Wandelen bij Vorden

Beginpunt: Dorsmolenhuisje
Eindpunt: Dorsmolenhuisje
Lengte: 6,9 (km)
Aantal bezienswaardigheden: 42
 

Parkeren:

• Parkeerplaats Kasteel Hackfort
  Baakseweg 8
  7251 RH  VORDEN

Openbaar vervoer:

• Geen gevonden

Horeca:

• De Rietberg
• De Keuken van Hackfort

Links:

• Deze wandeling in tegengestelde richting
• Print deze wandeling
• Deze route op je mobiel wandelen
• Detailkaart bij deze wandeling
• Bekijk deze wandelroute op Google Earth
• Download de wandelroute op je GPS (GPX)
• Deze route als lijst met coördinaten

Tweeten

Aan de rand van de parkeerplaats van Kasteel Hackfort staat een klein gebouwtje dat de naam Dorsmolenhuisje draagt. In het gebouwtje staat een historische dorsmolen opgesteld. Een dorsmolen scheidt de graankorrels van de aren. Tegenwoordig dorst een combine het graan direct op het land; in het dorsmolenhuisje kun je zien hoe dat vroeger ging. Het dorsmolenhuisje is zaterdags geopend.
De volgende stap, het malen van graankorrels tot meel om brood van de bakken kun je zien in de watermolen van Hackfort een eindje verderop.

Route:

• Loop naar de inrit van de parkeerplaats en steek de asfalt weg (Baakseweg) over.
• Sla meteen rechts af en neem het paadje langs de rand van de landbouwpercelen.
• Loop een paar meter door tot je rechts van het pad een bank ziet staan.

Naast het pad staat een opvallende bank. "Bank voor Jort" staat op het bordje te lezen. Wie even verder leest op het bordje aan de zijkant, merkt dat de ontstaansgeschiedenis van deze bank niet zo gelukkig is en dat de bank neergezet is ter nagedachtenis aan Jort.
Vanaf de bank heb je wel een mooi uitzicht over de landerijen rondom Kasteel Hackfort en kun je in gedachten even bij de familie van Jort zijn.

Route:

• Volg het paadje langs de rand van de landbouwpercelen tot je bij een splitsing met een pad van rechts bent.

Vanaf dit punt heb je een mooi uitzicht over de weilanden rondom Kasteel Hackfort. Ze zijn allemaal omsloten door een coulisse van groen. Als je geluk hebt, loopt er rood-bont ijsselvee in de weilanden. Deze rood-wit gevlekte koeien zijn een apart ras en waren kenmerkend voor de IJsseldelta. Zwart-witte koeien kwamen in deze steek tot 1950 bijna niet voor.

Route:

• Neem vanaf de T-splitsing het paadje dat de grote weg oversteekt.
• Volg aan de overkant van de weg de oprit richting de boerderij.
• Loop langs de boerderij tot je bij de Rietberg uitkomt.

Wie moe is geworden van het wandelen of zin heeft aan een versnapering is bij terras en rustplaats, de Rietberg, aan het juiste adres. De prijzen van de artikelen staan op een lijstje en het bedrag kan voldaan worden in een kluisje. Wij bevelen het boerderij-ijs bijzonder aan.

Route:

• Volg het pad een als het tussen de bomen doorloopt.
• Steek de beek over en blijf aan de overkant het pad volgen tot je bij een huis (rechts van het pad) uitkomt.

Deze prachtige boerderij in de achtertuin van Kasteel Hackfort heeft een prachtige tuin rondom het huis. De borders zijn opgebouwd uit vaste planten met groepen van verschillende hoogte en kleur. Doordat de bloemen op verschillende tijden bloeien heeft de tuin het hele jaar door een kleurrijk aanzien. Vroeger had bijna elke boerderij zo'n mooie siertuin; de stekken van de vaste planten werden door de dames onderling geruild.

Route:

• Loop door tot je links van het pad een kikkerpoel ziet liggen.

De ooievaar en de zilverreiger waren in de laatste 50 jaar bijna volledig uit het landschap verdwenen. Sinds de ruilverkavelingen zijn veel (drink-)poelen (voor het vee) in het landschap verdwenen. De vogels maken nu weer een opmars, dat komt doordat hun voedselbronnen op veel plaatsen weer hersteld zijn door het aanleggen van speciale kikkerpoelen. Het stilstaande water van zo'n poel warmt in het voorjaar snel op en is een prima leefgebied voor de kikkers. Die hun hun beurt weer gegeten worden door de ooievaar en de zilverreiger. Sinds een jaar of twintig zijn deze soorten weer bezig aan een opmars en zijn ze vaker te zien in het Nederlandse landschap.

Route:

• Loop door tot je bij de houtwal op een driesprong van paden uitkomt.

Als je hier op de juiste tijd van het jaar bent, kun je zien dat de groeisnelheid en uiteindelijke grootte van de maïs beinvloed wordt door de schaduwen van de bomen. Aan de rand waar de bomen staan groeit de maïs minder hard en wordt het uiteindelijk minder hoog. Maïs is namelijk een warmte minnende plant en in de schaduw is de bodem enkele graden kouder. Het coulisselandschap is dus niet het meest economisch gunstige landschap voor de opbrengst van de landbouwgewassen.

Route:

• Sla rechts af en loop een paar meter langs de houtwal.

Vanaf het bankje in de bosrand heb je een groot deel van het jaar een prachtig uitzicht over de akkers richting een boerderij. Tussen de landbouwpercelen zijn nog steeds coulissen van eiken aanwezig. Deze eikenlanen verdelen het weidse agrarische landschap in knusse ruimten en geven zo af en toe spannende doorzichten op de omgeving. Dit historische landschap is gespaard gebleven bij de ruilverkaveling in het midden van de twintigste eeuw.

Route:

• Volg het pad langs de houtwal tussen de percelen.
• Ga rechts om het huis heen.
• Sla rechts af en volg het pad langs de landbouwgrond (links) en de heg (rechts van het pad) tot ongeveer halverwege de heg.

Op deze plaats is een aantal jaren geleden tussen de landbouwpercelen een heg aangeplant. Er groeien struiken in als sleedoorn, meidoorn, Gelderse roos en wilde roos. Ook groeit er heggerank doorheen met kleine witte boempjes in het voorjaar en giftige rode besjes in het najaar. In de heg vinden verschillende soorten vogels een beschutte broedplaats. Ook lopen er allerlei spinnetjes en andere insecten door de heg, die weer het voedsel vormen voor dezelfde vogels als die in de heg broeden.

Route:

• Loop door tot je op een brug over de Baaksche Beek staat.

Het water in de Baakse beek wordt op diverse plaatsen gestuwd. Zo blijft de waterstand het hele jaar door op min of meer hetzelfde voldoende hoge pijl en is het land het hele jaar door voldoende nat voor de landbouw.

Route:

• Loop een klein eindje verder tot iets voorbij het einde van de brug.

Langs het pad staat een populier. Populieren zijn beroemd omdat ze ratelen in de wind. Dit komt doordat de blaadjes vast aan de boom zitten met een plat steeltje dat gemakkelijk heen en weer beweegt. Op de grond of aan de boom kun je deze blaadjes vinden en het steeltje zelf bekijken.

Route:

• Loop nog een klein eindje door langs de rand van de landbouwgrond, tot je ongeveer halverwege het perceel bent.

De bosranden langs deze akker zijn gevuld met een rijk scala aan planten. Zo vind je er bramen, frambozen en andere soorten die je veel aantreft langs de rand van akkers. Maar ook vind je hier hop, kamperfoelie, wikke en andere opmerkelijke planten.

Route:

• Loop door waar het pad het bos ingaat.
• Loop door tot je op een T-splitsing uitkomt.

Rond dit knooppunt staat een bos van verschillende soorten loofbomen. Loofbomen zijn bomen die hun blad in de winter verliezen. Rondom het knooppunt groeien verschillende soorten loofbomen door elkaar heen; een gemengd loofbos dus. In een gemengd loofbos vind je een grote diversiteit aan zangvogeltjes die vooral van maart tot mei zingen.

Route:

• Neem vanaf de splitsing het pad in noordoostelijke richting.
• Volg dit pad een paar meter tot je links een boerderijtje tussen de struiken door ziet liggen.

Het Achterhoekse coulisselandschap kenmerkt zich door vele verrassende doorzichten. Langs het pad staan verschillende hazelaars. Op dit punt heb je een fraai doorzicht tussen de hazelaars door op een landbouwperceel met daarop een boerderijtje.

Route:

• Vervolg je route over het pad tot je bij een stuw uitkomt.
• Steek de stuw over en loop tot je aan de andere kant van de stuw op een splitsing van paden staat.

Om de waterhoogte in de Hackfortse Beek en daarmee de grondwaterstand voor de omliggende landbouwpercelen te regelen is deze stuw in de Hackfortse Beek gebouwd. Naast de stuw vind je langs het schouwpad een weiland voor schapen. Zij houden het gras langs de oevers van de beek kort. In het water achter de stuw groeien waterlelies. In de zomer bloeien deze planten met prachtige witte bloemen.

Route:

• Neem vanaf de stuw het pad dat in noordoostelijke richting vertrekt. (Dit is het pad met een bosstrook rechts van het pad en akkerland links van het pad.)
• Loop door tot je in de voortuin van een huis (links van het pad) een groep met beuken ziet staan.

Ooit vormde deze bijzondere boomgroep waarschijnlijk een heg in de voortuin van dit boeren erf. De heg is uitgegroeid tot deze bijzondere groep forse bomen. Aan de verdikking in de stam is nog steeds te zien dat de bomen ooit op die hoogte gesnoeid zijn.

Route:

• Loop verder over het pad tot je bij de inrit van een boerderij met een picknicktafel (links) komt.

Tegenover melkveebedrijf het Dijkmanshuis staat deze picknickbank. Een ideaal rustpunt tijdens een wandeling of fietstocht door het weidse Achterhoekse coulisselandschap.

Route:

• Loop een flink eind over het klinkerpad langs de rand van het weiland.
• Loop door tot de laatste knik in het pad naar links.

De landbouwpercelen zijn hier omgeven door groenstroken. Tussen deze groenstroken door heb je vele verrassende uitzichten op verderop gelegen landbouwpercelen en een boerenbedrijf. Zo biedt een wandeling over landgoed Hackfort telkens weer nieuwe facetten.

Route:

• Loop door tot je op een splitsing met een pad van rechts uit het bos komt.

Om de wildstand op het landgoed op peil te houden werden er tussen de weilanden stroken bos aangelegd. Deze stroken bos vormen een ideale schuilplaats voor reeën, fazanten en ander wild. Koeien hebben op deze manier een schaduwplek in hete zomers.

Route:

• Neem vanaf de splitsing de klinkerweg in noordelijke richting. (Dit is richting de asfaltweg).
• Sla vlak voor de asfaltweg af naar links en volg een klein paadje langs de rand van het landbouwperceel.
• Loop door tot het landbouwperceel rechts van het pad al een eindje over is gegaan in een bos.

Deze eikenlaan langs de verbindingsweg, sluit landgoed Hackfort af van de omgeving. Kenmerk van het coulisselandschap is dat er bomen langs de wegen en tussen de percelen staan. Ze geven het landgoed een statige aanblik.

Route:

• Loop door over het paadje tot je langs een korenveld loopt en bij een splitsing met een pad van links (over de weg) komt.

Tot 1950 kon je vaak wandelen tussen de korenvelden. Nu met de veranderende landbouwmethoden is dat een zeldzaamheid. Om wandelaars te laten genieten van landgoed Hackfort met de omliggende landerijen heeft Natuurmonumenten verschillende paadjes langs en door het korenveld aangelegd om dit historische gevoel zelf te kunnen ervaren.

Route:

• Steek de asfaltweg over en neem het pad aan de andere kant langs de houtwal.
• Loop door tot de houtwal voor de tweede keer een knik naar rechts maakt.

Monumentale houtwal met eiken tussen de landbouwpercelen. Minder oud als de houtwal waar het bankje staat.

Route:

• Loop door tot je rechts van het pad in de houtwal een bankje ziet staan.

Hier midden in de houtwal staat een bankje. Op de kaart kun je goed zien dat het landbouwperceel achter deze houtwal hoger in het landschap ligt dan de omgeving. Deze zogenaamde esgronden ontstonden doordat plaggen vermengd met mest vanuit de schaapskooien jaar in jaar uit over het land werden uitgereden. Zowel de houtwal als het perceel erachter rondom Boerderij Tichelman zijn dus al redelijk op leeftijd en zijn al die tijd niet van vorm veranderd.

Route:

• Loop verder over het pad tot je bij een klaphekje uitkomt.
• Ga door het klaphekje en loop tot midden op het weiland waar een boomgroep staat.

Behalve groene coulissen rondom de landbouwpercelen is het op landgoederen gebruikelijk dat weilanden voorzien zijn van statige boomgroepen die het landschap in kamers verdelen en verrassende doorzichten geven. Hier is zo'n boomgroep opnieuw aangeplant. Over een aantal jaar zal het dit weiland een statige aanblik geven.

Route:

• Loop naar de overkant van het weiland, ga door het klaphekje en loop nog een klein stukje door tot je bij een bankje bent.

Vanaf dit bankje heb je uitzicht over een landbouwperceel waarin men de indruk van het Achterhoekse coulisselandschap weer wil herstellen. Het perceel is nog steeds omgeven door het nodige groen. Midden op is een nieuwe boomgroep geplant die over een aantal jaren het landschap nog aantrekkelijker maakt.

Route:

• Loop door het poortje in de heg tot je aan de andere kant staat.

In de richting van Kasteel Hackfort zijn de landbouwpercelen weer voorzien van coulissen en heggen rond de percelen. Om het wandelpad door te laten is er een kunstig poortje in de heg geknipt.

Route:

• Loop een stukje verder tot je de grote boerderij links van het pad goed kunt zien liggen.

Waar het gebied direct rondom Kasteel Hackfort zo oorspronkelijk mogelijk is gelaten, is hier een eindje verderop wel ruilverkaveling toegepast. Hier zie je een modern boeren bedrijf. De afmetingen van de stallen zijn vele malen groter dan die van de boerderijen dicht bij het kasteel. Ook de percelen zijn groter en niet voorzien van een coulisse van groen rondom. Alles voor dient voor meer efficiëntie in de landbouw.

Route:

• Vervolg je route over het pad.
• Sla twee keer rechts af op de T-splitsing.
• Loop door tot je een nieuwbouw boerderij links van het pad ziet liggen.

Naast de kleine bestaande boerderij is een nieuwe boerderij gebouwd. Let eens op de bouwstijl van deze nieuwbouw boerderij; hij past uitstekend in het landschap rondom Kasteel Hackfort. Een compliment waard voor de landschappelijke inpassing.

Route:

• Vervolg je route over het pad tot je links van het pad een bankje ziet staan.

Tegenover een kikkerpoel staat dit bankje. De kikkerpoel is bijna weer dichtgegroeid. Kikkerpoelen waren vroeger algemeen voorkomend, maar door de ruilverkaveling zijn vele verdwenen. Daarmee verdwenen ook de vogels die kikkers eten, zoals de zilverreiger en de ooievaar. Om deze vogels weer een voedselbron te geven en te zorgen dat ze terugkeren in het landschap, worden de laatste tijd in dit soort verloren ruimtes in het landschap veel nieuwe kikkerpoelen aangelegd.

Route:

• Vervolg je route over het pad en houdt rechts aan op de Y-splitsing.
• Vlak voordat het pad uitkomt op een lange rechte weg buigt er naar rechts een paadje langs de rand van het weiland af, neem dit paadje.
• Loop door tot je aan het einde van het paadje langs de weilanden op een oprit van een boerderij staat.

Deze boerderij die vroeger waarschijnlijk bij Kasteel Hackfort hoorde is te klein geworden om een modern boeren bedrijf in te vestigen. Hij heeft een nieuwe bestemming gevonden en is prachtig gerestaureerd. Zo blijft deze boerderij voor het landschap rondom Kasteel Hackfort behouden.

Route:

• Loop de oprit af naar de grote weg en sla rechts af.
• Loop door tot je op een kruising komt en sla hier rechts af.
• Bij het eerste bospad meteen weer links af slaan.
• Op de kruising bij de meidoornheg rechts afslaan.
• Loop door tot bijna bij het einde van de meidoornheg.

Langs de rand van het pad staat een nieuw aangeplantte meidoorn heg. De meidoorn is een stekelige plant, waar koeien en ander vee voor uitkijken. Voor de uitvinding van het prikkeldraad werden deze struiken gebruikt om het vee binnen de weides te houden. De rand van de weilanden bestond dan ook uit gevlochten meidoornstruiken. Een deel van zo'n ouderwetse veekering is hier hersteld.
In zo'n heg vinden vogeltjes veel spinnetjes en andere insecten. Je ziet ze dan ook regelmatig door de heg heen en weer hippen. De heg voegt dus behalve een landschappelijk element ook een voedselbron voor kleine vogels als koolmees, winterkoninkje en mus aan de omgeving toe.

Route:

• Volg het pad met de bocht mee naar links en loop een klein stukje door tot je schuin achter je een goed zicht hebt op de bijenkasten.

In het voorjaar en de zomer zijn langs de rand van het veld bijenkasten te vinden. De bijen zorgen voor de bestuiving van de groentetuin en de fruitboomgaard. Een bijenvolk bestaat uit een koningin die eitjes legt en een heel volk aan werksterbijen. Werksterbijen vliegen uit en verzamelen de nectar van bloeiende bloemen. Deze zetten ze om in honing die dient als wintervoorraad. Imkers halen een deel van de honing uit de bijenkast en verkopen die. De bijen worden dan 's winters bijgevoerd met suikerwater. Je kunt de bijen rustig bekijken, maar ga niet voor de vliegopening van de kasten staan.

Route:

• Loop verder langs de rand van de groenstrook tot je links om de hoek een bijenhotel ziet staan.

Om bestuivers voor de fruitboomgaard en groentetuin aan te trekken is hier een bijenhotel geplaatst. Bijenhotels zijn bedoeld voor wilde solitaire bijen, maar worden ook door andere insecten gebruikt. Solitaire bijen, wespen en hommels leven niet in een volk zoals de honingbij met een koningin. Een bevrucht vrouwtje maakt een nestplaats in hout of steen. Naast de solitaire bijen en hommels maken met name lieveheersbeestjes, vlinders en solitaire wespen er gebruik van en overwinteren vorstvrij in de holtes tussen de natuurlijke materialen.

Route:

• Loop verder tot je op een splitsing van paden uitkomt.

De huidige eigenaren van dit landgoed zijn trots op de nieuw aangelegde hoogstam boomgaard met oude appel- en perenrassen. Ook pruimenbomen zijn aanwezig in deze boomgaard. Om de fruitbomen ook inderdaad veel fruit te laten dragen is het in vorm snoeien van de boom een echt vak voor specialisten. Is de vorm eenmaal bedorven, dan komt dat nooit weer goed. Het is dus opletten.

Route:

• Neem vanaf de splitsing het pad dat in oostelijke richting tussen het huisje en de (groenten-)tuin doorloopt.
• Loop door tot de ingang van de tuin rechts van het pad.

De bewoners van Kasteel Hackfort hielden veel ontvangsten en voor de gasten moest het beste op tafel komen. Daarvoor was er vaak een grote ommuurde groentetuin op het terrein; de Hof van Hackfort. Ook een kassencomplex maakte deel uit van deze groeneteelt in eigen productie. Nu kun je in het restaurant ook zelf genieten van de streekproducten en -gerechten, die met de seizoensproducten uit deze tuin worden samengesteld.
De aanleg van de bedden lijkt mij historisch, graag daarover wat meer informatie.

Route:

• Loop een klein eindje verder tot je links van het pad een vijver met een plateau erin ziet liggen.

Vijvertheater. Als het niet in gebruik is door echte kunstenaars, treden op zomerse dagen de kikkers er op. Luid kwakend zitten ze in de late avondzon op dit platform.

Route:

• Loop door tot in de houtwal.
• Op de splisting in de houtwal rechts aanhouden.
• Volg het pad tot je bij de ingang van kasteel Hackfort staat.

Kasteel Hackfort ligt verscholen achter de grote oude bruine beuk. De huidige vorm met de symmetrische renaissance gevel met grote ramen kreeg het kasteel bij een verbouwing in 1788 door Borchard Frederic Willem van Westerholt. Momenteel wordt het kasteel gerenoveerd. Groot onderhoud is af en toe nodig, wil men deze monumentale panden voor het nageslacht bewaren.

Route:

• Blijf min of meer op dezelfde plek staan.

Deze toegangszuil tot Kasteel Hackfort is uitgevoerd als Leeuw die het wapenschild van de familie vasthoudt. De wapens zijn van Van Westerholt en Von Oer. De leeuwen staan op de plek, waar tot 1788 het poortgebouw van het kasteel stond. Ze stammen uit 1696 en zijn oorspronkelijk bedoeld om de wacht te houden bij de ophaalbrug voor het poorthuis.

Route:

• Loop door tot je midden op de brug bij de watermolen staat.

Waterlelies bloeien in de zomer volop in de waterkolk voor het waterrad van de watermolen. Dit deel van de vijver vormt een onderdeel van de parkaanleg rondom het hoofdhuis.
Waterlelies zijn een geliefd motief van de kunstenaars uit de Jugendstil en ook de schilders uit het Impressionisme gebruikten waterlelies vaak op hun doeken.

Route:

• Loop door tot je na de brug bij de watermolen op een splitsing van paden staat.

De watermolen bij Kasteel Hackfort is iedere zaterdag open voor het publiek. Vrijwilligers laten zien hoe in de molen tussen de molenstenen graankorrels tot meel vermalen wordt. Soms wordt de waterkracht van de molen gebruikt om de houtzaag aan te drijven. Dan zaagt de molen boomstammen.
De molen stamt van rond 1700 en is in 1998 volledig gerestaureerd; ook is ervoor gezorgd dat er weer voldoende hoogteverschil in het waterpeil van de beek is, zodat de molen weer kan draaien op waterkracht.

Route:

• Neem vanaf de splitsing bij de watermolen het pad dat in zuidoostelijke richting door het bos loopt. (Dit pad is voorzien van lantaarns.)
• Loop door tot je iets voorbij een vijver links van het pad bent.

In het voorjaar, nog voordat er blad aan de bomen verschijnt, staat de bodem van het bos rondom Kasteel Hackfort vol met bloeiende kruiden (stinzenplanten) zoals: bosanemonen en speenkruid. Iets later in het jaar bloeien de lelietjes der dalen en salomonszegels met kleine witte bloempjes hier. Later in het najaar zijn de kleine zwarte en groene bessen van deze planten rijp.
Stinse is een oud Nederlands woord voor burcht of kasteel, hieraan danken deze planten hun naam omdat ze aan parken en landgoederen gebonden zijn. De stinsenplanten zijn dus het hele jaar aanwezig.

Route:

• Houdt rechts aan op de Y-splitsing en loop door tot je op een viersprong van paden uitkomt, vlak bij het Dorshuisje.

Voor het bouwen huizen, het maken van meubilair en voor gebruiksvoorwerpen was veel goed timmerhout nodig. Daarvoor diende een deel van het aangelegde park rondom het hoofdhuis. Ook werd het kasteel verwarmd met houtblokken en hiervoor was veel hout nodig. De bossen die je ziet hadden dus meerdere functies.

Route:

• Loop vanaf de viersprong van paden richting het dorsmolenhuisje en de parkeerplaats.

Aan de rand van de parkeerplaats van Kasteel Hackfort staat een klein gebouwtje dat de naam Dorsmolenhuisje draagt. In het gebouwtje staat een historische dorsmolen opgesteld. Een dorsmolen scheidt de graankorrels van de aren. Tegenwoordig dorst een combine het graan direct op het land; in het dorsmolenhuisje kun je zien hoe dat vroeger ging. Het dorsmolenhuisje is zaterdags geopend.
De volgende stap, het malen van graankorrels tot meel om brood van de bakken kun je zien in de watermolen van Hackfort een eindje verderop.

Deze pagina voldoet aan de volgende internet standarden van het W3 Consortium (W3C).

• Home
• Nieuws
• Wandelingen
• Achtergrond informatie over dit project
• Technische achtergronden
• Contact informatie
• Links

• Index: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

• Wandel ook in: Vorden, Wichmond. Meer wandelingen.