Wandelen in Eefde

Beginpunt: Parkeerplaats Huize de Voorst
Eindpunt: Parkeerplaats Huize de Voorst
Lengte: 3,5 (km)
Aantal bezienswaardigheden: 24
 

Parkeren:

• Parkeerplaats Huize de Voorst
  Binnenweg 10
  7211 MA  EEFDE

Openbaar vervoer:

• Bushalte Huize de Voorst

Horeca:

• Geen gevonden

Links:

• Deze wandeling in tegengestelde richting
• Print deze wandeling
• Deze route op je mobiel wandelen
• Detailkaart bij deze wandeling
• Bekijk deze wandelroute op Google Earth
• Download de wandelroute op je GPS (GPX)
• Deze route als lijst met coördinaten

Tweeten

De parkeerplaats bij Huize de Voorst aan de oprijlaan van het hoofdhuis is een goede startplek voor wandelingen over deze twee landgoederen aan de Berkel.

Route:

• Volg vanaf de parkeerplaats de oprijlaan richting Huize de Voorst.
• Loop door tot je op een splitsing met paden van rechts uitkomt.

De oprijlaan van Huize de Voorst is aan beide zijden voorzien van bomen. Dit geeft het geheel een statige aanblik. De oprijlaan omsluit een cirkelvormige ruimte, waarin twee eveneens cirkelvormige boomgroepen de ruimte spannend maken. Op deze manier speelt een tuinarchitect met een ruimte en de begrenzing ervan.

Route:

• Volg de oprijlaan richting Huize de Voorst.
• Loop door tot je voor Huize de Voorst staat.

Huize de Voorst is van oudsher een belangrijke Havezate geweest. Het huidige hoofdhuis werd gebouwd door Arnold Joost van Keppel (1670-1718), Graaf van Albemarle. Het huis en de tuinen werden ontworpen door Jacobus Roman en Daniël Marot. De oorspronkelijke tuinaanleg in geometrische Franse stijl werd rond 1800 vervangen door een tuin in Engelse landschapsstijl. Het gebouw bestaat uit een symmetrisch opgebouwd hoofdhuis met verbindingen naar twee zijvleugels, eveneens symmetrisch uitgevoerd. In 1943 brandde het huis door toedoen van een onvoorzichtige schilder af. In de periode 1957-1960 is het voor de eerste maal gerestaureerd. In de periode 2008 - 2010 is ook het interieur sfeergetrouw hersteld met oog op het huidige gebruik als trouwlocatie.

Route:

• Neem het kleine paadje dat in zuidelijke richting langs de slotgracht loopt. (Dit is met de slotgracht links van het pad.)
• Loop door tot je op het plein voor Huize de Voorst staat.

De parkaanleg van landgoederen wordt gekenmerkt door groepen solitaire bomen. Deze bomen verdelen de ruimtes van de parkaanleg in verschillende subruimtes en zorgen voor de nodige spannende doorkijkjes. Hier zijn deze solitaire bomen opnieuw aangeplant. Zo heeft de bezoeker van het park vanaf ieder punt een ander uitzicht. In plaats van tuinruimte in één keer te overzien heb je steeds een ander beeld.
De architecten van oude landgoederen hadden dit al begrepen en maakten er dankbaar gebruik van.

Route:

• Neem vanaf de splitsing het pad in westelijke richting. (Dit is met het water rechts van het pad.)
• Loop door tot je rechts van het pad een gebouw ziet liggen.

Dit bijgebouw van Huize de Voorst is gebouwd aan de de rand van de oorspronkelijke tuin en is gericht op het zuiden. Opvallend zijn de kleine ronde ramen. Ondanks het feit dat het gebouw niet zo hoog is zou het de oranjerie kunnen zijn.
Onduidelijk is wat de huidige functie van dit gebouw is. Wie kan hier meer over vertellen?

Route:

• Loop door tot je op een Y-splitsing met een pad van rechts uitkomt.

Huize de Voorst is aan de achterkant voorzien van een rechthoekige symmetrische tuin. De hele tuin is omgeven door een slotgracht waaromheen weer een aantal lanen ligt die evenwijdig liggen aan het water. Het geheel is een restant van de oorspronkelijke tuinaanleg.

Route:

• Neem het pad dat schuin parallel aan de slotgracht het bos inloopt.
• Loop door tot je uitkomt op een splitsing van paden.

De oorspronkelijke tuin van Huize de Voorst in Franse geometrische stijl met veel fonteinen en waterpartijen ontworpen door Jacobus Roman en Daniël Marot is rond 1800 vervangen door een tuin in Engelse landschapsstijl. De tuin is compleet veranderd, de strakke symmetrie heeft plaatsgemaakt voor een asymmetrische landschap met natuurlijke vormen. Het enige detail dat bewaard gebleven is, is de centrale zichtas van de tuin die doorgezet wordt in de beukenlaan achter dit knooppunt. Ook het symmetrische patroon van de om de tuin liggende grachten en lanen is behouden gebleven.
Ookal is rond 1800 de hele tuin veranderd, het oude patroon van de grachten en lanen bleef.

Route:

• Neem het pad in zuidwestelijke richting, dit is het pad met het water rechts van het pad.
• Loop mee met de bocht naar rechts, langs de theekoepel (rechts van het pad.)
• Loop door tot je links van het pad een dubbel hek ziet staan.

Zoals de meeste landgoederen was ook landgoed de Voorst voorzien van een moestuin. Vroeger kon je namelijk niet naar de supermarkt om verse groenten en vers fruit te kopen. Verse producten waren voorbehouden aan de rijken die ze verbouwden in hun eigen tuin. Dit fraai vormgegeven toegangshek vormt de toegang tot de voormalige moestuin.

Route:

• Loop verder tot je rechts over het water kunt kijken tot de brug bij de ingang van Huize de Voorst.

Vanaf dit punt heb je een onder de bomen door een prachtig doorzicht over de slotgracht richting de toegangsbrug voor huize de Voorst. Geniet van het beeld van bomen en pure natuur in de weerspiegeling in de aangelegde waterpartijen. Dit spel met natuurlijke vormen en reflecties is kenmerkend voor de Engelse landschapsstijl en romantische tuinaanleg.

Route:

• Loop door tot je op een kruising van paden uitkomt.

Op dit knooppunt van ons wandelproject komt ook de Berkelvallei route van de ANWB voorbij. Deze route loopt vanaf huize 't Velde langs de Berkel naar Almen en dan weer terug via Huize de Voorst.

Route:

• Neem het pad in zuidelijke richting. (Dit is het pad dat rechts van de tuinmanswoning langs de rand van het weiland (links) loopt.)
• Sla op de volgende kruising links af en loop een klein stukje het pad in, totdat je een goed zicht op de tuinmanswoning hebt.

Vanaf deze locatie heb je een goed uitzicht op de tuinmanswoning en de restanten van de tuinmuur van Landgoed de Voorst. Meestal omsloot de muur een vierkante akker. Hierdoor ontstond een gunstig windvrij microklimaat om groenten en fruit te verbouwen. Hier staat nog 1 zijde van deze muur. Tegen zo'n zuidmuur kun je goed verschillende soorten fruit kweken: zoals peren, perzikken en abrikozen, allemaal soorten die zeer vorstgevoelig zijn. De zuidmuur is enige graden warmer en daardoor bevriest de bloesem niet met IJsheiligen.

Route:

• Draai om en loop terug naar de kruising, sla links af en neem het linker pad (met een pas aangeplante lindelaan).
• Loop door tot je aan het einde van de lindelaan staat bij de inrit van een boerderij.

Langs het pad is een tijdje geleden een nieuwe enkele laan met linden geplant. Lindebomen kunnen heel oud worden en staan symbool voor het goede.

Route:

• Loop een klein stukje verder over het pad tot je naast de boerderij staat.

Deze boerderij hoorde vroeger tot Landgoed de Voorst. Aangezien het woonhuis haaks op de schuur gebouwd is, is het niet de minste boerderij geweest; het is een teken van status en rijkdom als het woonhuis dwars op de schuur staat.
Tegenover de boerderij tussen de aangeplante bomen zijn 's zomers de nodige bloemen te vinden: o.a. lupinen. Over de velden heen kun je in de verte de Berkel tussen de landbouwpercelen zien stromen.

Route:

• Loop verder door de eikenlaan en laat de boerderij achter je.
• Loop door tot je vlak voor het einde van de eikenlaan op een splitsing met een pad van rechts komt.

Op vrijwel elk landgoed vind je statige lanen met laanbomen erin die 's zomers voor de nodige verkoeling zorgen als men zich over het landgoed verplaatst of op jacht is. Enige tijd geleden is hier op landgoed de Voorst een laan met eiken in zijn oude glorie hersteld.

Route:

• Sla rechts af en loop het pad een klein eindje in, tot je links water vol met waterplanten ziet liggen.

Langs de rand van het pad in de sloot groeien talrijke waterplanten. De sloot is helemaal dichtgegroeid. Onder andere lissen zijn hier te vinden. In de zomer bloeien ze met mooie gele bloemen. Libellen vliegen rond.

Route:

• Loop door tot de eikenlaan een bocht naar links maakt en kijk achterom.

De landbouwpercelen van Landgoed de Voorst zijn vaak omzoomd met een groene band van bomen, het Achterhoekse coulissenlandschap. Zo ook hier waar je nu staat; de percelen zijn gescheiden door een laantje met redelijk oude eiken. Onder hun laaghangende takken door heb je naar alle kanten een prachtig uitzicht. Aan de ene kant zie je bijvoorbeeld een landbouwperceel met een oude boerderij liggen. Aan de andere kant kun je genieten van de Berkel en Landgoed 't Velde dat aan de overkant van het riviertje ligt.

Route:

• Loop verder over het pad met de bocht naar links en dan een bocht naar rechts mee tot je op een splitsing met een pad naar links uitkomt en er rechts van het pad een heuvel ligt.

Een stijlelement bij de aanleg van een landgoed is een zogenaamde belvedère. Hier op landgoed de Voorst verscholen in het bos vind je er één. belvedère is een samenstelling van belle en vide en betekent letterlijk "mooi uitzicht". Zo'n heuvel aan de rand van het aangelegde park en als einde van één van de lanen van het park diende er dan ook voor om vanaf een verhoging goed over de omgeving te kunnen uitkijken. Het uitzicht vanaf deze belvedère is nu enigsinds belemmerd door het omliggende bos. Maar wie erop klimt, kan de oorspronkelijke laan die naar de beledère toeleidde nog in het bos zien liggen.
Let op de romantische wortelpartijen van de beuken die op de belvedère staan.

Route:

• Steek de stuw over en loop door tot je aan de overkant op een T-splitsing staat.

Een groot deel van het water van het riviertje de Berkel wordt sinds de jaren '30 van de twintigste eeuw omgeleid naar het Twentekanaal dat bij Eefde ligt. Op die manier hoeft bij de sluizen minder water in het kanaal gepompt te worden. Er stroomt nog een beetje water door de Berkel; voldoende om de grachten van Zutphen door te spoelen met fris water. Om het water van de Berkel ook bij deze geringe stroomhoeveelheden op peil te houden is deze stuw gebouwd. De techniek stamt dan ook uit de periode van de aanleg van het Twentekanaal, namelijk de jaren '30. Voor wandelaars is een pad over de stuw aangelegd zodat landgoed 't Velde verbonden is met landgoed de Voorst. De stuw is een rijksmonument. Stuw is van het type glijschuif, bouwjaar 1925.

Route:

• Steek de stuw over en loop door tot je aan de overkant op een T-splitsing bij een heuvel met beuken erop staat.

Een stijlelement bij de aanleg van een landgoed is een zogenaamde belvedère. Hier op landgoed de Voorst verscholen in het bos vind je er één. belvedère is een samenstelling van belle en vide en betekent letterlijk "mooi uitzicht". Zo'n heuvel aan de rand van het aangelegde park en als einde van één van de lanen van het park diende er dan ook voor om vanaf een verhoging goed over de omgeving te kunnen uitkijken. Het uitzicht vanaf deze belvedère is nu enigsinds belemmerd door het omliggende bos. Maar wie erop klimt, kan de oorspronkelijke laan die naar de beledère toeleidde nog in het bos zien liggen.
Let op de romantische wortelpartijen van de beuken die op de belvedère staan.

Route:

• Neem het paadje in westelijke richting. (Dit is met de stuw aan je linkerhand en de belvedère rechts.)
• Bij de grote weg rechts afslaan en dit pad volgen tot je bij een vijver uitkomt.

Midden in het bos ligt deze achthoekige vijver. Onduidelijk is, hoe deze vijver paste in de oorspronkelijke aanleg van het landgoed. Wel duidelijk is dat de vijver gegraven is. Mensen in de romantische periode waren dol op de weerspiegeling van pure natuur op het wateroppervlakte.

Route:

• Loop door over het slingerende pad.
• Ga rechtdoor op de splitsing met een pad van rechts.
• Loop door tot je op een T-splitsing met de oprijlaan van Huize de Voorst uitkomt.

Bomen hebben niet een eeuwig leven. Soms is een laan zo vervallen dat deze vernieuwd moet worden, Enkele jaren geleden is de oprijlaan tot Huize de Voorst gekapt en van jonge laanbomen voorzien. Deze jonge eiken herstellen het statige aanzien van Huize de Voorst binnen tien jaar. Dan zijn ze groot genoeg met voldoende kroonvolume om het oude beeld te herstellen.

Route:

• Neem de oprijlaan in westelijke richting (dit is richting de grote weg) en loop een klein stukje tot je rechts schuin achter je een doorzicht hebt op Huize de Voorst.

Wie even stilstaat en rondkijkt kan genieten van dit doorzicht richting Huize de Voorst. De ruimte die omsloten wordt door de oprijlanen is cirkelvormig en voorzien van de nodige boomgroepen. Gasten die over de oprijlaan komen, hebben zo af en toe een doorzicht op het hoofdhuis. De bedoeling was dat zij geïmponeerd werden door de rijkdom van de aanblik. Zo'n doorzicht wordt een zichtas genoemd.

Route:

• Loop verder over de oprijlaan tot je vlak voor de grote weg links van de oprijlaan een huis ziet liggen.

Aan de oprijlaan richting Huize de Voorst staat deze dienstwoning. Qua bouwstijl heeft deze woning wel wat overeenkomsten met het hoofdhuis. Het is onduidelijk wat de rol van deze woning geweest is; misschien was het een dienstwoning. Graag meer informatie.

Route:

• Loop verder richting de grote weg (Kapperallee) en steek deze over.
• Sla op het fietspad rechts af en volg het fietspad.
• Steek de asfaltweg (Voorsterallee) over en kijk rechts achter de beuk in het gras. Daar staat een blauw-witte paal.

In het gras tussen het fietspad en de weg is een informatie paal neergezet. Pomp je met je voet op het voetpedaal van deze paal om stroom op te wekken dan vertelt de paal een verhaal over de geschiedenis van Huize de Voorst; ooit was het landgoed namelijk voorzien van een grote hoeveelheid vijvers. Daarvoor was zoveel water uit de Berkel nodig, dat boeren in de omgeving bezwaar maakten. Ook wordt kort ingegaan op de relatie tussen de vroegere bewoners van Huize de Voorst zoals Arnold Joost van Keppel en stadhouder Willem III van ons koningshuis.

Route:

• Volg het fietspad tot je op een splitsing met een pad naar rechts komt, sla hier rechts af en steek de asfaltweg (Kapperallee) over.
• Loop door tot je aan het begin van de oprijlaan op een parkeerplaats staat.

De parkeerplaats bij Huize de Voorst aan de oprijlaan van het hoofdhuis is een goede startplek voor wandelingen over deze twee landgoederen aan de Berkel.

Deze pagina voldoet aan de volgende internet standarden van het W3 Consortium (W3C).

• Home
• Nieuws
• Wandelingen
• Achtergrond informatie over dit project
• Technische achtergronden
• Contact informatie
• Links

• Index: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

• Wandel ook in: Warnsveld, Zutphen, Eefde. Meer wandelingen.