Beek Ubbergen kent vele historische gebouwen. Deze zijn op passende wijze gecombineerd met nieuwbouw. Onder in het kastanjedal is een vijver te vinden. Deze vijver was ooit bedoeld als spaarbekken en molenkolk. Het water voor de watermolen beneden in het dorp werd hier tijdelijk opgeslagen. Tegenwoordig is de vijver vooral decoratief. Onder aan de Ravensberg is een wijk met veel huizen uit de jugendstil periode. De jugendstil ook wel art noveau genoemd kenmerkt zich door een voorkeur voor vormen uit de natuur. Beek en Ubbergen kennen verschillende vrijheidsmonumenten. De route komt langs de monumenten die je tegenover het gemeentehuis kunt vinden. Bij de Wilgenlaan in Beek-Ubbergen vloeit het hemelwater weer bovengronds af. Men wil op die manier de rijke historie van Beek-Ubbergen met de wasserij industrie verbeelden.
Ook heeft Beek-Ubbergen de nodige sportfaceliteiten samengebracht op sportpark Alde Wetering. Uit de hellingen bij Berg en dal komt veel kwelwater. Op sommige punten langs de route is dit te zien.
De Bartholomeus kerk werd rond 1825-1826 gebouwd en daarna nog eens ingrijpend verbouwd in 1891. De baksteen vormgeving en het vakmanschap dat de bouw tentoonspreidt is kenmerkend voor de bouwstijl van die periode. Na de Tweede Wereld oorlog is het interieur zo goed mogelijk hersteld met meubilair uit andere kerken.
Heeft de Bartholomeus Kerk tegenwoordig een andere bestemming? In dit "juweeltje van Beek" trouwen jaarlijks veel aanstaande bruidsparen, zijn er exposities en worden er concerten gegeven. Ook worden er familiebijeenkomsten zoals dopen en begrafenissen en uitvaartplechtigheden gehouden.
Route:
Neem de weg rechts naast de Bartholomeus Kerk (Kerkberg), loop door tot de weg voor een villa een haakse bocht naar links maakt.
Villa Rozenhof?
De villa "Rozenhof" is een markante wit gepleisterd blokvormig villa met verdieping uit 1870-1875.
Let eens op enkele details: de ramen hebben afgeronde bovenhoeken en een geaccentueerde omlijsting. Ook de daklijsten met consoles zijn bijzonder. Er is een serre (wintertuin) met balkon tegen de oostgevel geplaatst.
Later werd een aanbouw met balkon voor de hoofdingang toegevoegd, waardoor het huis nog meer uitstraling kreeg.
Tegenwoordig is het een lux appartementen complex.
Route:
Loop een klein stukje verder tot je rechts van de weg een ingang van het kerkhof ziet liggen (lange oprijlaan).
Kerkhof met oorlogsmonument
Op de begraafplaats rondom de kerk zijn ook oorlogsgraven van gevallenen uit de Tweede Wereldoorlog. Deze zijn ook opgenomen in de Liberation route en in Traces of War.
Dit oorlogsmonument is er om ook de burgers uit Beek en Ubbergen, die tijdens de Tweede Wereldoorlog gevallen zijn, te blijven herdenken.
Route:
Loop door tot je rechts van de weg een appartementencomplex en het pleintje ervoor kunt zien.
Nieuwbouw aan historisch plein
Dit modern vormgegeven appartementencomplex staat fier op de kop van het plein. een beetje uitdagend toch? Niet verscholen achter oude dromerige bomen. De architect is er in geslaagd het toch wel grote bouwvolume zo te ontwerpen dat het gebouw harmonieert met de stijl van het pleintje, passend in de historische context van deze plek.
Route:
Loop een klein stukje verder en kijk rechts van de weg recht over het pleintje heen.
Maria School
Van het voormalige schoolgebouw is alleen de voorgevel bewaart gebleven. De grijze gevelsteen met de naam van de school is er nog. Wil je weten hoe het er hier vroeger uit heeft gezien, met onverharde wegen en vrijwel geen auto's, neem eens een kijkje op de site van Oud Beek met veel ansichtkaarten. http://oudbeek.nl/
Route:
Loop de bocht door en kijk links van de weg.
Voormalige kostschool
Voormalige Internaat Opzoeken op oud beek meer info.
Route:
Loop verder tot tussen de nieuwbouw net voorbij de parkeerplaats aan de linker kant van de weg.
Nieuwe landhuizen
Een nieuw landhuis bouwen op een van de vrije kavels op deze plek op de stuwwal en ontwerpen binnen de gestelde kaders in te richten naar eigen inzicht, is een droomwens van velen. Slechts een enkeling kan die droom waarmaken. Is dit het huis zoals jij denkt voor jezelf te wonen, of hoe jij denkt dat het in deze wijk past op deze plaats? Zal het met de andere landhuizen passen in de filosofie van deze wijk?
Route:
Loop veder tot je de weg overgaat in een klein paadje en je in een beekdal op een kruispunt staat.
Kastanjedal
Rustig stroomt een klein stroompje water door het Kastanjedal naar beneden. De wanden van het dal zijn begroeid met tamme kastanjes. Als handen steken ze uit de steile wanden en reiken richting de hemel.
's Zomers zitten de vertakte kronen vol met blad en sluit het bladerdak zich boven het dal, dat hier haar naam aan heeft te danken.
Helaas zijn sommige tamme kastanjes de laatste tijd (door ouderdom?) dood gegaan. Tot nu toe worden ze nog niet herplant. Jammer voor het streek eigen karakter van de heuvels om Nijmegen, want Tamme kastanjes werden in deze omgeving door de Romeinen gebracht. Ze vormen dus een deel van het regionale beeldverhaal.
Route:
Volg vanaf de splisting het paadje het dal naar beneden.
Loop door tot je bij de vijver op een knooppunt van paadjes staat.
Vijver kastanjedal
Voor de molen als waterreservoir met goudveil Molengebouw staat er waterrad is verplaatst. Door het h0ogte verschil kan het molenrad blijven draaien.
Route:
Loop vanaf de vijver via een trapje het kastanjedal uit.
Loop de weg (Ravenberg) naar beneden tot je op een kruispunt van wegen staat.
Knooppunt Jugenstilwijk
Nieuw knooppunt. Is dit een hele wijk met veel Jugenstil panden?
Route:
Neem de van Poldersveldtweg naar beneden toe.
Kijk iets voor het einde naar rechts en links schuin naar achteren naar de jugendstil panden.
Jugendstil panden
Jugendstil panden Info opzoeken op oud beek ansichtkaarten of gemeentelijk archief .
Route:
Loop verder tot je beneden op de rijksstraatweg voor het gemeentehuis staat.
Gemeentehuis Beek Ubbergen
Nieuw knooppunt. Zie oud beek ansichtkaarten, Is dit het oude of het nieuwe gemeentehuis.
Route:
Neem de Rijksstraatweg met de vijver aan je rechter hand en het gemeentehuis aan je linker hand.
Sla bij de grote splitsing links af en kijk rechts van de weg.
Bevrijdingsmonument
Bevrijdingsmonument om de bevrijding van Nederland te vieren.
Route:
Volg vanaf het monument de hoofdweg door de kronkels heen.
Sla aan het eind van de kronkels waar de weg recht wordt, rechts af.
Loop verder tot je links van de weg een vijver ziet liggen en je op een T-splitsing uitkomt.
Extra punt
Informatie nog opzoeken.
Route:
Nieuw
Nieuw
Waterwerk als speelplaats
Deze waterspeeltuin is een informatief speelobject voor de jeugd. Door met water te spelen, vooral in de zomer kun je zelf waarnemen dat water altijd naar het laagste punt stroomt. Je kunt het met een schroef oppompen, maar als je ophoudt te draaien, dus geen energie meer toevoegt aan het systeem, stroomt het water niet meer. Water kan voor je werken, maar jij moet de energie wel begeleiden in het systeem.
Route:
Nieuw
Nieuw
Een pompend hart voor Beek
Op donderdag 3 juli 2003 is'Hart van Beek' nabij het verzorgingshuis 't Höfke feestelijk geopend. Kim Burgers, winnares van de tekenwedstrijd over de waterspeelplaats, heeft samen wethouder Leidy van der Aalst en een bewoner van 't Höfke de feestelijke opening verricht.
De pomp werd krachtig in beweging gezet door jong
Wethouder Leidy van der Aalst demonstreerde vervolgens de werking van de Archimedes-hevel.
Met dit sluitstuk is een kroon gezet op het project "Water Werk".
Route:
Nieuw
Nieuw
Koelwater-vijver
In het oude dorp Beekbergen waren de waterstromen van groot economisch belang. Uit de stuwwal komt veel water aan de oppervlakte in de vorm van vele grotere en kleine beken. Ook nu nog zijn er plaatsen nodig voor de waterberging. Daarom is hier in deze nieuwbouwwijk een prachtige vijver gepland om dit water uit te stuwwal tijdelijk op te slaan. Het aardige is dat een deel van de beekjes bovengrond ligt.
Route:
Nieuw
Nieuw
Afslag Wylerbergmeer
Let bij deze afslag eens op het ruisen van de bladeren van de abelen, de grote bomen, die aan de weg rand staan. Ook op de structuur van de stam kun je in zomer en winter bij het langslopen een tweede blik werpen.
Route:
Neem vanaf de splitsing de weg richting recreatiegebied het Wylermeer.
Loop door tot je in de verte de eerste bocht in de weg kunt zien liggen en een bosje van populieren ziet.
Witte abelen
Deze boomgroep bestaat uit een populierensoort, de witte abeel. Niet alleen hun stam is bijzonder door de ruitvormige tekening, ook de bladeren ruizen in de wind. De onderzijde van de bladeren is wit behaard, de bovenzijde donkergroen.
Als je even stil staat en naar het beeld van de ruisende bladeren kijk en luistert, zie je misschien zelf waarom deze routemakers enthousiast zijn over deze boomgroep.
Route:
Loop twee keer door een zigzag tot de weg zich splitst bij een manege.
Loop hier verder richting de ingang van de parkeerplaats van het Wylerbergmeer (links aanhouden op de splitsing bij de manege).
Loop door tot je bij de ingang van de parkeerplaats bent.
Slagbomen Wylerbergmeer
Aan de rand van de parkeerplaats van het Wylerbergmeer staan deze slagbomen. In de zomermaanden maken vele toeristen gebruik van deze parkeerplaats om te recreëren langs de rand van het Wylerbergmeer. Zo leiden ze de grote stroom toeristen in goede banen. Er is wel parkeergeld verschuldigd.
Route:
Loop de parkeerplaats op en loop rechtdoor naar achter, tot je in de hoek van de parkeerplaats bent.
Parkeerplaats Wylerbergmeer
Deze parkeerplaats is aangelegd voor wie als dagrecreant wil genieten van het Wylerbergmeer. Hoewel het betaald parkeren is, kan je van hier uit goed starten voor een stevige wandeling door het afwisselende landschap rondom het Wylerbergmeer.
Gebruik hiervoor de optie stel zelf je wandeling samen uit het wandelingen menu in de blauwe balk op de site.
Route:
Loop richting de hoek van de parkeerplaats, tegenover de hoek waar de slagbomen staan.
Neem het fietspad richting het sportpark.
Loop door tot je rechts van het fietspad een nieuw gebouw ziet staan.
Petanque vereniging
Petanque Vereniging Beek heeft een gebouw, waar regelmatig petanque of wel jeu de boules gespeeld wordt op hoog niveau door een groep enthousiaste leden.
Zij doen mee in de regionale competitie.
Jeu de boules, een goed gevoel!.
Route:
Loop verder richting het sportpark tot je op een klein parkeerplaatsje uitkomt en midden tussen de sport faceliteiten staat.
Tennisvereniging: de Oorsprong
Veel gezelligheids- en sport verenigingen van Beek Ubbergen zijn ondergebracht op het sportpark langs de rondweg, net buiten Beek Ubbergen. Op het sportpark van Beek Ubbergen vind je ondermeer tennisvereniging de Oorsprong, voetbal vereniging BVC '12 en een pentaque vereniging. Ook het Wylerbergmeer dat ooit een buitenbad was, maar nu weer een natuurlijke uitstraling heeft, hoorde tot het sportpark.
Wellicht is ook de kantine in het voor en naseizoen geopend voor de wandelaar, voor een kopje koffie.
Route:
Loop verder naar de uitgang van de parkeerplaats.
Loop door tot je bij de uitgang van de parkeerplaats bij het begin van een laantje staat.
Laantje naar het sportpark
De toerit naar het sportpark is voorzien van een aantal laanbomen. Zo fiets je 's zomers in de schaduw en geniet je als het buitensport seizoen weer begint. Ook stedenbouwkundig is het een aardige landschappelijke inpassing van deze gebouwen in het landschap, en geeft deze manier de grens van het sportpark extra cachet.
Route:
Loop via het laantje verder tot je op een splitsing met een weg van rechts uitkomt.
Stal Ebbers
Waar vroeger het paard voor de waskar door het wasserij-dorp Beek trok, klinken nu de ponyhoefjes van manege/Stal Ebbers.
Stal Ebbers, te vinden aan de rand van het sportpark van Beek-Ubbergen, is een familiebedrijf, gespecialiseerd in het lesgeven aan kinderen van beginner tot gevorderde, van recreatie- tot wedstrijdruiter. Ook volwassenen kunnen er terecht. De lessen worden gegeven door enthousiaste, gediplomeerde instructrices.
Route:
Loop over het fietspad richting het tunneltje.
Loop door het tunneltje naar de andere kant.
Tunneltje Rondweg
Het was een grote vooruitgang toen de rondweg om Beek Ubbergen in 1970 werd aangelegd. Het gemotoriseerde ging niet meer door de dorpen over de Rijksstraatweg en de dorpskernen kregen hun aantrekkelijke rust terug.
Voor de verbinding met de Ooijpolder, het sportpark en zwemplas het Wylerbergmeer is dit fietsers- en voetgangers-tunneltje aangelegd.
Route:
Sla in eerste instantie links af om een aantal dingen te bekijken.
Loop door tot de spoelput bij de hoek van de weg.
Spoelput
In het straatbeeld van Beek Ubbergen kom je vaker van dit soort spoelputten tegen. Van oudsher verdiende men het geld in de wasserij industrie. Het heldere beekwater maakte dit mogelijk.
Vele stroompjes die in de loop der jaren ondergronds verdwenen waren, zijn in het kader van "Water leeft" weer opgegraven. Waar het water weer de grond in verdwijnt zijn dit soort spoelputten neergezet.
Een geslaagde herinnering in het dorpsbeeld aan de wasserijindustrie.
Route:
Loop nog een stukje verder tot je rechts van de weg de kinderboerderij ziet.
Kinderboerderij
Langs de rand van Beek tussen de bebouwing en de rondweg in ligt een groenstrook. Het groen zorgt voor een prettige woonomgeving en onttrekt de rondweg aan het zicht.
Daarnaast is er hierdoor plaats voor allerlei activiteiten in de buurt, zoals deze kinderboerderij van Beek-Ubbergen. Ze hebben er verschillende dieren, die altijd veel belangstelling trekken van kinderen en buurtbewoners.
Route:
Draai je om en loop terug via de spoelput.
Sla rechts af de Kwartelstraat in.
Loop door tot je bij de volgende kruising de Wilgenlaan ziet.
Project bronbossen
Bronbossen en wat men er bij de aanleg denkt te laten groeien als men het geheel aan de natuur overlaat.
Het grote vertrouwen van natuurontwikkelaars en beheerders van natuurterreinen straalt eraf. De natuur vindt de weg wel naar het door deze personen geformuleerde punt aan de horizon, als de omstandigheden geschikt gemaakt worden. Als bioloog vind ik het interessant deze ontwikkelingen te volgen.
Route:
Sla rechts af de Wilgenlaan in.
Loop door tot de volgende kruising met de Lijsterbeslaan.
Wilgenlaan in Beek
In het kader van "Water leeft in Beek - Ubbergen", is besloten om wilgen aan de Wilgenlaan weer langs het water te zetten. Bij veel regen stroomt het regenwater weg via de afwateringsgoot, in plaats van via het riool. Op die manier herleeft de rijke geschiedenis van Beek, waar het bronwater voor de wasserij industrie een grote rol speelde.
Route:
Sla links af de Lijsterbeslaan in.
Loop aan het einde het paadje omhoog en sla rechts af de Rijksstraatweg op.
Loop door tot de ingang van Hotel de Mussenberg links van de weg.
Hotel Restaurant de Mussenberg
Hotel Restaurant de Mussenberg is gelegen nabij de Ooijpolder, op de grens met Duitsland, tussen de Keizer Karelstad Nijmegen en het even historische Duitse Kleef (Kleve), aan de voet van de stuwwal.
Het historische voorhuis omstreeks 1850 gebouwd, is nu een gemeentelijk monument. Zo omstreeks 1850 kwam het toerisme in deze streken op gang.
Route:
Loop vanaf de inrit van Hotel de Musschenberg in zuidoostelijke richting tot je bij huisnummer 160 op een splitsing met een pad van rechts boven komt.
Voormalig grenskantoor
Onderaan de Vossenberg ligt het voormalige grenskantoor van de Duits-Nederlandse grens van voor de annexatie van Duits grondgebied. Nu is het een driedubbele woning. Het douanekantoor uit 1929 is rijksmonument.
Route:
Neem de Rijksstraatweg en loop door tot nummer 301 en kijk tegenover het huis in de betonnen wand.
Kwel in de helling
Dat uit de stuwwal water naar buiten treedt, ook wel kwelwater genoemd, kun je hier goed zien. Het heldere water komt hier door de opening uit de helling tevoorschijn en wordt oppervlakkig door goten afgevoerd.
In Beek en ook hier in Berg en Dal waren er in de vorige eeuw verschillende wasserijen gevestigd. Zij gebruikten dit heldere bronwater om de was en de bleek te verzorgen voor de rijke Nijmeegse families. Het linnengoed werd op de bleek (grasveld of soms de heg) te drogen gelegd, zodat het linnen mooi wit werd in de zon. Linnen had de sterke neiging grauw te worden.
Route:
Loop verder over de Rijksstraatweg tot je bij nummer 180 of 311 uitkomt. (Hier gaat een pad de heuvel omhoog.)
Herenboerderij de Eland
Hier nabij Rijksstraatweg nummer 180 start de Beekseroute. Het gebouw naast dit startpunt is een rijksmonument. Het is een herenboerderij gebouw rond 1875.
Naast Boerderij de Eland is een wasbekken uit de tijd van de vele wasserijen uit de tijd van Beek.
Route:
Ga met je rug richting de heuvel staan en neem op de splitsing de rechter weg (Rijksstraatweg).
Loop door tot je aan de rechter kant van de weg een gat in de heg ziet.
Sla rechts af en loop door het gat in de heg. Achter het gat in de heg ligt een waterbekken.
Wasbekken
Van oudsher staat de streek rondom Beek en Ubbergen bekend om het heldere water dat via kleine stroompjes uit de stuwwal richting de uiterwaarden loopt.
Vanwege het heldere water ontstond al vroeg in de geschiedenis een huisindustrie van kleine wasserijen. Voor de introductie van de wasmachine vond het wassen plaats in dit soort wasbekkens. De wasvrouwen deed hun was in dit soort ondiepe wasteilen. Vervolgens werden de lakens te drogen gelegd op de bleek, graslanden, of over de meidoornheggen. De zon zorgde ervoor dat het grauwe linnen wit bleef. Op het hoogtepunt van de deze was-industrie, werd bleekmiddel uitgevonden. Ook toen lagen de lakens nog te bleken in de zon. Ze werden hagelwit. Na de opmars van de wasmachine, verdween deze traditie uit het dorpsbeeld.
Route:
Loop terug richting de Rijksstraat weg en loop verder.
Loop door tot je na huisnummer 377, de bebouwde kom van Berg en Dal uitloopt en bij een parkeerplaats aankomt.
Sla bij de parkeerplaats rechts af, het pad links naast de beek en volg het paadje een paar meter tot je bij een bruggetje over de beek uitkomt.
Bruggetje over de Beek
In de dalen van de Duivelsberg stromen kleine beekjes. Ze voeren het kwelwater uit de stuwwal af naar de Waal. Hier kruist het wandelpad zo'n beekje met een bruggetje. Let ook eens op het waterkunstwerk dat aan de overkant van de weg staat. Bureau van den Eerenbeemt adviseerde de gemeente Beek-
Ubbergen om waterstromen door middel van het project Water Werkt weer zichtbaar te maken in- en rondom de dorpen. Beek is van oudsher bekend wegens het schone water van deze beken. Er waren allerlei wasserijen voor de burgerij uit Nijmegen gevestigd. Het kunstwerk is geïnspireerd op een aantal spoelbekkens van deze wasserijen.
Route:
Neem het pad over het bruggetje tussen de struiken door.
Loop door tot je aan de achterkant van het huis op een Y-splitsing van paden staat.
Steile paden
Het gebied van de Duivelsberg en omgeving is sinds de ijstijden door de rivier aangesneden. Daarom zijn de hellingen zo steil. Hier een voorbeeld van zo'n steil pad. Bij nat weer is stevig schoeisels aan te bevelen.
Route:
Volg het pad dat op de Y-splisting achter het huis aftakt en via een holle weg stijl omhoog loopt.
Loop door tot je bij een landbouwperceel aankomt.
Kleinschalige landbouw
Op de steile hellingen rondom de Duivelsberg komt landbouw voor op dit soort kleinschalige percelen. Het zijn oude percelen die al lang in gebruik zijn als landbouwgrond.
Een boer kan in verband met het uitbreken van gewasziektes niet jaren achter elkaar hetzelfde gewas verbouwen op een perceel. Er wordt daarom wisselbouw toegepast.
Route:
Blijf het pad volgen langs de landbouwpercelen.
Rechtdoor bij het pad naar links tot je bij een weiland aankomt en het pad een bocht maakt.
Achterkant Villa Wylerberg
Je kijkt hier naar de achterzijde van Villa Wylerberg. Het lijkt een modern gebouw, maar het huis werd al tussen 1921 en 1924 gebouwd door Marie Schuster-Hiby. Het huis is gebouwd in een expressionistische stijl, naar ontwerp van de Duitse architect Otto Bartning. Samen met Walter Gropius was hij in 1918 betrokken bij de oprichting van Bauhaus in Weimar.
Het ontwerp van het huis is nauw verbonden met de locatie met zicht van Arnhem tot aan Hoog Elten in het landschap van de Duivelsberg met zijn bossen met vele tamme Kastanjes. Het huis was voorzien van slechts een kleine sier en groentetuin.
In 1965 is het huis door de familie verkocht aan de Nederlandse Staat. Sinds 1985 is het een rijksmonument. Enkele natuurorganisaties vinden op dit moment onderdak in het huis.
Route:
Blijf het pad volgen door het hek heen tot je op een T-splitsing van paden uitkomt.
Weiland op de Heuvels
Een wandeling met je aangelijnde hond is een genot door de heuvelachtige landschap met afwisselend bossen en open terreinen. Juist in het voorjaar of in herfst bij de wisseling van de seizoenen is het fijn in de middagzon te wandelen of even uit te rusten op één van de vele bankjes. Mocht je hond dorst hebben, bij dit hekje is er een drinkbak voor vee waar je eventueel wat water voor je hond kunt nemen.
Route:
Neem het pad met de groene paaltjes de helling af naar beneden.
Loop door tot je rechts van het pad bij een huis uitkomt.
Informatiecentrum Nederlands Cultuurlandschap
Op zondagen en op woensdag middag is behalve de landschapstuin ook het informatiecentrum van het Nederlands Cultuurlandschap geopend voor publiek. Soms zijn er concerten in dit historische gebouw.
Let eens op de vele kabouters in de tuin van het sprookjeshuisje en het kleine Mariabeeld rechts van het hek.
Route:
Blijf het pad volgen naar beneden tot je op een splitsing met een pad van links uitkomt.
Rietveld op de heuvel
In het weiland bovenop deze helling zie je een rietveld. Riet groeit alleen daar, waar water het hele jaar door beschikbaar is. Op deze plek is er dus kwelwater aan de oppervlakte gekomen.
Het is dus een drassige plek bovenop de helling daar waar je dat helemaal niet zo gauw zou verwachten.
Route:
Ga met je rug richting het dal staan en neem het rechter pad op de Y-splitsing.
Neem bij de Y-splitsing met het vee-hek het linker pad.
Loop door tot je rechts van het pad een helling ziet liggen.
Graftenlandschap
Direct naast het pad is een zogenaamde graft te vinden en verderop in het weiland ligt er nog één. Een graft is een steile helling die een leemhelling verdeelt in minder steile terrassen en ligt evenwijdig aan de hoogtelijnen. Om erosie tegen te gaan werden op de steilere bouwlanden in Limburg heggen geplant. Doordat er tegen de heggen materiaal aanspoelde en achter de heggen materiaal wegspoelde, ontstonden graften of steilranden. Een landschap met graften afgewisseld met terrassen, een graftenlandschap, is minder steil en daardoor geschikter voor de landbouw.
Route:
Volg het pad verder richting het dal.
Loop door tot je links van het pad een steile helling ziet liggen.
Begrazing met runderen
De weilanden, die hier aan de rand van de Vossenberg liggen, worden in de zomermaanden begraasd door runderen. Ook worden de weilanden aan het eind van het seizoen gemaaid en wordt het maaisel afgevoerd. Dit moet ervoor zorgen dat de weilanden verschralen en allerei bijzondere planten, zoals blauwe grasklokjes die in de zomer verderop staan, terugkeren.
De koeien staan niet achter prikkeldraad, maar meidoornhagen houden de koeien in de weiden. Deze vorm van versperring werd voor de uitvinding van prikkeldraad algemeen toegepast. De Stichting Nederlands Cultuurlandschap zet zich de laatste jaren in voor het herstel van deze heggen.
Route:
Volg het pad verder langs de bosrand.
Loop door tot het pad een bocht naar links maakt en je een bankje ziet staan.
Uitzicht
Vanaf het bankje heb je een adembenemend uitzicht over het dal onderaan de Vossenberg dat voorzien is van meidoornheggen. Het steile graftenlandschap voorzien van meidoornheggen, dat je hier voor je ziet, vind je elders in Nederland alleen in Zuid Limburg. Als bezoeker waan je je hier in het buitenland.
Route:
Volg het pad verder heuvel op tot het pad door het bos loopt en er allemaal boomwortels zijn.
Boomwortels
Boomwortels houden de grond vast en zorgen ervoor dat de erosie van stromend regenwater geen vat op de grond krijgt. Onder de grond heeft een boom een netwerk van wortels net zo groot als de boom boven de grond is. Hier kun je de uitgestrekte netwerken van de grote wortels zien, die de boom verankeren in de grond. Grote wortels vertakken onder de grond net zolang tot het haarwortels zijn, die uit de bodem water met voedingsstoffen voor de hele boom opnemen. Aan de oppervlakte, waar vanwege het pad weinig haarwortels zitten spoelt bij een regenbui soms veel grond weg. Daarom kun je hier het netwerk van de grote wortels prachtig zien liggen.
Route:
Loop door tot je op een splitsing van paden bij een bankje met een mooi uitzicht uitkomt.
Knooppunt Vossenberg
Er liggen vele paden en paadjes over de stuwwal. Vaak volgen deze paden de hoogtelijnen, zodat je wat gemakkelijker loopt, als je eenmaal de stuwwal hebt beklommen. Met onze routes proberen we een wandeling samen te stellen waarin informatie uit diverse bronnen is verwerkt.
Route:
Ga met je rug naar het bankje staan en neem het paadje dat rechts achter het bankje het bos inloopt (het meest rechtse paadje) en vervolgens via een aantal trapjes de helling afloopt.
Loop door tot je aan het einde van het weiland op een T-splitsing uitkomt.
Toerisme in het Keteldal
De smalle uitgesleten dalen, zoals dit Keteldal waren geliefd als woonplek voor de gegoede burgerrij die graag buiten wilde wonen. Je ziet hier aan dit Keteldal dan ook vele mooie villa's en de voormalige pensions staan.
Begin van de vorige eeuw kwam het toerisme ook in deze regio op gang. Mensen verhuurden een deel van hun huis aan zomergasten, die hier graag vakantie hielden.
Route:
Volg het pad door het keteldal naar beneden.
Loop door tot je onderaan het keteldal op een T-splitsing staat.
Voormalig winkelpand aan de Rijksstraatweg
Het huis lijkt een voormalig dubbel winkelpand. Het knooppunt is nodig voor de uitbreiding van een of meerdere routes langs de vele historische rijks- en gemeentelijke monumenten van de dorpen Beek en Ubbergen.
Heeft iemand meer informatie over de historie en de bewoners van dit gebouw?
Route:
Neem de Rijksstraatweg in Westelijke richting.
Loop door tot je links van de weg een klein huisje ziet staan.
ANWB kantoor (monument)
Omstreeks 1950 kwam het toerisme in Nederland op gang. De Nederlanders hadden vrij e tijd. Op de vrije zondag trok men er massaal op uit. De ANWB (Algemene Nederlandsche Wielrijders-Bond, opgericht in 1883, nu de Koninklijke Nederlandse Toeristenbond ANWB) opende die jaren na de oorlog op verschillende plaatsten in Nederland kleine kantoortjes, zoals hier in het voormalige tramhuisje om de toerist te voorzien van gratis informatie.
Het grappige aan dit gebouw is dat het zowel langs de weg de helling op staat als langs de hoofdweg richting de landsgrens met Duitsland. een tramhuisje met twee wachtruimtes.
Route:
Loop verder tot je op een splisting met een weg van links boven uitkomt en links van de weg een voormalig transformator huis van de nijmeegse tram ziet liggen.
Dalstation van de tram
Tot aan de Tweede Wereldoorlog reed de Nijmeegse elektrische tram via Ubbergen naar Berg en Dal.
Hier vind je nog het dalstation voor het gebouw voor de elektriciteitsvoorziening van dit traject, gebouwd in de Jugendstil stijl van rond 1900.
Voor het beklimmen van de heuvels had de tram extra veel elektriciteit nodig, vandaar dat ook in Ubbergen een dalstation nodig was, onder aan de weg naar Berg en Dal. De tram reed in langzame bochten de heuvel op om aan het einde van elk recht stuk met een lus hoogte te winnen.
In het gebouw stonden transformatoren en kwikdamp gelijkrichters. Onduidelijk is of deze altijd achter de grote ramen gestaan hebben, omdat deze een fel wit licht verspreiden. Heeft iemand hier historische informatie over?
Route:
Neem de Rijksstraatweg met het elektriciteitsgebouw aan je linker hand.
Loop een stukje door tot je op het kruispunt bij hotel het spijker staat.
Beeld van een Wasvrouw
In het centrum van Beek-ubbergen staat dit beeld van een wasvrouw tegenover Hotel 't Spijker. Veel mensen vonden werk in de talrijke wasserijen vanwege het schone beekwater. Het schone koele bronwater was een van de bronnen van inkomsten voor de toeristische sector. Het wassen van het linnengoed van de hotels, de vele pensions en de buitens bracht vooral vrouwen werk.
Route:
Neem vanaf de kruising bij Hotel 't Spijker de weg omhoog langs de kerk.
Loop door tot op de splitsing in de eerste bocht van de weg.
Dorpsplein van Ubbergen
Vanaf het dorpsplein zijn er verschillende wandelroutes. Let wel op waar je je meegebrachte auto parkeert als je van hieruit gaat wandelen.
Het Dorpsplein is erg gezellig met twee kerken, verschillende hotels, café's en restaurants en natuurlijk vele zonnige terrasjes. Enkele nostaligische winkelpanden uit de jaren '50 nodigen uit tot shoppen.
Route:
Loop verder de heuvel omhoog via de Nieuwe Holleweg.
Bekijk de winkelpanden links van de weg.
Winkels aan het dorpsplein
Aan het dorpsplein, in dit geval rondom de kerk, zijn van oudsher de winkels te vinden.
Deze diversiteit van winkels van kleine zelfstandigen, bepaalden de sfeer van deze dorpsgemeenschap vanaf de jaren '30 tot in de jaren '70. Het was kenmerkend voor veel dorpen en stadjes in Nederland. Hier zijn er naast de grote winkelketens nog enkele in gebruik. De ondernemers hebben veel lekkers te bieden, ook streek producten, zeker voor een vermoeide wandelaar.
Route:
Loop verder tot je rechts van de weg een Kerkje ziet liggen.
Oude Kerk
De Oude Kerk van Ubbergen behoort tot de protestantse gemeente van Ubbergen. Op deze plaats werd kort voor 1300 de eerste kerk al gebouwd zo blijkt uit de archieven.In de Tweede Wereldoorlog werd de kerk ernstig beschadigd. Nadien werd deze kerk met buitenlandse steun herbouwd naar de bouwplannen van rond 1450.
Route:
Loop verder tot je op het kruispunt tussen de kerkjes in staat en kijk links naar boven.
Eetcafé de Witte
Aan een gastvrij dorpsplein zit altijd een goed café. Naast de kerk is er vrijwel altijd een dorpskroeg. Tegenwoordig is de horeca steeds vaker een eetgelegenheid dan een plaats waar alleen sterke drank wordt verstrekt. De tijden veranderen, de ondernemers veranderen mee met de wensen van de klanten.
Maar het oude spreekwoord blijft gelden:
Welk gastvrij dorp kan zonder een café naast de kerk?
Route:
Sla rechts af voor de kerk en loop door tot je op een T-splitsing met een weg van links staat bij de ingang van een parkeerplaats.
Bartholomeus kerk
De Bartholomeus kerk werd rond 1825-1826 gebouwd en daarna nog eens ingrijpend verbouwd in 1891. De baksteen vormgeving en het vakmanschap dat de bouw tentoonspreidt is kenmerkend voor de bouwstijl van die periode. Na de Tweede Wereld oorlog is het interieur zo goed mogelijk hersteld met meubilair uit andere kerken.
Heeft de Bartholomeus Kerk tegenwoordig een andere bestemming? In dit "juweeltje van Beek" trouwen jaarlijks veel aanstaande bruidsparen, zijn er exposities en worden er concerten gegeven. Ook worden er familiebijeenkomsten zoals dopen en begrafenissen en uitvaartplechtigheden gehouden.
