Rondje Hackfort : Wandelen bij VordenIn het dorsmolenhuisje en de watermolen van Kasteel Hackfort kun je iedere zaterdag zien hoe vroeger het meel voor het bakken van brood gemaakt werd. De bossen rondom kasteel Hackfort staan in het voorjaar vol met bloeiende stinsenplanten. Ook de rest van het jaar zijn er lelietjes der dalen en salomonszegels te vinden. De ingang van kasteel Hackfort is voorzien van twee prachtige leeuwen met schild. Naast het kasteel is een groenentuin te vinden die de moeite van een bezoekje waard is. Tussen de korenvelden door loopt een prachtig wandelpad van waaruit je de zijkant en achterkant van Kasteel Hackfort goed kunt bekijken. Rondom kasteel Hackfort zijn verschilllende kleinschalige landbouwpercelen en boerderijtjes te vinden. Volg het paadje tussen de korenvelden vol bloemen door en geniet tijdens de wandeling van de prachtige doorzichtjes. Al wandelend over de Beckenstraat komen de verschillende aspecten van het Achterhoekse Coulisselandschap allemaal voorbij.Bekijk meer informatie over deze wandelroute via het webwandelroute, wandeling, wandelen, 1. Dorsmolenhuisje, 2. Geriefhout op het landgoed, 3. Geriefhout op het landgoed, 3. Stinsenplanten, 4. Watermolen Hackfort, 5. Watermolen Hackfort, 5. Waterlelies, 6. Toegangszuil kasteel Hackfort, 7. Kasteel Hackfort, 8. Vijvertheater, 9. De Hof van Hackfort, 10. Boomgaard met hoogstam-fruitbomen, 11. Boomgaard met hoogstam-fruitbomen, 11. Zij- en achterkant kasteel Hackfort, 12. Korenveld, 13. Functie van Boomgroep, 14. Bankje bij het Korenveld, 15. Bankje bij het Korenveld, 15. Adelaarsvarens, 16. Zicht op 't Hofhuis, 17. Paadje langs het koren, 18. Paadje langs het koren, 18. Eikenlaan langs de weg, 19. Stroken bos, 20. Stroken bos, 20. Uitzicht coulisselandschap, 21. Picknickbank het Dijkmanshuis, 22. Boomgroep, 23. Stuw in de Hackfortse Beek, 24. Stuw in de Hackfortse Beek, 24. Doorzicht, 25. Gemengd loofbos, 26. Gemengd loofbos, 26. Bosranden langs de akker, 27. Populieren, 28. Stuw, 29. Heggenlandschap, 30. Uitzicht over de akker, 31. Groeisnelheid van de mais, 32. Kikkerpoel, 33. Bloemborder, 34. De Rietberg, 35. Rood-bont ijsselvee, 36. Rood-bont ijsselvee, 36. Bank voor Jort, 37. DorsmolenhuisjeDorsmolenhuisjeAan de rand van de parkeerplaats van Kasteel Hackfort staat een klein gebouwtje dat de naam Dorsmolenhuisje draagt. In het gebouwtje staat een historische dorsmolen opgesteld. Een dorsmolen scheidt de graankorrels van de aren. Tegenwoordig dorst een combine het graan direct op het land; in het dorsmolenhuisje kun je zien hoe dat vroeger ging. Het dorsmolenhuisje is zaterdags geopend. De volgende stap, het malen van graankorrels tot meel om brood van de bakken kun je zien in de watermolen van Hackfort een eindje verderop.Geriefhout op het landgoedVoor het bouwen huizen, het maken van meubilair en voor gebruiksvoorwerpen was veel goed timmerhout nodig. Daarvoor diende een deel van het aangelegde park rondom het hoofdhuis. Ook werd het kasteel verwarmd met houtblokken en hiervoor was veel hout nodig. De bossen die je ziet hadden dus meerdere functies.StinsenplantenIn het voorjaar, nog voordat er blad aan de bomen verschijnt, staat de bodem van het bos rondom Kasteel Hackfort vol met bloeiende kruiden (stinzenplanten) zoals: bosanemonen en speenkruid. Iets later in het jaar bloeien de lelietjes der dalen en salomonszegels met kleine witte bloempjes hier. Later in het najaar zijn de kleine zwarte en groene bessen van deze planten rijp. Stinse is een oud Nederlands woord voor burcht of kasteel, hieraan danken deze planten hun naam omdat ze aan parken en landgoederen gebonden zijn. De stinsenplanten zijn dus het hele jaar aanwezig.Watermolen HackfortDe watermolen bij Kasteel Hackfort is iedere zaterdag open voor het publiek. Vrijwilligers laten zien hoe in de molen tussen de molenstenen graankorrels tot meel vermalen wordt. Soms wordt de waterkracht van de molen gebruikt om de houtzaag aan te drijven. Dan zaagt de molen boomstammen. De molen stamt van rond 1700 en is in 1998 volledig gerestaureerd; ook is ervoor gezorgd dat er weer voldoende hoogteverschil in het waterpeil van de beek is, zodat de molen weer kan draaien op waterkracht.Waterlelies Waterlelies bloeien in de zomer volop in de waterkolk voor het waterrad van de watermolen. Dit deel van de vijver vormt een onderdeel van de parkaanleg rondom het hoofdhuis. Waterlelies zijn een geliefd motief van de kunstenaars uit de Jugendstil en ook de schilders uit het Impressionisme gebruikten waterlelies vaak op hun doeken.Toegangszuil kasteel HackfortDeze toegangszuil tot Kasteel Hackfort is uitgevoerd als Leeuw die het wapenschild van de familie vasthoudt. De wapens zijn van Van Westerholt en Von Oer. De leeuwen staan op de plek, waar tot 1788 het poortgebouw van het kasteel stond. Ze stammen uit 1696 en zijn oorspronkelijk bedoeld om de wacht te houden bij de ophaalbrug voor het poorthuis.Kasteel HackfortKasteel Hackfort ligt verscholen achter de grote oude bruine beuk. De huidige vorm met de symmetrische renaissance gevel met grote ramen kreeg het kasteel bij een verbouwing in 1788 door Borchard Frederic Willem van Westerholt. Momenteel wordt het kasteel gerenoveerd. Groot onderhoud is af en toe nodig, wil men deze monumentale panden voor het nageslacht bewaren.VijvertheaterVijvertheater. Als het niet in gebruik is door echte kunstenaars, treden op zomerse dagen de kikkers er op. Luid kwakend zitten ze in de late avondzon op dit platform.De Hof van HackfortDe bewoners van Kasteel Hackfort hielden veel ontvangsten en voor de gasten moest het beste op tafel komen. Daarvoor was er vaak een grote ommuurde groentetuin op het terrein; de Hof van Hackfort. Ook een kassencomplex maakte deel uit van deze groeneteelt in eigen productie. Nu kun je in het restaurant ook zelf genieten van de streekproducten en -gerechten, die met de seizoensproducten uit deze tuin worden samengesteld. De aanleg van de bedden lijkt mij historisch, graag daarover wat meer informatie.Boomgaard met hoogstam-fruitbomenDe huidige eigenaren van dit landgoed zijn trots op de nieuw aangelegde hoogstam boomgaard met oude appel- en perenrassen. Ook pruimenbomen zijn aanwezig in deze boomgaard. Om de fruitbomen ook inderdaad veel fruit te laten dragen is het in vorm snoeien van de boom een echt vak voor specialisten. Is de vorm eenmaal bedorven, dan komt dat nooit weer goed. Het is dus opletten.Zij- en achterkant kasteel HackfortVanaf hier heb je een goed zicht op de zij- en achterkant van Kasteel Hackfort. Je kunt zien dat het kasteel prachtig te midden van bossen en weilanden ligt. Het kasteel wordt eind veertiende eeuw al genoemd in de registers van de Heeren van Bronckhorst. Tijdens de tachtig jarige oorlog wordt het kasteel door de Spanjaarden verwoest om vervolgens weer opgebouwd te worden. Het huidige uiterlijk met grote ramen en een symmetrische voorgevel stamt uit 1788. Het kasteel is jaren lang eigendom geweest van de baronnen van Westerholt, tot de laatste generatie het kasteel naliet aan Natuurmonumenten.KorenveldHet korenveld naast het pad staat 's zomers vol met blauwe korenbloemen en rode klaprozen die als akkeronkruiden tussen het koren groeien. Normaal gaan deze planten dood door de onkruid bestrijdingsmiddelen die bij het verbouwen van koren gebruikt worden; hier zijn ze volop te vinden. Van de aren die na de oogst op de akkers achterblijven en de zaden van de korenbloem en klaproos leven in de winter weer kleine veldmuisjes, die op hun beurt weer het voedsel vormen voor roofvogels, dassen en vossen. De bloemen zijn dus niet alleen mooi, ze staan ook aan de basis van een voedsel pyramide.Functie van BoomgroepIn de grote tuinen van een landhuis of kasteel worden door tuinarchitecten op strategische plaatsen boomgroepen geplant. Tijdens een wandeling onttrekken deze boomgroepen het kasteel aan het zicht en zo dienen ze als coulisse bij het bekijken van het kasteel. Deze afwisseling maakt de belevenis van een wandeling langs het kasteel spannender. Hier zie je nog zo'n oude boomgroep; de bomen zijn minimaal 70 jaar oud.Bankje bij het KorenveldVanaf dit bankje heb je in de zomer een prachtig uitzicht over het korenveld vol met klaprozen en bloeiende korenbloemen. Rechts kun je de achterkant van Kasteel Hackfort zien liggen. Links over het koren heen zie je boerderij 'Het Hofhuis' liggen, een van de boerderijen die vroeger tot het landgoed behoorde.AdelaarsvarensAdelaarsvarens zoals hier naast het pad staan, geven aan dat dit een oud bosgebied is. De adelaarsvaren maakt een netwerk van wortelstokken. Een gesloten dek van deze wortelstokken betekent dus dat de grond ongeroerd is. Dat wil zeggen dat dit gebied al een lange tijd bos is geweest en dat de grond met rust gelaten is. Zicht op 't HofhuisBij een landgoed als Hackfort hoorden vaak vele boerderijen. De gronden moesten bewerkt worden door pachters die zorgden voor inkomsten voor de kasteelheer. Op deze plek zie je boerderij ''t Hofhuis' liggen, die ook tot het landgoed behoorde. Geniet van dit mooie uitzicht over het korenveld.Paadje langs het korenTot 1950 kon je vaak wandelen tussen de korenvelden. Nu met de veranderende landbouwmethoden is dat een zeldzaamheid. Om wandelaars te laten genieten van landgoed Hackfort met de omliggende landerijen heeft Natuurmonumenten verschillende paadjes langs en door het korenveld aangelegd om dit historische gevoel zelf te kunnen ervaren.Eikenlaan langs de wegDeze eikenlaan langs de verbindingsweg, sluit landgoed Hackfort af van de omgeving. Kenmerk van het coulisselandschap is dat er bomen langs de wegen en tussen de percelen staan. Ze geven het landgoed een statige aanblik.Stroken bosOm de wildstand op het landgoed op peil te houden werden er tussen de weilanden stroken bos aangelegd. Deze stroken bos vormen een ideale schuilplaats voor reeen, fazanten en ander wild. Koeien hebben op deze manier een schaduwplek in hete zomers.Uitzicht coulisselandschapDe landbouwpercelen zijn hier omgeven door groenstroken. Tussen deze groenstroken door heb je vele verrassende uitzichten op verderop gelegen landbouwpercelen en een boerenbedrijf. Zo biedt een wandeling over landgoed Hackfort telkens weer nieuwe facetten.Picknickbank het DijkmanshuisTegenover melkveebedrijf het Dijkmanshuis staat deze picknickbank. Een ideaal rustpunt tijdens een wandeling of fietstocht door het weidse Achterhoekse coulisselandschap.BoomgroepOoit vormde deze bijzondere boomgroep waarschijnlijk een heg in de voortuin van dit boeren erf. De heg is uitgegroeid tot deze bijzondere groep forse bomen. Aan de verdikking in de stam is nog steeds te zien dat de bomen ooit op die hoogte gesnoeid zijn.Stuw in de Hackfortse BeekOm de waterhoogte in de Hackfortse Beek en daarmee de grondwaterstand voor de omliggende landbouwpercelen te regelen is deze stuw in de Hackfortse Beek gebouwd. Naast de stuw vind je langs het schouwpad een weiland voor schapen. Zij houden het gras langs de oevers van de beek kort. In het water achter de stuw groeien waterlelies. In de zomer bloeien deze planten met prachtige witte bloemen.DoorzichtHet Achterhoekse coulisselandschap kenmerkt zich door vele verrassende doorzichten. Langs het pad staan verschillende hazelaars. Op dit punt heb je een fraai doorzicht tussen de hazelaars door op een landbouwperceel met daarop een boerderijtje.Gemengd loofbosRond dit knooppunt staat een bos van verschillende soorten loofbomen. Loofbomen zijn bomen die hun blad in de winter verliezen. Rondom het knooppunt groeien verschillende soorten loofbomen door elkaar heen; een gemengd loofbos dus. In een gemengd loofbos vind je een grote diversiteit aan zangvogeltjes die vooral van maart tot mei zingen.Bosranden langs de akkerDe bosranden langs deze akker zijn gevuld met een rijk scala aan planten. Zo vind je er bramen, frambozen en andere soorten die je veel aantreft langs de rand van akkers. Maar ook vind je hier hop, kamperfoelie, wikke en andere opmerkelijke planten.PopulierenLangs het pad staat een populier. Populieren zijn beroemd omdat ze ratelen in de wind. Dit komt doordat de blaadjes vast aan de boom zitten met een plat steeltje dat gemakkelijk heen en weer beweegt. Op de grond of aan de boom kun je deze blaadjes vinden en het steeltje zelf bekijken.StuwHet water in de Baakse beek wordt op diverse plaatsen gestuwd. Zo blijft de waterstand het hele jaar door op min of meer hetzelfde voldoende hoge pijl en is het land het hele jaar door voldoende nat voor de landbouw.HeggenlandschapOp deze plaats is een aantal jaren geleden tussen de landbouwpercelen een heg aangeplant. Er groeien struiken in als sleedoorn, meidoorn, Gelderse roos en wilde roos. Ook groeit er heggerank doorheen met kleine witte boempjes in het voorjaar en giftige rode besjes in het najaar. In de heg vinden verschillende soorten vogels een beschutte broedplaats. Ook lopen er allerlei spinnetjes en andere insecten door de heg, die weer het voedsel vormen voor dezelfde vogels als die in de heg broeden.Uitzicht over de akkerVanaf het bankje in de bosrand heb je een groot deel van het jaar een prachtig uitzicht over de akkers richting een boerderij. Tussen de landbouwpercelen zijn nog steeds coulissen van eiken aanwezig. Deze eikenlanen verdelen het weidse agrarische landschap in knusse ruimten en geven zo af en toe spannende doorzichten op de omgeving. Dit historische landschap is gespaard gebleven bij de ruilverkaveling in het midden van de twintigste eeuw.Groeisnelheid van de maisAls je hier op de juiste tijd van het jaar bent, kun je zien dat de groeisnelheid en uiteindelijke grootte van de mais beinvloed wordt door de schaduwen van de bomen. Aan de rand waar de bomen staan groeit de mais minder hard en wordt het uiteindelijk minder hoog. Mais is namelijk een warmte minnende plant en in de schaduw is de bodem enkele graden kouder. Het coulisselandschap is dus niet het meest economisch gunstige landschap voor de opbrengst van de landbouwgewassen.KikkerpoelDe ooievaar en de zilverreiger waren in de laatste 50 jaar bijna volledig uit het landschap verdwenen. Sinds de ruilverkavelingen zijn veel (drink-)poelen (voor het vee) in het landschap verdwenen. De vogels maken nu weer een opmars, dat komt doordat hun voedselbronnen op veel plaatsen weer hersteld zijn door het aanleggen van speciale kikkerpoelen. Het stilstaande water van zo'n poel warmt in het voorjaar snel op en is een prima leefgebied voor de kikkers. Die hun hun beurt weer gegeten worden door de ooievaar en de zilverreiger. Sinds een jaar of twintig zijn deze soorten weer bezig aan een opmars en zijn ze vaker te zien in het Nederlandse landschap.BloemborderDeze prachtige boerderij in de achtertuin van Kasteel Hackfort heeft een prachtige tuin rondom het huis. De borders zijn opgebouwd uit vaste planten met groepen van verschillende hoogte en kleur. Doordat de bloemen op verschillende tijden bloeien heeft de tuin het hele jaar door een kleurrijk aanzien. Vroeger had bijna elke boerderij zo'n mooie siertuin; de stekken van de vaste planten werden door de dames onderling geruild. De RietbergWie moe is geworden van het wandelen of zin heeft aan een versnapering is bij terras en rustplaats, de Rietberg, aan het juiste adres. De prijzen van de artikelen staan op een lijstje en het bedrag kan voldaan worden in een kluisje. Wij bevelen het boerderij-ijs bijzonder aan.Rood-bont ijsselveeVanaf dit punt heb je een mooi uitzicht over de weilanden rondom Kasteel Hackfort. Ze zijn allemaal omsloten door een coulisse van groen. Als je geluk hebt, loopt er rood-bont ijsselvee in de weilanden. Deze rood-wit gevlekte koeien zijn een apart ras en waren kenmerkend voor de IJsseldelta. Zwart-witte koeien kwamen in deze steek tot 1950 bijna niet voor.Bank voor JortNaast het pad staat een opvallende bank. 'Bank voor Jort' staat op het bordje te lezen. Wie even verder leest op het bordje aan de zijkant, merkt dat de ontstaansgeschiedenis van deze bank niet zo gelukkig is en dat de bank neergezet is ter nagedachtenis aan Jort. Vanaf de bank heb je wel een mooi uitzicht over de landerijen rondom Kasteel Hackfort en kun je in gedachten even bij de familie van Jort zijn.DorsmolenhuisjeAan de rand van de parkeerplaats van Kasteel Hackfort staat een klein gebouwtje dat de naam Dorsmolenhuisje draagt. In het gebouwtje staat een historische dorsmolen opgesteld. Een dorsmolen scheidt de graankorrels van de aren. Tegenwoordig dorst een combine het graan direct op het land; in het dorsmolenhuisje kun je zien hoe dat vroeger ging. Het dorsmolenhuisje is zaterdags geopend. De volgende stap, het malen van graankorrels tot meel om brood van de bakken kun je zien in de watermolen van Hackfort een eindje verderop.Routetraject 11