Hackfort Noord : Wandelen bij VordenIn het dorsmolenhuisje en de watermolen van Kasteel Hackfort kun je iedere zaterdag zien hoe vroeger het meel voor het bakken van brood gemaakt werd. De bossen rondom kasteel Hackfort staan in het voorjaar vol met bloeiende stinsenplanten. Ook de rest van het jaar zijn er lelietjes der dalen en salomonszegels te vinden. De ingang van kasteel Hackfort is voorzien van twee prachtige leeuwen met schild. Naast het kasteel is een groenentuin te vinden die de moeite van een bezoekje waard is. Het deel ten noorden van Kasteel Hackfort kenmerkt zich door kleinschalige landbouwpercelen omzoomd door houtwallen afgewisseld met oude boerderijtjes. Rondom kasteel Hackfort zijn verschilllende kleinschalige landbouwpercelen en boerderijtjes te vinden. Volg het paadje tussen de korenvelden vol bloemen door en geniet tijdens de wandeling van de prachtige doorzichtjes. De tuin van Kasteel Hackfort bestaat uit verschillende 'boskamers'. Onderling waren ze ooit verbonden met lindelanen. Natuurmonumenten reconstrueert de oude tuin zo veel mogelijk.Bekijk meer informatie over deze wandelroute via het webwandelroute, wandeling, wandelen, 1. Dorsmolenhuisje, 2. Geriefhout op het landgoed, 3. Geriefhout op het landgoed, 3. Stinsenplanten, 4. Watermolen Hackfort, 5. Watermolen Hackfort, 5. Waterlelies, 6. Toegangszuil kasteel Hackfort, 7. Kasteel Hackfort, 8. Vijvertheater, 9. De Hof van Hackfort, 10. Boomgaard met hoogstam-fruitbomen, 11. Boomgaard met hoogstam-fruitbomen, 11. Bijenhotel, 12. Bijenkasten, 13. Meidoorn heg, 14. Landgoed Boerderij, 15. Bankje, 16. Nieuwbouw boerderij, 17. Modern boeren bedrijf, 18. Poortje in de Heg, 19. Bankje, 20. Boomgroep, 21. Bankje in de houtwal, 22. Houtwal, 23. Paadje langs het koren, 24. Paadje langs het koren, 24. Zicht op 't Hofhuis, 25. Adelaarsvarens, 26. Bankje bij het Korenveld, 27. Bankje bij het Korenveld, 27. Laantje met Eiken, 28. Laantje met Eiken, 28. Omgevallen Beuk, 29. Geriefhout op het landgoed, 30. Geriefhout op het landgoed, 30. DorsmolenhuisjeDorsmolenhuisjeAan de rand van de parkeerplaats van Kasteel Hackfort staat een klein gebouwtje dat de naam Dorsmolenhuisje draagt. In het gebouwtje staat een historische dorsmolen opgesteld. Een dorsmolen scheidt de graankorrels van de aren. Tegenwoordig dorst een combine het graan direct op het land; in het dorsmolenhuisje kun je zien hoe dat vroeger ging. Het dorsmolenhuisje is zaterdags geopend. De volgende stap, het malen van graankorrels tot meel om brood van de bakken kun je zien in de watermolen van Hackfort een eindje verderop.Geriefhout op het landgoedVoor het bouwen huizen, het maken van meubilair en voor gebruiksvoorwerpen was veel goed timmerhout nodig. Daarvoor diende een deel van het aangelegde park rondom het hoofdhuis. Ook werd het kasteel verwarmd met houtblokken en hiervoor was veel hout nodig. De bossen die je ziet hadden dus meerdere functies.StinsenplantenIn het voorjaar, nog voordat er blad aan de bomen verschijnt, staat de bodem van het bos rondom Kasteel Hackfort vol met bloeiende kruiden (stinzenplanten) zoals: bosanemonen en speenkruid. Iets later in het jaar bloeien de lelietjes der dalen en salomonszegels met kleine witte bloempjes hier. Later in het najaar zijn de kleine zwarte en groene bessen van deze planten rijp. Stinse is een oud Nederlands woord voor burcht of kasteel, hieraan danken deze planten hun naam omdat ze aan parken en landgoederen gebonden zijn. De stinsenplanten zijn dus het hele jaar aanwezig.Watermolen HackfortDe watermolen bij Kasteel Hackfort is iedere zaterdag open voor het publiek. Vrijwilligers laten zien hoe in de molen tussen de molenstenen graankorrels tot meel vermalen wordt. Soms wordt de waterkracht van de molen gebruikt om de houtzaag aan te drijven. Dan zaagt de molen boomstammen. De molen stamt van rond 1700 en is in 1998 volledig gerestaureerd; ook is ervoor gezorgd dat er weer voldoende hoogteverschil in het waterpeil van de beek is, zodat de molen weer kan draaien op waterkracht.Waterlelies Waterlelies bloeien in de zomer volop in de waterkolk voor het waterrad van de watermolen. Dit deel van de vijver vormt een onderdeel van de parkaanleg rondom het hoofdhuis. Waterlelies zijn een geliefd motief van de kunstenaars uit de Jugendstil en ook de schilders uit het Impressionisme gebruikten waterlelies vaak op hun doeken.Toegangszuil kasteel HackfortDeze toegangszuil tot Kasteel Hackfort is uitgevoerd als Leeuw die het wapenschild van de familie vasthoudt. De wapens zijn van Van Westerholt en Von Oer. De leeuwen staan op de plek, waar tot 1788 het poortgebouw van het kasteel stond. Ze stammen uit 1696 en zijn oorspronkelijk bedoeld om de wacht te houden bij de ophaalbrug voor het poorthuis.Kasteel HackfortKasteel Hackfort ligt verscholen achter de grote oude bruine beuk. De huidige vorm met de symmetrische renaissance gevel met grote ramen kreeg het kasteel bij een verbouwing in 1788 door Borchard Frederic Willem van Westerholt. Momenteel wordt het kasteel gerenoveerd. Groot onderhoud is af en toe nodig, wil men deze monumentale panden voor het nageslacht bewaren.VijvertheaterVijvertheater. Als het niet in gebruik is door echte kunstenaars, treden op zomerse dagen de kikkers er op. Luid kwakend zitten ze in de late avondzon op dit platform.De Hof van HackfortDe bewoners van Kasteel Hackfort hielden veel ontvangsten en voor de gasten moest het beste op tafel komen. Daarvoor was er vaak een grote ommuurde groentetuin op het terrein; de Hof van Hackfort. Ook een kassencomplex maakte deel uit van deze groeneteelt in eigen productie. Nu kun je in het restaurant ook zelf genieten van de streekproducten en -gerechten, die met de seizoensproducten uit deze tuin worden samengesteld. De aanleg van de bedden lijkt mij historisch, graag daarover wat meer informatie.Boomgaard met hoogstam-fruitbomenDe huidige eigenaren van dit landgoed zijn trots op de nieuw aangelegde hoogstam boomgaard met oude appel- en perenrassen. Ook pruimenbomen zijn aanwezig in deze boomgaard. Om de fruitbomen ook inderdaad veel fruit te laten dragen is het in vorm snoeien van de boom een echt vak voor specialisten. Is de vorm eenmaal bedorven, dan komt dat nooit weer goed. Het is dus opletten.BijenhotelOm bestuivers voor de fruitboomgaard en groentetuin aan te trekken is hier een bijenhotel geplaatst. Bijenhotels zijn bedoeld voor wilde solitaire bijen, maar worden ook door andere insecten gebruikt. Solitaire bijen, wespen en hommels leven niet in een volk zoals de honingbij met een koningin. Een bevrucht vrouwtje maakt een nestplaats in hout of steen. Naast de solitaire bijen en hommels maken met name lieveheersbeestjes, vlinders en solitaire wespen er gebruik van en overwinteren vorstvrij in de holtes tussen de natuurlijke materialen.BijenkastenIn het voorjaar en de zomer zijn langs de rand van het veld bijenkasten te vinden. De bijen zorgen voor de bestuiving van de groentetuin en de fruitboomgaard. Een bijenvolk bestaat uit een koningin die eitjes legt en een heel volk aan werksterbijen. Werksterbijen vliegen uit en verzamelen de nectar van bloeiende bloemen. Deze zetten ze om in honing die dient als wintervoorraad. Imkers halen een deel van de honing uit de bijenkast en verkopen die. De bijen worden dan 's winters bijgevoerd met suikerwater. Je kunt de bijen rustig bekijken, maar ga niet voor de vliegopening van de kasten staan.Meidoorn hegLangs de rand van het pad staat een nieuw aangeplantte meidoorn heg. De meidoorn is een stekelige plant, waar koeien en ander vee voor uitkijken. Voor de uitvinding van het prikkeldraad werden deze struiken gebruikt om het vee binnen de weides te houden. De rand van de weilanden bestond dan ook uit gevlochten meidoornstruiken. Een deel van zo'n ouderwetse veekering is hier hersteld. In zo'n heg vinden vogeltjes veel spinnetjes en andere insecten. Je ziet ze dan ook regelmatig door de heg heen en weer hippen. De heg voegt dus behalve een landschappelijk element ook een voedselbron voor kleine vogels als koolmees, winterkoninkje en mus aan de omgeving toe. Landgoed BoerderijDeze boerderij die vroeger waarschijnlijk bij Kasteel Hackfort hoorde is te klein geworden om een modern boeren bedrijf in te vestigen. Hij heeft een nieuwe bestemming gevonden en is prachtig gerestaureerd. Zo blijft deze boerderij voor het landschap rondom Kasteel Hackfort behouden.BankjeTegenover een kikkerpoel staat dit bankje. De kikkerpoel is bijna weer dichtgegroeid. Kikkerpoelen waren vroeger algemeen voorkomend, maar door de ruilverkaveling zijn vele verdwenen. Daarmee verdwenen ook de vogels die kikkers eten, zoals de zilverreiger en de ooievaar. Om deze vogels weer een voedselbron te geven en te zorgen dat ze terugkeren in het landschap, worden de laatste tijd in dit soort verloren ruimtes in het landschap veel nieuwe kikkerpoelen aangelegd.Nieuwbouw boerderijNaast de kleine bestaande boerderij is een nieuwe boerderij gebouwd. Let eens op de bouwstijl van deze nieuwbouw boerderij; hij past uitstekend in het landschap rondom Kasteel Hackfort. Een compliment waard voor de landschappelijke inpassing.Modern boeren bedrijfWaar het gebied direct rondom Kasteel Hackfort zo oorspronkelijk mogelijk is gelaten, is hier een eindje verderop wel ruilverkaveling toegepast. Hier zie je een modern boeren bedrijf. De afmetingen van de stallen zijn vele malen groter dan die van de boerderijen dicht bij het kasteel. Ook de percelen zijn groter en niet voorzien van een coulisse van groen rondom. Alles voor dient voor meer efficientie in de landbouw.Poortje in de HegIn de richting van Kasteel Hackfort zijn de landbouwpercelen weer voorzien van coulissen en heggen rond de percelen. Om het wandelpad door te laten is er een kunstig poortje in de heg geknipt. BankjeVanaf dit bankje heb je uitzicht over een landbouwperceel waarin men de indruk van het Achterhoekse coulisselandschap weer wil herstellen. Het perceel is nog steeds omgeven door het nodige groen. Midden op is een nieuwe boomgroep geplant die over een aantal jaren het landschap nog aantrekkelijker maakt.BoomgroepBehalve groene coulissen rondom de landbouwpercelen is het op landgoederen gebruikelijk dat weilanden voorzien zijn van statige boomgroepen die het landschap in kamers verdelen en verrassende doorzichten geven. Hier is zo'n boomgroep opnieuw aangeplant. Over een aantal jaar zal het dit weiland een statige aanblik geven. Bankje in de houtwalHier midden in de houtwal staat een bankje. Op de kaart kun je goed zien dat het landbouwperceel achter deze houtwal hoger in het landschap ligt dan de omgeving. Deze zogenaamde esgronden ontstonden doordat plaggen vermengd met mest vanuit de schaapskooien jaar in jaar uit over het land werden uitgereden. Zowel de houtwal als het perceel erachter rondom Boerderij Tichelman zijn dus al redelijk op leeftijd en zijn al die tijd niet van vorm veranderd.HoutwalMonumentale houtwal met eiken tussen de landbouwpercelen. Minder oud als de houtwal waar het bankje staat.Paadje langs het korenTot 1950 kon je vaak wandelen tussen de korenvelden. Nu met de veranderende landbouwmethoden is dat een zeldzaamheid. Om wandelaars te laten genieten van landgoed Hackfort met de omliggende landerijen heeft Natuurmonumenten verschillende paadjes langs en door het korenveld aangelegd om dit historische gevoel zelf te kunnen ervaren.Zicht op 't HofhuisBij een landgoed als Hackfort hoorden vaak vele boerderijen. De gronden moesten bewerkt worden door pachters die zorgden voor inkomsten voor de kasteelheer. Op deze plek zie je boerderij ''t Hofhuis' liggen, die ook tot het landgoed behoorde. Geniet van dit mooie uitzicht over het korenveld.AdelaarsvarensAdelaarsvarens zoals hier naast het pad staan, geven aan dat dit een oud bosgebied is. De adelaarsvaren maakt een netwerk van wortelstokken. Een gesloten dek van deze wortelstokken betekent dus dat de grond ongeroerd is. Dat wil zeggen dat dit gebied al een lange tijd bos is geweest en dat de grond met rust gelaten is. Bankje bij het KorenveldVanaf dit bankje heb je in de zomer een prachtig uitzicht over het korenveld vol met klaprozen en bloeiende korenbloemen. Rechts kun je de achterkant van Kasteel Hackfort zien liggen. Links over het koren heen zie je boerderij 'Het Hofhuis' liggen, een van de boerderijen die vroeger tot het landgoed behoorde.Laantje met EikenEen laantje met eiken scheidt de tuin van de landbouwpercelen die rondom Kasteel Hackfort liggen. Opvallend is dat dit laantje krom loopt, een kenmerk van de tuinaanleg in de Engelse landschapsstijl. Op deze manier kun je aan het begin van het laantje het einde niet zien. Daardoor beleef je de ruimte groter. In het late voorjaar heeft de eikenlaan frisse groene blaadjes. In de zomer zorgen de bomen voor verkoeling. In het najaar kleurt de laan prachtig bruin. De blaadjes vallen van de bomen.Omgevallen BeukDeze machtige beuk stond ooit in het bos bij Kasteel Hackfort. Waarschijnlijk werd hij ziek, was het te gevaarlijk om hem te laten staan. De enorme stam is na de kap blijven liggen, waarschijnlijk met opzet. Veel insecten vinden hun thuis onder de schors van dood hout. Door de dode boom te laten liggen, krijgen deze insecten een kans om te leven op Landgoed Hackfort. Op deze manier kun je goed zien dat het een tijd duurt voordat dood hout door de natuur is opgeruimd door schimmels.Geriefhout op het landgoedVoor het bouwen huizen, het maken van meubilair en voor gebruiksvoorwerpen was veel goed timmerhout nodig. Daarvoor diende een deel van het aangelegde park rondom het hoofdhuis. Ook werd het kasteel verwarmd met houtblokken en hiervoor was veel hout nodig. De bossen die je ziet hadden dus meerdere functies.DorsmolenhuisjeAan de rand van de parkeerplaats van Kasteel Hackfort staat een klein gebouwtje dat de naam Dorsmolenhuisje draagt. In het gebouwtje staat een historische dorsmolen opgesteld. Een dorsmolen scheidt de graankorrels van de aren. Tegenwoordig dorst een combine het graan direct op het land; in het dorsmolenhuisje kun je zien hoe dat vroeger ging. Het dorsmolenhuisje is zaterdags geopend. De volgende stap, het malen van graankorrels tot meel om brood van de bakken kun je zien in de watermolen van Hackfort een eindje verderop.Routetraject 11