goede huisvesting en diverse voorzieningen.
Wonen in Heveadorp was een manier van leven. De fabriek financierde ook het verenigingsleven in het dorp, zodat er een hechte band ontstond tussen de Heveanen (o.a. een bloeiende schaakvereniging en een harmonie).
Keerzijde was dat het licht om twaalf uur 's nachts uitging en de radio herhaaldelijk werd onderbroken voor bedrijfsmededelingen. De vrouw van de directeur controleerde regelmatig zelf de hoogte van de tuinheggen buitenshuis en de stofnesten binnenshuis.

Route:

• Neem het zigzag pad omhoog.
• Je bent nu op de Ir. Munterlaan.

De straatnamen in deze nieuwe uitbreiding van Heveadorp herinneren aan mensen, die veel voor dit dal van de Seelbeek hebben betekend.
Ir. Scheffer was de grootgrondbezitter en eigenaar van de modelboerderij. Hij was het die het dal ontsloten heeft.
Ir. Munter was in de oorlogsjaren bedrijfsleider. Hij gaf destijds opdracht de stoomkraan van de rubberproductie dicht te draaien. De productie van rubber gasmaskers voor Duitsland werd daarmee stilgelegd. Munter en zes andere werknemers zijn hiervoor in 1944 door de Duitsers geëxecuteerd op de Waterberg bij Arnhem.
Na 1977 besloot men de Heveafabriek te slopen. Het terrein werd te koop aangeboden voor 10 miljoen gulden. Tien jaar later kocht projectontwikkelaar Amstelveste het terrein en ontstond deze wijk.

Route:

• Neem na enkele honderden meters tegenover no. 11 het paadje tussen de beukenhagen door.
• Loop door tot de Dunolaan en de parkeerplaats.

De laatste particuliere eigenaar Van Vloten schonk Landgoed Duno na zijn dood in 1932 aan het Geldersch Landschap. Geldersch Landschap nam het landgoed in gebruik als Hotel. Dit is nog te zien op de toegangszuilen van de parkeerplaats. Het uitzicht vanuit de hotelterrassen was een prachtig. Een paal met de brons plastiek is voor het oudheidkundig monument de Hunnenschans.

Deze pagina voldoet aan de volgende internet standarden van het W3 Consortium (W3C).

• Home
• Nieuws
• Wandelingen
• Achtergrond informatie over dit project
• Technische achtergronden
• Contact informatie
• Links

• Index: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

• Wandel ook in: Doorwerth, Heelsum, Heveadorp, Oosterbeek, Wolfheze, Renkum. Meer wandelingen.